Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Polskie Państwo Podziemne
  • fot. Wikipedia, Darwinek, lic. CC

    Tajne struktury państwa polskiego w czasie II wojny światowej, podlegające rządowi RP na uchodźstwie.

    Początki konspiracji datuje się na 27 września 1939, kiedy w oblężonej Warszawie powołano tajną organizację wojskową Służbę Zwycięstwu Polski (SZP). W skład powołanej przy niej Głównej Rady Politycznej weszli przedstawiciele przedwojennych partii politycznych.

    Z dniem 13 listopada 1939, rozkazem Naczelnego Wodza generała Władysława Sikorskiego, SZP zostaje rozwiązana i zastąpiona przez Związek Walki Zbrojnej (ZWZ). 14 lutego 1942 roku ZWZ zostaje przekształcone w Armię Krajową (AK), której Komendantem Głównym został generał Stefan Rowecki.

    W marcu 1945 r. NKWD dokonało aresztowania przywódców Polski Podziemnej (w tym członków Rady Jedności Narodowej), którzy po przewiezieniu do Moskwy zostali bezprawnie osądzeni (tzw. proces szesnastu).

Nagrania na temat: Polskie Państwo Podziemne
  • RWE10-lecie Powstania Warszawskiego, data emisji: 31-07-1954 Program poświęcony pamięci żołnierzy Armii Krajowej. Hymn Polski Podziemnej, Apel Polski Walczącej, deklamacje. "Deszcz jesienny... więcejProgram poświęcony pamięci żołnierzy Armii Krajowej. Hymn Polski Podziemnej, Apel Polski Walczącej, deklamacje. "Deszcz jesienny deszcz…" (śpiew). zwiń
  • RWE27. Wołyńska Dywizja Armii Krajowej, data emisji: 18-04-1958 Audycja Władysława Kani (Tadeusza Żenczykowskiego) poświęcona 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej: wypowiedź kpt. Tadeusza... więcejAudycja Władysława Kani (Tadeusza Żenczykowskiego) poświęcona 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej: wypowiedź kpt. Tadeusza Klimowskiego ps. Ostoja - szefa sztabu Dywizji - na temat kwietniowych walk 27 Wołyńskiej Dywizji AK (1944 rok). zwiń
  • RWE30. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego Audycja z okazji 30. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. W audycji wykorzystano wiersze m.in.: "A myśmy mieli twarze... więcejAudycja z okazji 30. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. W audycji wykorzystano wiersze m.in.: "A myśmy mieli twarze nawiedzonych chłopców…" (Krzysztof Kamil Baczyński); "Krwawiliśmy długo na straconych szańcach…" (Leon Zdzisław Stroiński); "Których nam nikt nie wynagrodzi…" (Tadeusz Gajcy); "Przewaliła się burza…"; "Obskoczony przez zdarzeń zamęt…" * "I wyszedłeś jasny synku…". Brak zakończenia. zwiń
  • RWE30-lecie wybuchu Powstania Warszawskiego, data emisji: 01-08-1974 Gwar, Hymn Polski, zagajenie Tadeusza Zawadzkiego (Tadeusza Żenczykowskiego), przemówienie gen. Tadeusza Pełczyńskiego (nadanie w... więcejGwar, Hymn Polski, zagajenie Tadeusza Zawadzkiego (Tadeusza Żenczykowskiego), przemówienie gen. Tadeusza Pełczyńskiego (nadanie w imieniu żołnierzy AK miastu Warszawa Krzyża AK), "Warszawianka", fragmenty części artystycznej - śpiewy pieśni żołnierskich, deklamacje, brawa, fragment deklaracji ideowej uchwalonej w czerwcu 1974 r. przez XII Światowy Zjazd Delegatów Koła AK - płk. Michał Mandziara, oklaski, Hymn Polski Podziemnej. zwiń
  • RWE31-lecie wybuchu Powstania Warszawskiego, data emisji: 01-08-1975 Reportaż Leopolda Kielanowskiego z uroczystości wręczenie przedstawicielom sześciu jednostek bojowych Armii Krajowej krzyży i... więcejReportaż Leopolda Kielanowskiego z uroczystości wręczenie przedstawicielom sześciu jednostek bojowych Armii Krajowej krzyży i wstęg orderu wojennego Virtuti Militari, która odbyła się w Sali Sztandarowej Instytutu Historycznego i Muzeum gen. Sikorskiego w Londynie. Odczytanie przez gen. Antoniego Grudzińskiego - szefa Biura kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari - aktu nadania dyplomów, srebrnych krzyży bądź szarf. Przemówienie gen. Tadeusza Pełczyńskiego w imieniu odznaczonych oddziałów AK; zwiń
  • RWE40. rocznica powstania pierwszej wojskowej organizacji podziemnej - Służba Zwycięstwu Polski, data emisji: 06-10-1979 Relacja Andrzeja Pomiana z Waszyngtonu - o tragicznej sytuacji Polski przeciw której sprzymierzyli się Rzesza Niemiecka i ZSRR... więcejRelacja Andrzeja Pomiana z Waszyngtonu - o tragicznej sytuacji Polski przeciw której sprzymierzyli się Rzesza Niemiecka i ZSRR oraz o nieugiętej postawie Polaków; w komentarzu uwagi dotyczące m.in. bohaterskiej walki Polaków na przełomie IX/X 1939 r., analiza sytuacji militarnej Polski i porównanie jej z uzbrojeniem III Rzeszy, omówienie kolejnych posunięć państw zachodnich Anglii i Francji. zwiń
  • RWE40-lecie Powstania Warszawskiego, data emisji: 14-10-1984 Rozmowa Andrzeja Pomiana z Tadeuszem Chciukiem-Celtem - na temat delegatów Rządu na Kraj w czasie wojny: Cyryla Ratajskiego; Jana... więcejRozmowa Andrzeja Pomiana z Tadeuszem Chciukiem-Celtem - na temat delegatów Rządu na Kraj w czasie wojny: Cyryla Ratajskiego; Jana Piekałkiewicza; Jana Stanisława Jankowskiego. zwiń
  • RWEAkcja "N" Rozmowa Tadeusza Żenczykowskiego (Tadeusza Zawadzkiego) z Edwardem Sokoppem.
  • RWEAkowski wieczór wspomnień, data emisji: 16-10-1977 Fragmenty akowskiego wieczoru zorganizowanym w Londynie. Wspomnienia z okresu Powstania Warszawskiego: kpt. Adolfa Pilcha pseud.... więcejFragmenty akowskiego wieczoru zorganizowanym w Londynie. Wspomnienia z okresu Powstania Warszawskiego: kpt. Adolfa Pilcha pseud. "Dolina" - o uratowaniu grupy Żydów węgierskich przez oddział AK w Puszczy Kampinowskiej; Haliny Martin - w czasie Powstania Warszawskiego czynna na Czerniakowie. zwiń
  • RWEArchiwum PRL (cz.02) Audycja przygotowana wspólnie z redakcją niezależnego pisma historycznego "KARTA". Poufna instrukcja Ministerstwa Bezpieczeństwa... więcejAudycja przygotowana wspólnie z redakcją niezależnego pisma historycznego "KARTA". Poufna instrukcja Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego z 2.II.1945 r.; informacje na temat: obozu sowieckiego dla żołnierzy AK w Rembertowie; wywózek do łagrów sowieckich oraz akcji partyzantów hamujących wywózki: wspomnienia Alfreda Grabowskiego, jednego z więźniów obozu w Rembertowie oraz Mariana Lipińskiego, aresztowanego w kwietniu 1945 r. zwiń
  • RWEArchiwum PRL (cz.09) Audycja przygotowana współnie z redakcją niezależnego pisma historycznego "KARTA": informacje na temat represji wobec żołnierzy... więcejAudycja przygotowana współnie z redakcją niezależnego pisma historycznego "KARTA": informacje na temat represji wobec żołnierzy Armii Krajowej i organizacji "Wolność i Niezawisłość" (WIN) w pierwszym okresie "władzy ludowej". Audycja Grzegorza Sołtysiaka. zwiń
  • RWEArchiwum Wschodnie, data emisji: 07-10-1993 "Archiwum PRL" - audycja Grzegorza Sołtysiaka poświęcona losom Franciszka Niepokólczyckiego - działacza konspiracji, członka AK,... więcej"Archiwum PRL" - audycja Grzegorza Sołtysiaka poświęcona losom Franciszka Niepokólczyckiego - działacza konspiracji, członka AK, aresztowanego i skazanego na śmierć, następnie na dożywocie; odczytanie fragmentów oskarżenia oraz fragmentów z przesłuchnia Niepokólczyckiego. zwiń
  • RWEArmia Krajowa w dokumentach 1939-1945, data emisji: 13-02-1977 Omówienie przez dr Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego - zasadniczej... więcejOmówienie przez dr Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego - zasadniczej problematyki walki w okresie "Burzy" przed Powstaniem Warszawskim - w związku z ukazaniem się w Londynie staraniem Studium Polski Podziemnej: III tomu wydawnictwa "Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945". zwiń
  • RWEArmia Krajowa w dokumentach 1939-1945, data emisji: 13-02-1977 Wypowiedzi dr Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego (dokończenie).
  • RWEAudycja dokumentalna Wspomnienia dotyczące m.in.: Powstania Warszawskiego (gen. Tadeusz Bór Komorowski); wyborów w Polsce w 1947 r., lotach Franciszka... więcejWspomnienia dotyczące m.in.: Powstania Warszawskiego (gen. Tadeusz Bór Komorowski); wyborów w Polsce w 1947 r., lotach Franciszka Żwirki do Berlina i zaskakującym wygraniu konkursu lotu na szybkość; poniedziałkowych wizyt w domu rodziny Władysława Mickiewicza w Paryżu w latach 1911-1912 (Marian Kukiel). zwiń
  • RWEAudycja słowno-muzyczna, data emisji: 01-10-1977 Audycja słowno-muzyczna z okazji 33 rocznicy Powstania Warszawskiego - w opracowaniu Edwarda Chudzyńskiego. W audycji m.in.:... więcejAudycja słowno-muzyczna z okazji 33 rocznicy Powstania Warszawskiego - w opracowaniu Edwarda Chudzyńskiego. W audycji m.in.: recytacje wierszy - "Ostatni wiersz" (Krzysztof Kamil Baczyński) * "Epitafium dla przyjaciela" (Tadeusz Gajcy) * "Tu zęby mamy wilcze i czapki na bakier...". Fragmenty pieśni - "Gdy o Ojczyźnie mojej myślę..." * "Warszawskie dzieci" * "Hej chłopcy, bagnet na broń..." * "Marsz Mokotowa" * "A Ty walcząca Warszawo". Udział wzięli: Włada Majewska, Karol Dorwski oraz autor. zwiń
  • RWEBiali kurierzy, data emisji: 09-08-1987 Omówienie przez Andrzeja Pomiana książki Marka Celta pt. "Biali kurierzy" - poświęconej łączności Podziemia polskiego w Małopolsce... więcejOmówienie przez Andrzeja Pomiana książki Marka Celta pt. "Biali kurierzy" - poświęconej łączności Podziemia polskiego w Małopolsce Wschodniej pod okupacją sowiecką z władzami Rzeczypospolitej za granicą, w początkowym okresie wojny. Fragmenty książki (czyta autor). zwiń
  • RWEBoże Narodzenie młodego warszawskiego powstańca, data emisji: 24-12-1983 "Pierwsza gwiazdka strzelca Czarusia" - opowieść wigilijna Karola Marka. Audycja nadana po raz pierwszy w 1976 r.
  • RWEBurza, data emisji: 20-02-1977 Rozmowa z udziałem Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego - o przebiegu... więcejRozmowa z udziałem Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego - o przebiegu walk akcji "Burza" na wschód od Wisły latem 1944 r., w związku z materiałami które ukazały się w III tomie wydawnictwa "Armia Krajowa w dokumentach". zwiń
  • RWEBurza, data emisji: 20-02-1977 Rozmowa z udziałem Adama Ciołkosza, płk. Kazimierza Iranka-Osmeckiego, Andrzeja Pomiana i Tadeusza Żenczykowskiego (dokończenie).