O tym, że naukowcy pragną zbadać prawdziwą przyczynę śmierci słynnego astronoma, pisaliśmy już jakiś czas temu. Znamy pierwsze wyniki badań.
Naukowcy postanowili wydobyć ciało astronoma, ponieważ wciąż wiele tajemnic otacza okoliczności jego śmierci i stanu zdrowia tuż przed nią. Tycho Brahe, duński alchemik i astronom, żył w latach 1546-1601. Zasłynął ze swych dokładnych obserwacji i skatalogowania około 1000 ciał niebieskich. Miał także przyprawić sobie srebrny nos po tym, jak prawdziwy stracił w pojedynku.
Brahe najpierw pracował na dworze króla duńskiego Chrystiana IV. Kiedy wdał się w spór ze swym władcą, wyjechał i od 1599 roku służył cesarzowi Rudolfowi II. W Pradze jego bliskim współpracownikiem był Johannes Kepler, niemiecki matematyk i astronom, twórca praw ruchu planet. Brahe zmarł w dzisiejszej stolicy Czech po krótkiej chorobie.
Zobacz galerię zdjęć z otwarcia grobu astronoma (Aarhus University):
http://humaniora.au.dk/en/events/tychobrahetomb/photosfromtheopeningofthetomb/
Kryptę, gdzie leży Brahe, po raz pierwszy otwierano w 1901 roku – z okazji 300-lecia śmierci naukowca. Wtedy sporządzono dokumentację, a szczątki Duńczyka złożono w specjalnej trumnie. Niestety, wyniki analiz z początku XX wieku są mało przydatne dzisiejszym specjalistom medycyny sądowej.
Nie wyklucza się, że przyczyną zgonu Brahego było zatrucie rtęcią. W 1901 roku w grobie astronoma wykryto bardzo duże stężenie tego związku. Rozważa się dwie teorie: jedna mówi, że na zlecenie Chrystiana IV otruł go daleki krewny, inna sugeruje, że rtęć pochodziła z prowadzonych przez Tychona eksperymentów alchemicznych. Opowiadana w Czechach legenda głosi natomiast, że Brahemu pękł pęcherz moczowy, ponieważ ze względu na etykietę dworską astronom nie mógł opuścić stołu, przy którym siedział cesarz.
Praski grób Tycho został ponownie otwarty 15 listopada. Dokonała tego międzynarodowa ekipa badaczy, złożona z duńskich i czeskich specjalistów: chemików, lekarzy, archeologów i specjalistów medycyny sądowej. Chociaż astronom zmarł ponad 400 lat temu, naukowcy mają nadzieję, że uda się wyekstrahować z jego szczątków DNA, a także przeprowadzić szereg innych testów, aby ustalić historię chorób Brahe, jego leczenia i, wreszcie, przyczynę zgonu.
Przez ostatnie 109 lat Tycho spoczywał w spokoju. Badacze bali się, w jakim stanie zachowały się jego szczątki. – Nie wiemy, co znajdziemy, jeżeli chodzi o zachowanie materiału, nie wiemy też, w jakim stanie zachowały się kości – ostrzegał przed ekshumacją archeolog Jens Vellev Uniwersytetu w Aarhus. To jemu przypadła w udziale rola kierownika prac. Teraz, po otwarciu grobu już wiemy – szkielet zachował się. Ilu informacji dostarczy?
- Takie badania to niezwykła możliwość śledzenia najlepszych duńskich specjalistów podczas prac, które rzucą nieco światła na epokę, w której żył Brahe, oraz okoliczności jego życia i śmierci – mówi Anna Elisabeth Jessen z duńskiej telewizji, która przygotowuje film na temat trwających właśnie badań. Program wyemituje, oprócz duńskiej telewizji, także czeska, a zainteresowane są również niemiecka ZDF i amerykańska stacja PBS.
- Z badań przeprowadzonych w 1901 roku nie zachowały się żadne pomiary ani zdjęcia – żali się Velley. – Teraz będziemy mogli uzupełnić tamte badania o szereg nowych analiz.
Velley i jego koledzy wywiercili w grobie astronoma dziurę, przez którą spuścili na dół kamerę. Po wydobyciu, trumna została przewieziona do jednego z praskich laboratoriów. Cała procedura zajęła badaczom więcej czasu niż zakładali, dlatego zwołaną na poniedziałek konferencję prasową trzeba było przełożyć na wtorek.
Zespół ma tylko cztery dni na zbadanie szczątków Tychona. Trumna ma bowiem powrócić na swoje miejsce już w najbliższy piątek – o 15:00 w kościele naszej Pani przed Tynem odbędzie się specjalne nabożeństwo, które poprowadzi abp Dominik Jaroslav Duka. Pełne wyniki badań poznamy dopiero w przyszłym roku.
(ew/space.com/Aarhus University)
