"Do końca mówił o grzechu zaniechania". Emisariusz Jan Karski

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2014 15:00
Człowiek z poczuciem misji. Człowiek sumienia, który siłę czerpał ze swojej wiary. Tak o Janie Karskim, w setną rocznicę jego urodzin, mówiła w Dwójce Ewa Wierzyńska z Muzeum Historii Polski w Warszawie.
Audio
  • Ewa Wierzyńska i prof. Andrzej Żbikowski o Janie Karskim (Sezon na Dwójkę)
Jan Karski, Waszyngton, 2000. Fot. Źr. Muzeum Historii Polski, dzięki uprzejmości Carol Harrison
Jan Karski, Waszyngton, 2000. Fot. Źr. Muzeum Historii Polski, dzięki uprzejmości Carol Harrison

W połowie czerwca 1943 roku Jan Karski, emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, przybył do Stanów Zjednoczonych, aby przedstawić prezydentowi Franklinowi D. Rooseveltowi oraz wpływowym środowiskom amerykańskim swój raport. Chciał przekazać informacje na temat funkcjonowania Polski pod niemiecką okupacją, a przede wszystkim – na temat straszliwego losu polskich Żydów.

Marcin Bosak czyta w Dwójce "Tajne państwo" Jana Karskiego >>>
– Wcześniej Karski był emisariuszem politycznym. Zbierał relacje od różnych ugrupowań politycznych i partii i miał przewozić je do przedstawicieli tych ugrupowań w Londynie – przypominała w "Sezonie na Dwójkę" Ewa Wierzyńska. – Przedstawiciele żydowscy obarczyli go niezwykłym obowiązkiem: miał dwukrotnie wejść do getta. Oni wiedzieli: dzieje się coś tak bez precedensu w skali historii świata, że nikt nie będzie mu wierzył, jeśli on nie zobaczy tego na własne oczy – mówiła rozmówczyni Hanny Marii Gizy, opowiadając o perypetiach Karskiego w Londynie i w Waszyngtonie. O beznadziejnej, upartej próbie powstrzymania Holocaustu...

Zobacz serwis specjalny II wojna światowa >>>

"Pod koniec wojny dowiedziałem się, że rządy, przywódcy, naukowcy i pisarze nic nie wiedzieli o losie Żydów", wspominał Jan Karski w 1981 roku podczas Międzynarodowej Konferencji Oswobodzicieli w USA.  – O grzechu zaniechania pomocy ginącemu narodowi mówił do końca swoich dni – podkreślała Ewa Wierzyńska.

W audycji, do której wysłuchania zapraszamy, gościliśmy również profesora Andrzeja Żbikowskiego (Studium Europy Wschodniej UW).

jp/bch

Czytaj także

Jan Karski o polskim Podziemiu

Ostatnia aktualizacja: 24.04.2014 19:00
"Tajne państwo. Opowieść o polskim Podziemiu" to niezwykły dokument wojennych doświadczeń słynnego emisariusza, spisany jeszcze w 1944 roku. Fragmenty książki Jana Karskiego czytał w Dwójce Marcin Bosak.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Eugeniusz Smolar: Jan Karski wyróżniał się empatią

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2014 19:34
- Wykazał się osobistym zaangażowaniem wobec ludzi ginących - powiedział w radiowej Jedynce dyrektor Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego. W czwartek 24 kwietnia minie 100. rocznica urodzin Jana Karskiego, byłego oficera Polskiego Państwa Podziemnego, który jako pierwszy naoczny świadek zaalarmował Zachód o zbrodni Holokaustu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Karski: ludzie nie powinni zapomnieć, co to jest Holokaust

Ostatnia aktualizacja: 13.07.2023 06:00
Przez całe życie walczył, żeby świat poznał dramat, jaki rozgrywał się w obozach zagłady. W czasie wojny wielcy tego świata mu nie uwierzyli. "Chciałem uratować miliony, a nie byłem w stanie ocalić jednego człowieka" - mówił. Dziś mijają 23 lata od śmierci legendarnego emisariusza.
rozwiń zwiń