Polskie Radio
Section05
II wojna światowa

Jerzy Jurandot - przedwojenny mistrz słowa

- Mam coś powiedzieć o sobie? Proszę bardzo. Nazwisko Jurandot, imię Jerzy. Urodzony w Warszawie, dość dawno. Włosy szpakowate, wzrost średni, dorobek takiż. Zawód satyryk - mówił na antenie Polskiego Radia słynny dramaturg, autor słów do takich piosenek, jak "Ada to nie wypada" i "Na moje wady już nie ma rady".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia warszawy getto warszawskie Żydzi Jerzy Jurandot II wojna światowa Holokaust literatura piosenka Dwudziestolecie międzywojenne

"Biała odwaga". Co jest prawdą, a co fikcją w filmie o Goralenvolk?

"Biała odwaga" to film, który jeszcze przed premierą wywoływał spore kontrowersje. Od obrazu odciął się Instytut Pamięci Narodowej, którego pracownik – doktor Dawid Golik – miał początkowo pełnić funkcję konsultanta historycznego scenariusza. Marcin Koszałka podjął w swoim dziele trudny temat postaw mieszkańców Podhala podczas II wojny światowej, a zwłaszcza budzącą do dziś emocje sprawę Goralenvolku – kolaboracji części górali z niemieckim okupantem. Kto był pierwowzorem postaci braci Zawratów? Czego Niemcy szukali w Tybecie? Co naprawdę stało się z przywódcami Goralenvolku? 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II wojna światowa górale Marcin Koszałka

Apogeum zaplanowanej zagłady Żydów, czyli akcja "Reinhardt"

82 lata temu rozpoczęła się akcja "Reinhardt", czyli zaplanowana przez niemieckich nazistów zagłada Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa. W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku Niemcy rozpoczęli likwidację lubelskiego getta, wysyłając pierwsze transporty Żydów do obozu zagłady w Bełżcu.
Zobacz więcej na temat:  getto warszawskie Żydzi Holokaust II wojna światowa Niemcy nazizm III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne powstanie w getcie

Za pomoc Żydom zapłacili życiem. Rocznica zamordowania rodziny Baranków

81 lat temu, 15 marca 1943 roku, w Siedliskach w Małopolsce Niemcy wymordowali rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nich Żydów. Ofiarami zbrodni byli mężczyźni z rodziny Godfridów z Miechowa - ojciec i synowie oraz rodzina polskich rolników: Łucja i Wincenty Barankowie, ich synowie Henryk i Tadeusz, a także teściowa Katarzyna Baranek.
Zobacz więcej na temat:  sprawiedliwi wśród narodów świata II wojna światowa Żydzi historia Polski

Słowacka "republika proboszczów" paktowała z diabłem

"Miłość do siebie jest nakazem boskim, a ta miłość do siebie rozkazuje mi, abym odsunął od siebie wszystko, co mi szkodzi, co zagraża mojemu życiu. A że dla Słowaka żydowski żywioł zawsze był zagrożeniem życia, to nie trzeba nikogo przekonywać... " - mówił przywódca Słowacji w latach czterdziestych ks. Józef Tiso.
Zobacz więcej na temat:  Adolf Hitler Czechosłowacja HISTORIA Holokaust II wojna światowa Słowacja

Jan Stanisław Jankowski. Śmierć w sowieckim więzieniu

71 lat temu, 13 marca 1953 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach w sowieckim więzieniu w Moskwie zmarł Jan Stanisław Jankowski, wicepremier i Delegat Rządu RP na Kraj w latach 1943-1945. NKWD aresztowało go w marcu 1945 roku. Sądzony był w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.
Zobacz więcej na temat:  Armia Czerwona II wojna światowa Jan Stanisław Jankowski Kraków Londyn POLSKA Polskie Państwo Podziemne Armia Krajowa

Artyści uwiedzeni przez totalitaryzm. "Wierzyli, że historia ma walor materialny"

Co sprawia, że Putin atakujący Ukrainę może liczyć na poparcie reżysera Olivera Stone'a, aktora Gerarda Depardieu czy muzyka Rogera Watersa? Za co podziwiali komunizm Ernest Hemingway i Jean-Paul Sartre? Dlaczego Jarosław Iwaszkiewicz stał się pupilem PRL-owskich władz? W kolejnym odcinku Historii żywej" rozmawialiśmy o ludziach kultury w służbie ideologii komunistycznej i nazistowskiej.
Zobacz więcej na temat:  Magda Mikołajczuk Jerzy Eisler Piotr Kofta Maciej Jastrzębski Gerard Depardieu totalitaryzm historia Polski II wojna światowa Rosja Władimir Putin Marlena Dietrich Oliver Stone Jerzy Andrzejewski Wiktor Woroszylski Władysław Broniewski demokracja Ernest Hemingway Jean Paul Sartre literatura