Powieści na antenie

Dół

Ostatnia aktualizacja: 05.06.2017 17:50
Fragmenty powieści Andrieja Płatonowa "Dół", uważanej za jeden z najbardziej przenikliwych opisów totalitaryzmu w dwudziestowiecznej literaturze.
Audio
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.1 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.2 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.3 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.4 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.5 (To się czyta/Dwójka)
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock.com/andriano.cz

Andriej Płatonow jest dziś stawiany obok Tołstoja, Czechowa, Szołochowa czy Bułhakowa. Ale gdy powstawały jego książki – wywrotowe, ponuro prześmiewcze, obnażające absurd aparatu władzy i dogmatów – nie mogły się odbić szerokim echem. Sam Stalin doprowadził do zakazu ich publikacji. Z tego powodu ukończony w 1930 roku "Dół" po raz pierwszy ukazał się w druku dopiero w emigracyjnym czasopiśmie niemal trzydzieści lat później, a do tego czasu powieść była znana wyłącznie z odpisów. Adam Pomorski, autor przekładu, sięgnął do uważanej za najwiarygodniejszą wersji powieści wydanej przez Rosyjską Akademię Nauk w 2000 roku.

"Dół" to antyutopijna opowieść o budowie domu, który ma się stać fundamentem świetlanej przyszłości. Budowa zatrzymuje się jednak na etapie dziury w ziemi, wizja lepszego jutra rozpada się i umiera, a kopacze zaczynają dostrzegać bezsens swoich działań. Karykaturalny obraz świata zalanego ideologią planu pięcioletniego, kolektywizacji oraz bełkot nowomowy zostają doprowadzone do absurdu. Płatonow obnażona okrucieństwo systemu, który miał być zbawieniem dla mas, i podkreśla groteskowość kolejnych pomysłów władzy.

Fragmenty powieści Andrieja Płatonowa czytał dla Państwa Andrzej Blumenfeld.

***

mat. pras. wyd. Czarne/jp/mc

Czytaj także

Intymna męska spowiedź. Czytamy "Cień jabłoni"

21.04.2017 14:00
W audycji "To się czyta" prezentowaliśmy fragmenty powieści Wojciecha Szlęzaka w interpretacji Wojciecha Żołądkowicza.
Wojciech Żołądkowicz
Wojciech ŻołądkowiczFoto: Łukasz Kowalski
Posłuchaj
14'40 Wojciech Szlęzak "Cień jabłoni", czyta Wojciech Żołądkowicz - fragm. 1 (To się czyta/Dwójka)
14'16 Wojciech Szlęzak "Cień jabłoni", czyta Wojciech Żołądkowicz - fragm. 2 (To się czyta/Dwójka)
14'38 Wojciech Szlęzak "Cień jabłoni", czyta Wojciech Żołądkowicz - fragm. 3 (To się czyta/Dwójka)
14'30 Wojciech Szlęzak "Cień jabłoni", czyta Wojciech Żołądkowicz - fragm. 4 (To się czyta/Dwójka)
więcej

"Cień jabłoni" to opowieść o spoglądaniu w głąb siebie. O tęsknocie za trwałością, która w płynnym świecie wywołuje nieustanną frustrację. Przypadkowe spotkanie dwóch mężczyzn, których na pozór dzieli wszystko - wiek, bagaż życiowych doświadczeń, temperament - staje się pretekstem do konfrontacji perspektywy mistrza i ucznia, a jednocześnie rozpaczliwą próbą uwiarygodnienia się przy drugim człowieku. Prowadzi to do intymnej spowiedzi, która dotyka spraw i emocji najważniejszych: miłości i nienawiści, wstrętu i pożądania, euforii i rozpaczy, sukcesu życiowego i klęski. A w tle pulsuje życie polskiej prowincji, gdzie starsi bilansują własne dokonania, a młodzi - w cieniu globalizującego się świata - przymierzają marzenia. Gorycz niespełnienia dopada i jednych, i drugich, ale Wojciech Szlęzak stwarza czytelnikowi nieoczekiwaną perspektywę obłaskawienia rzeczywistości.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 18-21.04.2017

Godzina emisji: 9.45

materiały prasowe wydawnictwa JanKa/bch

Czytaj także

Walka z hydrą komunizmu. Czytamy "Zgliszcza"

12.05.2017 11:00
W audycji "To się czyta" Andrzej Mastalerz zaprezentował fragmenty powieści Piotra Zaremby, dziennikarza, publicysty i komentatora politycznego.
Andrzej Mastalerz czyta Zgliszcza Piotra Zaręby
Andrzej Mastalerz czyta "Zgliszcza" Piotra ZarębyFoto: Grzegorz Śledź/PR2
Posłuchaj
14'02 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 1. (To się czyta/Dwójka)
13'16 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 2. (To się czyta/Dwójka)
13'13 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 3. (To się czyta/Dwójka)
13'37 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 4. (To się czyta/Dwójka)
12'07 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 5. (To się czyta/Dwójka)
11'37 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 6. (To się czyta/Dwójka)
11'39 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 7. (To się czyta/Dwójka)
12'20 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 8. (To się czyta/Dwójka)
11'52 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 9. (To się czyta/Dwójka)
14'36 Piotr Zaremba "Zgliszcza", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 10. (To się czyta/Dwójka)
więcej

Akcja "Zgliszcz" dzieje się w latach 1945-1956. Opowiada o próbie uprawiania polityki na cmentarzu, jakim stała się powojenna Polska. Polityki zmierzającej do powstrzymania rozrostu hydry, jaką był komunizm. Wydarzenia obserwujemy z perspektywy Stanisława Mikołajczyka, który podjął ryzykowny eksperyment, próbując ograć komunistów metodami parlamentarnymi, ale też z perspektywy żołnierzy wyklętych czy zwykłych ludzi. Większość bohaterów to postaci autentyczne; obok nich pojawiają się postaci fikcyjne, które jednak często też miały swoje historyczne pierwowzory.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Joanna Szwedowska

Data emisji: 1-12.05.2017

Godzina emisji: 9.45

mat. prom.wyd. Zysk i S-ka/mc/jp/mz


Czytaj także

Co wykryło "śledztwo biograficzne" na temat Prusa?

19.05.2017 10:00
Fragmenty książki Moniki Piątkowskiej "Prus. Śledztwo biograficzne" poświęconej biografii wybitnego pisarza czytał w Dwójce Grzegorz Damięcki.
Bolesław Prus
Bolesław PrusFoto: Wikimedia Commos/domena publiczna
Posłuchaj
13'02 Monika Piątkowska "Prus. Śledztwo biograficzne", czyta Grzegorz Damięcki - fragm. 1. (To się czyta/Dwójka)
14'01 Monika Piątkowska "Prus. Śledztwo biograficzne", czyta Grzegorz Damięcki - fragm. 2. (To się czyta/Dwójka)
13'42 Monika Piątkowska "Prus. Śledztwo biograficzne", czyta Grzegorz Damięcki - fragm. 3. (To się czyta/Dwójka)
14'07 Monika Piątkowska "Prus. Śledztwo biograficzne", czyta Grzegorz Damięcki - fragm. 4. (To się czyta/Dwójka)
14'21 Monika Piątkowska "Prus. Śledztwo biograficzne", czyta Grzegorz Damięcki - fragm. 5. (To się czyta/Dwójka)
więcej
Piatkowska_Prus_500pcx.jpg

Jak możemy przeczytać na okładce książki "Prus. Śledztwo biograficzne" opublikowanej przez Wydawnictwo Znak, autor "Lalki" ma trzy oblicza: Aleksander Głowacki, Jan w Oleju, Bolesław Prus. Rozproszone ślady jego biografii odnaleźć można nie tylko w archiwach i źródłach z epoki, ale przede wszystkim przemycone w jego twórczości. To z niej można się o nim dowiedzieć rzeczy najważniejszych, jakby grał z czytelnikiem w kotka i myszkę.

W pięciu odcinkach biografii pisarza prezentowanych na antenie Dwójki przybliżymy dzieciństwo i wczesną młodość Aleksandra Głowackiego. Poznamy losy dziecka, którego matka zmarła na gruźlicę, gdy miał trzy lata, a ojciec nie chciał się nim w ogóle zajmować. Wychowywany przez krewnych doznał przemocy, co pozostawiło trwały ślad w jego psychice.

Dowiemy się o relacjach Aleksandra ze starszym bratem Leonem, o udziale przyszłego pisarza w powstaniu styczniowym i o początkach uczucia do kuzynki Oktawii Termbińskiej, która została potem jego żoną. A rozstaniemy się z bohaterem książki w momencie, gdy decyduje się na studia w Warszawie i w liście do przyjaciela napisze: Ja jestem wolny człowiek; nikt mnie nie zegnie, nikt nie okulbaczy, nikomu, choćby najzdolniejszemu, nie ustąpię, ani nikogo do moich widoków nie zmuszę . Droga moja należy do mnie.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Dorota Gacek

Czytał: Grzegorz Damięcki

Data emisji: 15-19.05.2017

Godzina emisji: 9.45

jp/mc

Czytaj także

"Diavolina". Opowieść lekarki Maksyma Gorkiego

26.05.2017 10:00
W cyklu "To się czyta" zaprezentowaliśmy fragmenty najnowszej powieści węgierskiego pisarza Györgya Spiró w interpretacji Anny Chodakowskiej.
Fragment okładki książki Gyrgya Spiró Diavolina
Fragment okładki książki György'a Spiró "Diavolina"Foto: materiały prasowe
Posłuchaj
13'54 György Spiró "Diavolina", czyta Anna Chodakowska - fragm. 1. (To się czyta/Dwójka)
12'25 György Spiró "Diavolina", czyta Anna Chodakowska - fragm. 2. (To się czyta/Dwójka)
13'57 György Spiró "Diavolina", czyta Anna Chodakowska - fragm. 3. (To się czyta/Dwójka)
13'27 György Spiró "Diavolina", czyta Anna Chodakowska - fragm. 4. (To się czyta/Dwójka)
13'39 György Spiró "Diavolina", czyta Anna Chodakowska - fragm. 5. (To się czyta/Dwójka)
więcej

spiro1200.jpg
György Spiró: znajomość Norwida zawdzięczam Niemenowi

Tytułowa Diavolina, - jak pisze wydawca na skrzydełku książki - to posługaczka, a potem lekarka przez lata służąca Maksymowi Gorkiemu, jego żonom, kochankom i otaczającemu go tłumowi literatów, donosicieli, naukowców, rewolucjonistów, wydawców, czekistów, artystów, którzy miesiącami i latami żyli na koszt pisarza, pod koniec życia stała się jego ostatnią miłością.

Zapiski Olimpiady Czertkowej, bo tak naprawdę nazywała się Diavolina, to fascynująca opowieść o zmaganiach wielkiego twórcy z autorytarną władzą. Choć sam pamiętnik jest fikcyjny, wszystkie pojawiające się w nim postaci i wydarzenia są autentyczne.

Historia Gorkiego odsłania przerażającą rzeczywistość rewolucji wszechobecność potwornego terroru, nienawiść, strach i ogromną liczbę ofiar bezlitosnych inżynierów dusz. Opowieść stawia też odwieczne pytanie o cenę, jaką artysta płaci za funkcjonowanie, a czasem wręcz przeżycie w zbrodniczym systemie.

Erudycja i precyzja Spiró w opisywaniu i analizowaniu procesów społeczno-politycznych prowadzi do dramatycznego wniosku: bolszewizm trwa i nadal zbiera krwawe żniwo. Zdaniem autora "Diavoliny" ideologia rewolucyjna nie była wyjątkiem, ale regułą dyktatury XX wieku, a jej wariacje można dostrzec we współczesnych totalitaryzmach.

György Spiró to autor znany polskim czytelnikom z takich tytułów jak: "Mesjasze", "Niewola", "Iksowie" czy "Szalbierz".

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Czytała: Anna Chodakowska

Data emisji: 22-26.05.2017

Godzina emisji: 9.45

bch/mc