Druga edycja Festiwalu Przestrzeń Słowa obfitowała będzie w elektryzujące wydarzenia oraz znakomitych artystów. Pośród zaproszonych gości znalazła się wybitna poetka Ewa Lipska oraz znakomity angielski pisarz, poeta i krytyk sztuki Rod Mengham. Wyjątkowym momentem Festiwalu będzie zapewne koncert legendarnej formacji Variété, któremu towarzyszyło będzie spotkanie z liderem i wokalistą grupy, a jednocześnie znakomitym poetą, Grzegorzem Kaźmierczakiem. Innym fascynującym wydarzeniem muzycznym będzie koncert nowego projektu Marcina Świetlickiego - grupy Morświn. Wyjątkową okazją zmierzenia się z przebogatą tradycją songwriterów i songwriterek będzie spotkanie przebiegające pod prowokacyjną nazwą „Songwriterzy, poeci czy nudziarze?”.
Dyskusja zwieńczona zostanie koncertem fenomenalnego brytyjskiego songwitera Luke’a De-Sciscio, którego tegoroczny album „The Banquet” podbija od kilku miesięcy serca brytyjskich krytyków oraz publiczności. Miłośnicy poezji będą mieli swoje święto podczas wydarzenia przebiegającego pod nazwą „Niespokojne: dynamiczny ląd”. Pośród kilku występujących poetów pojawią się tak głośne literackie osobowości jak Urszula Honek oraz Andrzej Muszyński, a finałowym akcentem spotkania będzie koncert zespołu Psie Lico, na czele którego stoi niezwykle utalentowany poeta Kalina Jaglarz. Festiwal zainaugurowany zostanie intrygującą dyskusją dotyczącą kondycji współczesnego świata oraz niepewnej przyszłości generującej uczucia niepokoju i niepewności, wywołującej w nas poczucie utraty „gruntu pod nogami”, który najdobitniej ująć można przymiotnikiem „nieznane”. W spotkaniu udział wezmą Tadeusz Sławek, Ryszard Koziołek i Grzegorz Jankowicz.
Organizatorzy 2. edycji Festiwalu Przestrzeń Słowa uczynili pojęcie Nieznane hasłem towarzyszącym tegorocznej odsłonie wydarzenia. Nieznane pozostają bowiem odpowiedzi na pytania o przyszłość świata, który kruszy się na naszych oczach (kryzys klimatyczny, pandemia, wojna na Ukrainie, starcie cywilizacji etc.). Z drugiej strony obecny impas i wrażenie utraty pewnych punktów oparcia mogą w konsekwencji doprowadzić ludzkość do odwrócenia niekorzystnych procesów oraz globalnych zmian, stając się szansą na budowę lepszego porządku i wykreowanie nowych narzędzi, instytucji i zasad. Czy będą one w stanie uwolnić w ludziach nową energię społeczną, która pozwoli wykreować bardziej adekwatne wizje dalszego współistnienia i zaproponować narzędzia ich realizacji? Nieznane... Ten wątek lęku, niepewności ale i nadziei będzie stanowił swego rodzaju intelektualną konstrukcję Festiwalu, prowadząc tę opowieść o nieznanym jeszcze świecie, który powstanie na gruzach znanego.
Zasadą, którą kierują się organizatorzy Festiwalu Przestrzeń Słowa jest nowatorskie podejście do tradycyjnych literackich spotkań, które zgodnie z zamierzeniem organizatorów powinny przebiegać w sposób odpowiadający wyzwaniom XXI wieku, charakteryzując się dynamiką, intrygującą tematyką debat i literackich prezentacji, które zostają skonfrontowane z interdyscyplinarnością właściwą dla kultury współczesnej, w której literatura coraz częściej wchodzi w interakcje z muzyką, sztukami wizualnymi, filmem oraz happeningiem.
Wszystkie festiwalowe wydarzenia będą rozpoczynały się o godz. 18.00, a wstęp na poszczególne spotkania i koncerty będzie bezpłatny.
Honorowy patronat nad Przestrzenią Słowa 2022 objęli: Prezydent Miasta Sosnowca – Arkadiusz Chęciński i Rektor Uniwersytetu Śląskiego – prof. Ryszard Koziołek.
Partnerem przedsięwzięcia jest Krakowskie Biuro Festiwalowe, Kraków Miasto Literatury UNESCO, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu oraz Studencka Księgarnia Językowa w Sosnowcu.
Patronat medialny objęli: Dwójka – Polskie Radio, Gazeta Wyborcza, Telewizja TVS, Dziennik Zachodni, ArtPapier, Magazyn Wizje, Kurier Miejski, Miesięcznik Śląsk, silesiakultura.pl, sosnowiec.pl, sosnowiecki.pl.
Wszystkich zainteresowanych otrzymywaniem regularnych informacji o ofercie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sosnowcu zachęcamy do zapisania się do newslettera za pośrednictwem strony www.biblioteka.sosnowiec.pl i śledzenia nas w mediach społecznościowych (Facebook, YouTube, Instagram, Twitter, TikTok).
PROGRAM FESTIWALU PRZESTRZEŃ SŁOWA
20 października /czwartek/ godz. 18.00
NIEZNANE: co się wyłoni z chaosu?
Spotkanie: Tadeusz Sławek, Ryszard Koziołek
Prowadzenie: Grzegorz Jankowicz
23 października /niedziela/ godz. 18.00
NIEPOHAMOWANE: ale o co chodzi?
Koncert: Morświn & Marcin Świetlicki
25 października /wtorek/ godz. 18.00
NIEWIDZIALNE: morze odpływa
Spotkanie: Rod Mengham (Anglia)
Prowadzenie: Renata Senktas & Bartek Majzel
Muzyka: Łukasz Marciniak (gitara), Jakub Wosik (kontrabas)
Spotkanie połączone z performancem literacko-muzycznym oraz pokazem etiud filmowych M. Atkinsa i R. Menghama
26 października /środa/ godz. 18.00
NIEPEWNE: songwriterzy, poeci czy nudziarze?
Rozmowa: Rafał Księżyk, Szymon Kloska
Koncert: Luke De-Sciscio (Anglia)
27 października /czwartek/ godz. 18.00
NIESPOKOJNE: dynamiczny ląd
Prezentacje poetyckie: Urszula Honek, Andrzej Muszyński, Sylwia Jaworska, Paweł Lekszycki, Jakub Pszoniak
Dźwięki między słowa: Kalina Jaglarz (głos, gitara)
Koncert: Kalina Jaglarz & Psie Lico
28 października /piątek/ godz. 18.00
NIEPODWAŻALNE: przytulę do ziemi ręką kwiat
Koncert: Variété
Spotkanie: Grzegorz Kaźmierczak
Prowadzenie: Szymon Kloska
29 października /sobota/ godz. 18.00
NIEUSTAJĄCE: dalszy ciąg jest nietykalny
Spotkanie: Ewa Lipska
Performance literacko-muzyczny: Ewa Lipska (wiersze), Henryk Gembalski (skrzypce)
Prowadzenie: Anna Marchewka
Czym jest Przestrzeń Słowa?
Przestrzeń Słowa jest całorocznym międzynarodowym cyklem wydarzeń literacko-muzycznych poszerzonych, zgodnie z duchem XXI wieku, o interdyscyplinarne działania wizualne, happeningowe i filmowe.
Program składa się z cyklu comiesięcznych wydarzeń oraz październikowego Festiwalu Przestrzeń Słowa.
Przedsięwzięcie stanowi nowatorski, międzynarodowy cykl kilkunastu wydarzeń artystycznych rocznie, który ma na celu wykreowanie istotnych i atrakcyjnych narracji dotyczących współczesnej kultury i otaczającego nas świata.
Do tej pory, w ramach Przestrzeni Słowa, gościliśmy wielu wybitnych artystów: autora kanonicznego „Trainspotting” Irvine'a Welsha (Szkocja), Jurija Andruchowycza (Ukraina), Chulud Szaraf (Syria), Hatifa Janabi (Irak), Wojciecha Waglewskiego, Artura Rojka, Przemysława Czaplińskiego, Piotra Metza, Filipa Łobodzieńskiego, Jerzego Jarniewicza i wielu innych. Odbyły się koncerty zespołów dylan.pl, Kierszenbaum, Karbido, Chain Smokers, Tymona Tymańskiego oraz Brzoska/Marciniak/Markiewicz.
***
Dotknąć nieznanego
Niepohamowane
Gdy w marcu ubiegłego roku inaugurowaliśmy Przestrzeń Słowa, zakładaliśmy, w dość zawadiacki sposób, iż wydarzenie powinno stać się wkrótce jednym z najważniejszych i najbardziej atrakcyjnych literacko-muzycznych festiwali w Polsce.
Ktoś może pomyśleć, że to brak skromności. Jesteśmy jednak zdania, że „sky is the limit”, a poprzeczkę należy zawieszać sobie jak najwyżej. Dlatego sięgamy po najbardziej intrygujących polskich i zagranicznych artystów. Poszukujemy nowych form scenicznych. Nadajemy swym działaniom wyjątkową dynamikę. Staramy się prowadzić ważne narracje dotyczące współczesnego świata. Lubimy zaskakiwać. Nie interesują nas półśrodki, poprawność ani przeciętność. Przestrzeń Słowa ma prowokować, lśnić, wywoływać dyskusje i spory. Otwierać drzwi. Zbliżać ludzi.
Nienazwane
Przyjęliśmy nowatorską formułę cykliczności festiwalowego przedsięwzięcia, które ma skupiać Waszą uwagę i utrzymywać naszą wzajemną bliskość przez większość roku. Założyliśmy, iż każde wydarzenie cyklu powinno płynąć pod prąd klasycznym salonowym spotkaniom, przełamywać schematy, nudę, burzyć bezpieczny mur. Jednocześnie idea Przestrzeni Słowa odwołuje się do tęsknoty za kameralnym i intymnym spotkaniem, do bliskości drugiego człowieka.
Niebywałe
Do tej pory, w ramach Przestrzeni Słowa, gościliśmy wielu wybitnych artystów: autora kanonicznego „Trainspotting” Irvine'a Welsha (Szkocja), Jurija Andruchowycza (Ukraina), Chulud Szaraf (Syria), Hatifa Janabiego (Irak), Wojciecha Waglewskiego, Artura Rojka, Tymona Tymańskiego, Przemysława Czaplińskiego, Piotra Metza, Filipa Łobodzieńskiego i wielu, wielu innych. Pora najwyższa, aby do tej imponującej listy nazwisk, z dumą dopisać kolejne.
Niesamowite
2. edycja październikowego Festiwalu Przestrzeń Słowa zamyka tegoroczną odsłonę przedsięwzięcia, przebiegającą w tym roku pod hasłem Nieznane. Nieznane pozostają bowiem odpowiedzi na pytania o przyszłość świata, który kruszy się na naszych oczach (kryzys klimatyczny, pandemia, wojna na Ukrainie, starcie cywilizacji etc.). Ów kontekst lęku i niepewności, będzie powracał podczas październikowego festiwalu wielokrotnie, prowadząc tę opowieść o nieznanym jeszcze świecie, który powstanie na gruzach znanego.
Festiwal Przestrzeń Słowa będzie jednak, nade wszystko, wielkim świętem sztuki. W programie znajdziecie sporo elektryzujących wydarzeń, w których udział wezmą wybitni twórcy (Ewa Lipska, Variété, Marcin Świetlicki z Morświnem, Luke De-Sciscio, Rod Mengham i wielu innych). Dzięki fantastycznej frekwencji podczas wydarzeń Przestrzeni Słowa i Waszej aktywnej obecności, spełnia się jeszcze jedno marzenie organizatorów – ta przestrzeń tworzona jest i wypełniana wspólnie z Wami.
„Sky is the limit”? Przekonajcie się sami! Będzie dynamicznie, uroczo i namiętnie! Przestrzeń Słowa to przestrzeń emocji. A my mkniemy przez nią, aby odnaleźć zaginione elementy rzeczywistości i być może, choć przez chwilę, odczuć urok chwiejącego się i pękającego świata.
Bartłomiej Majzel
***
20 października /czwartek/
NIEZNANE: co się wyłoni z chaosu?
Spotkanie: Ryszard Koziołek, Tadeusz Sławek,
Prowadzenie: Grzegorz Jankowicz
Pasjonująca rozmowa dotycząca przełomowego momentu, rozsypującego się na naszych oczach świata – kryzys klimatyczny, migracyjny, pandemia, wojna na Ukrainie, nacjonalizmy… Jaki świat wyłoni się z tej historycznej hekatomby? Nieznane...
Tadeusz Sławek (ur. 1946 r.) - tłumacz, pisarz, publicysta oraz interpretator literatury. Polonista i anglista związany z Uniwersytetem Śląskim od 1971 roku, rektor Uniwersytetu w latach 1996-2002. Wraz z kontrabasistą Bogdanem Mizerskim autor i wykonawca esejów na głos i kontrabas. Zajmuje się historią literatury angielskiej i amerykańskiej, literaturą porównawczą, zagadnieniami życia publicznego. Ważniejsze publikacje: „U-bywać. Człowiek, świat, przyjaźń w twórczości Williama Blake’a” (2001), „Antygona w świecie korporacji” (2002), „Ujmować. Henry David Thoreau i wspólnota świata” (2009), „NIC-owanie świata. Zdania z Szekspira” (2012), „Kafka. Życie w przestrzeni bez rozstrzygnięć” (2019), „Śladem zwierząt. O dochodzeniu do siebie” (2020), „A jeśli nie trzeba się uczyć” (2021), „Furia i szlachetniejszy rozum. Próby o Burzy Williama Szekspira” (2022).
Ryszard Koziołek (ur. 1966 r.) – literaturoznawca, eseista, profesor w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego, prorektor ds. kształcenia i studentów dwóch kadencji w latach 2012-2020; rektor UŚ na kadencję 2020 – 2024, dyrektor Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice. W 2010 roku otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii „Eseistyka” za książkę „Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy”. Członek jury Nagrody Literackiej Nike w latach 2012-2015. Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego” i „Polityki". W 2016 jego książka „Dobrze się myśli literaturą” została uhonorowana Śląskim Wawrzynem Literackim. W 2017 r. otrzymał Nagrodę im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej.
Grzegorz Jankowicz (ur. 1978) - aktywista literacki, filozof literatury, eseista, redaktor, krytyk i tłumacz. Dyrektor programowy Festiwalu Conrada. Redaktor działu kultury „Tygodnika Powszechnego”. Dyrektor programów literackich Fundacji Tygodnika Powszechnego. Opublikował m.in.: „Po co jest sztuka? Rozmowy z pisarzami” (2013), „Gombrowicz - Loading. Esej o formie życia” (2014), „Uchodźcy z ziemi Ulro. Eseje” (2015). Z Alberto Manguelem napisał „Małe języki, wielkie literatury. Small Languages, Big Literature” (2017). W ostatnich latach ukazały się dwie jego książki: „Blizny. Eseje” (2019) oraz „Życie w kuli. Parmigianino, Ashbery i sztuka przemiany” (2020).
-
23 października /niedziela/
NIEPOHAMOWANE: ale o co chodzi?
Koncert: Marcin Świetlicki & Morświn
Kolejna muzyczna twarz Świetlickiego. Równie intrygująca, co poprzednie. Jednak Morświn, to nie tylko Świetlicki. Grająca na basie Tekla oraz saksofonistka Paulina Owczarek to klasa sama w sobie. Będzie niepokojąco i mocno. Czy to 2 + 1 dwudziestego pierwszego wieku? A może Ich Troje? Trzeba sprawdzić!
„Rewolucjaaa to album wybitny, potrzebny i przełomowy” (Mateusz Sroczyński, artrock.pl)
„Muzyka nacechowana buntem i drapieżnością. W połączeniu z lirykami Świetlickiego mającymi kontekst w codziennej rzeczywistości robi olbrzymie wrażenie. Unosi się nad nią duch The Doors, punkowej zadziorności The New York Dolls oraz transowości Johna Coltrane. Trzeba posłuchać i tyle!” (Zatopiony w ciszy - blog)
MORŚWIN
Zespół Morświn powstał, bo musiało się tak stać! Najpierw byli Tekla i Marcin Świetlicki, Tekla gra na basie, a Marcin nie gra, ale gada. Zakładali różne zespoły, najpierw grali jako duet, a potem jako trio, z czasem stali się kwartetem. W roku 2020, w czasie najstraszniejszego lockdownu, kilkunastu wyśmienitych muzyków nagrało zupełnie niezależnie od siebie, to, co grało w ich duszach. Marcin Świetlicki i Małgorzata Tekiel zespawali, posklejali poszczególne dźwięki i tak powstała słynna już suita Rewolucjaaa. Dalej wszystko potoczyło się błyskawicznie. Karrot Kommando wydało debiutancką płytę Morświna, na której znalazła się tytułowa Rewolucjaaa i kilka przebojowych piosenek. Obecnie trzon zespołu to Małgorzata Tekla Tekiel - bas, Marcin Świetlicki - głos, Paulina Owczarek - saksofon barytonowy. W zespole prawdopodobnie grają ponadto inni wybitni muzycy polscy. Niektórzy jeszcze o tym nie wiedzą. Członkowie Morświna określają swą twórczość następująco: „Gramy muzykę ponadgatunkową. Głośno i cicho. Szybko i wolno. Na siedząco, na stojąco, nawet na leżąco”.
-
25 października /wtorek/
NIEWIDZIALNE: morze odpływa
Spotkanie: Rod Mengham (Anglia)
Prowadzenie: Renata Senktas & Bartek Majzel
Muzyka: Łukasz Marciniak (gitara), Jakub Wosik (kontrabas)
Spotkanie połączone z performancem literacko-muzycznym oraz pokazem etiud filmowych Marca Atkinsa i Roda Menghama
Interdyscyplinarna impreza z wątkami literackimi, muzycznymi i wizualnymi. Wszystko spaja postać wybitnego brytyjskiego artysty Roda Menghama. Będzie dynamicznie, ciekawie i urzekająco, bo Rod to fascynujący i niezwykły człowiek.
Rod Mengham
(ur. 1953 r.) - poeta, eseista, krytyk i redaktor książek na temat beletrystyki XIX i XX wieku, poezji XX wieku, przemocy i sztuki awangardowej oraz języka i historii kultury. Jest także redaktorem serii broszur poetyckich Equipage oraz współredaktorem i tłumaczem antologii poezji polskiej „Altered State: the New Polish Poetry”. Jako poeta opublikował liczne książki, m.in „Chance of a Storm” (Carcanet, 2015), „Grimspound & Inhabiting Art” (Carcanet, 2018) i wiele innych. Jest autorem monografii Charlesa Dickensa, Emily Bronte i Thomasa Hardy’ego. W 2020 roku otrzymał nagrodę Cholmondely Award for Poetry przyznawaną przez brytyjskie stowarzyszenie autorów. Opublikował liczne eseje krytyczne o sztuce. W latach 2002-2018 był kuratorem dzieł sztuki w Uniwersytecie Cambridge. Jest współpracownikiem prestiżowej galerii White Cube, posiadającej przestrzenie wystawiennicze w Londynie i Hongkongu, jednej z najważniejszych galerii sztuki współczesnej na świecie. Autor serii filmów artystycznych stworzonych wspólnie z Marciem Atkinsem. Profesor Uniwersytetu Cambridge. Ostatnio opublikował książkę „Midnight in the Kant Hotel: Art in Present Times” (Carcanet, 2021).
Łukasz Marciniak (ur. 1984 r.) - gitarzysta, kompozytor, pasjonat muzyki. Współtworzy zespół Brzoska Kolektyw będący muzycznym eksperymentem polegającym na poszukiwaniu przestrzeni na współbrzmienie słów i dźwięków w najbardziej optymalnej dla nich formule. Działa również aktywnie w zespole trio_io grającym współczesną muzykę kameralną, w EL Topo trio - badającym zawiłość strun i czyneli, a także duecie Perforto. Autor muzyki do filmów, słuchowisk i performanców. W działaniach solo pracuje nad własnym językiem artykulacji.
Jakub Wosik (ur. 1991 r.) - skrzypek, kontrabasista, kompozytor, improwizator. W 2016 roku ukończył studia na Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy na wydziale Dyrygentury Jazzu i Edukacji Muzycznej. Występuje w licznych zespołach (Layers, trio_io, Ziemia, Space Welders, Brzoska Kolektyw, Disquiet) wykonując muzykę jazzową, współczesną oraz swobodnie improwizowaną.
Renata Senktas (ur. 1979 r.) - poetka i tłumaczka. Wydała dwa zbiory poetyckie, „Bardzo” i „Clarity”; przełożyła wiele rozproszonych wierszy i esejów, a ostatnio książkę dla dzieci „O sześciopensówce, która odturlała się od reszty” Louisa MacNeice'a.
Bartłomiej Majzel (ur. 1974) - poeta, dziennikarz radiowy, podróżnik, recenzent literacki, krytyk muzyczny i wieloletni organizator imprez artystycznych. Opublikował 5 tomów poetyckich „Robaczywość”, „Bieg Zjazdowy”, „Biała Afryka”, „Doba Hotelowa”, „Terror”. Laureat Nagrody Literackiej Czterech Kolumn, był też nominowany do Paszportu Polityki (2002). Współtwórca Trupy Poetyckiej NaDziko. W roku 2023 ukaże się jego najnowsza książka pt. „Nagonka”.
-
26 października /środa/
NIEPEWNE: songwriterzy, poeci czy nudziarze?
Rozmowa: Rafał Księżyk, Szymon Kloska
Koncert: Luke De-Sciscio (Anglia)
Koncert brytyjskiego artysty, którego muzyka urzeka od pierwszego dźwięku, od pierwszego wyśpiewanego słowa. Wschodząca gwiazda brytyjskiej muzyki, która zabierze Was w nieznaną krainę nieoczywistego piękna. Przed koncertem odbędzie się równie fascynująca rozmowa o songwriterach. Poeci? Dylan... lecz kto jeszcze? Elektryzujący wieczór! Trzeba być!
„The Banquet” jest konceptualnym dziełem sztuki, a nie jedynie zbiorem piosenek. Luke De-Sciscio stworzył coś, co jest trudne do zdefiniowania, wykracza poza tajemnicę istnienia, a świetne teksty wzbogacają całość pozwalając cieszyć się słowami i dźwiękami tego albumu przez długie tygodnie”
(American Pancake)
Luke De-Sciscio
(ur. 1992 r) – brytyjski muzyk i songwriter, który w ostatnich miesiącach w brytyjskich mediach okrzyknięty został nową nadzieją autorskiej muzyki. Tworzy cudowne, rozbrajająco szczere folk-rockowe pieśni, zdobywając publiczność swoją autentycznością i niezachwianym liryzmem. Obdarzony jest zniewalającym głosem i koncertową charyzmą. W 2020 roku wydał trzy albumy, pod wspólną nazwą „The Folk Boy Trilogy”. Piosenki z tej antologii zostały okrzyknięte przez radiowe stacje NPR i FIP nowym, koniecznym głosem w brytyjskiej muzyce, a po występie na festiwalu AntiGel w Genewie, Luke został zaproszony do wspierania legendarnego Cata Stevensa na Montreux Jazz Festival. Niestety, z powodu globalnych pandemicznych restrykcji to wydarzenie nie doszło do skutku. W czerwcu 2022 roku wydał genialny album „The Banquet”. Koncept album o duchowości w czasach zarazy, o pięknie świata i natury, o trudnych emocjach, uczuciach, ale także o ciele, poprzez które doświadczamy niezwykłości skomplikowanych relacji, bólu i rozkoszy. Płyta zbiera zewsząd entuzjastyczne i znakomite opinie i recenzje czyniąc z Luka De-Sciscio jedno z najbardziej gorących nazwisk współczesnej brytyjskiej sceny muzycznej.
Rafał Księżyk (ur. 1967 r. ) - dziennikarz, krytyk muzyczny, redaktor. Redagował czasopisma: „Brum”, „Plastik”, „Antena Krzyku”, „City Magazine”, „Aktivist”, „Playboy”. Jest współautorem bestsellerowych autobiografii artystów: Tomasza Stańki, Roberta Brylewskiego, Tymona Tymańskiego, Kazika Staszewskiego, Zygmunta Staszczyka i Marcina Świetlickiego oraz autorem esejów „23 cięcia dla Williama S. Burroughsa”, „Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach”, „Dzika rzecz. Polska muzyka i transformacja 1989-1993”. Dwa ostatnie tytuły były nominowane do Nagrody Literackiej Gdynia 2019 i 2021. Współpracuje z dwutygodnik.com. Prowadzi program w paśmie „Nocna strefa” w Programie Drugim Polskiego Radia.
Szymon Kloska (ur. 1976) - krytyk i aktywista literacki. O książkach opowiada w radio i telewizji, czasami pisuje w prasie. Prowadził liczne programy telewizyjne i audycje o literaturze, m.in.: „WOK – Wszystko o Kulturze”, „Książki na Lato” i „Myślnik”. Od przeszło dekady współprowadzi audycję „Piątka z literatury” w RMF Classic. Wieloletni pracownik Instytutu Książki, od stycznia 2017 roku związany z programem Kraków Miasto Literatury UNESCO. Współtwórca Festiwalu Literatury dla Dzieci. Rzecznik Nagrody Literackiej Gdynia i kurator Festiwalu Miasto Słowa, który towarzyszy nagrodzie.
-
27 października /czwartek/
NIESPOKOJNE: dynamiczny ląd
Prezentacje poetyckie: Urszula Honek, Andrzej Muszyński, Sylwia Jaworska, Paweł Lekszycki, Jakub Pszoniak
Dźwięki między słowa: Kalina Jaglarz (głos, gitara) - utwory do wierszy Tadeusza Nowaka
Koncert: Psie Lico
Dynamiczna poetycko-muzyczna impreza, podczas której wystąpią arcyciekawi poeci młodego i średniego pokolenia. Bez zbędnego gadania, jedynie poezja i muzyka. Splecione ze sobą, mocne i nieoswojone.
Urszula Honek (ur. 1987 r.) – poetka, autorka tomów poezji „Sporysz”, „Pod wezwaniem” i „Zimowanie” oraz zbioru opowiadań „Białe noce”. Laureatka Grand Prix Konkursu Poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego, Nagrody im. Adama Włodka i Nagrody im. Stanisława Barańczaka. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia. Pochodzi z Racławic koło Gorlic.
Andrzej Muszyński (ur. 1984 r.) - pisarz, podróżnik, autor wierszy. Trzykrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia za „Miedzę”, „Podkrzywdzie” i „Bez”. Laureat Kolosa za wyprawę w Himalaje Birmańskie. Mieszka na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Wiosną 2022 roku w wydawnictwie Czarne ukazała się jego proza non-fiction „Dom ojców” o uprawie ziemi, Jurze i prehistorycznych przodkach, uhonorowana nagrodą Krakowska Książka Miesiąca.
Sylwia Jaworska (ur. 1975 r.) - poetka oraz prozatorka, publikowała m.in. w miesięczniku „Pismo", „Afroncie", „Blizie", „Elewatorze" i „Frazie”. Laureatka Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Ratonia (2019). Autorka arkusza "Ustawienia" (2019) oraz tomików poetyckich „Mistrzowskie Trójki” (2020); „Echo serca” (2021) i „Pustynia” (2022).
Paweł Lekszycki (ur. 1976 r.) - poeta, autor tomów poetyckich, m.in. "Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie" (2005), "Wiersze przebrane" (2010), "Wszystko, czego dziś dotkniesz (2021); a także krytycznej książki "Grupa Na Dziko. Socjologia i poetyka zjawiska" (2001). Był redaktorem naczelnym Magazynu Literackiego „Kursywa”. Publikował m.in. w: „FA-arcie”, „Lampie”, „Opcjach”, „Toposie”, „Gazecie Wyborczej” i antologiach literackich. Jego wiersze były tłumaczone na języki: niemiecki, angielski, słoweński, słowacki, czeski i rosyjski.
Jakub Pszoniak (ur. 1983 r.) - poeta i grafik, autor nagrodzonego Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius 2020 tomu „Chyba na pewno” (2019), wyboru wierszy Mirona Białoszewskiego „Z dnia robię noc” (2022) oraz przekładów wierszy Kateriny Mihalicyny („Głosy”, Fundacja Pogranicze, 2022). Publikował w czasopismach i zbiorach literackich i naukowych. Stypendysta gminy Bytom.
Kalina Jaglarz (ur. 1991 r.) - on/jego, poeta, pieśniarz. Mieszka w dolinie Beskidu Wyspowego ze zwierzętami i ludźmi; ogrodnik, pracownik fizyczny, autor tomiku poetyckiego "gościć sójki" (2022). Lider i wokalista zespołu Psie Lico.
Psie Lico - układ muzyczny wywodzący się z prostoty dźwięku i ciążenia słowa ku ziemi. Nieoczywisty zespół idący własną oryginalną drogą. Idealne połączenie znakomitej poezji Kaliny Jaglarza z emocjami i niepohamowaną siłą budzenia z letargu i wytrącania z czytelniczych przyzwyczajeń.
Skład zespołu:
Kalina Jaglarz - gitara akustyczna, wokal
Michał Świderek - gitara basowa
Maciej Koper - cajon
-
28 października /piątek/
NIEPODWAŻALNE: przytulę do ziemi ręką kwiat
Koncert: Variété
Spotkanie: Grzegorz Kaźmierczak
Prowadzenie: Szymon Kloska
Muzyczna legenda. Aksjomat. Wymierający gatunek artystów, którzy idą tam gdzie chcą, nie bacząc na oczekiwania i profity. Imponujący dorobek, poezja i wielka muzyka. Szacun!
„Poddać się, dryfować z falą: brzmienia, słowa i pulsu, kiedy z każdą frazą i taktem coś chrobocze w szyszynkę, niby nic nie czujesz, a pojawia się dreszcz i poruszenie” (Jarek Mikołajczyk o najnowszej płycie Variété „Dziki Książe”)
Variété
legendarna grupa muzyczna, której debiut przypada na rok 1984, gdy zespół zachwycił i zaskoczył publiczność Festiwalu w Jarocinie. Choć Variété jest uznawane za prekursora nurtu cold-wave w Polsce, to muzyka grupy z każdą kolejną płytą ewoluowała, oddalając się od „zimnej fali” w kierunku nowych brzmień, inspiracji trip hopem i ambitną elektroniką. Dobitnym dowodem na tę stylistyczną ewolucję jest tegoroczna płyta Variété „Dziki książę”. Album został nominowany do Fryderyków 2022 w kategorii „Piosenka Poetycka i Literacka”.
Płyta „Dziki książę” wciąga jak 10-odcinkowy serial. Nie ma w Polsce zespołu, który z taką konsekwencją przeciwstawiałby się swojemu wcześniejszemu wizerunkowi. Z każdą kolejną płytą muzyka Variété gubi ciężar pierwszych produkcji i zyskuje hipnotyczny powab. Autostrady południa, upalne dzielnice Warszawy, poszukiwanie piękna - esencjonalne i wyrafinowane opowieści tkane przez zespół, robią ze słuchaczem to, co powinna robić sztuka: skłaniają do refleksji i pozostawiają trudno zmywalny ślad.
Wokalistą, autorem tekstów oraz charyzmatycznym liderem Variété jest Grzegorz Kaźmierczak, poeta, którego wiersze stanowią, od początku działalności zespołu, ekscytujący, rozpoznawalny i kluczowy fundament ich twórczości.
Zespół wielokrotnie współpracował z osobistościami polskiego jazzu od Andrzeja Przybielskiego („Variété” 1993), przez Mikołaja Trzaskę („Koncert – Teatr STU” 1995), Wojciecha Jachnę („Piosenki Kolonistów” 2013), po Kubę Więcka (album „Nie wiem” 2017). Na nowej płycie „Dziki książę” słyszymy wybitnego litewskiego saksofonistę jazzowego Jana Maksimowicza, który także weźmie udział w koncercie, który odbędzie się w ramach Festiwalu Przestrzeń Słowa.
Skład zespołu:
Grzegorz Kaźmierczak – śpiew, elektronika
Marek Maciejewski – gitary
Marcin Karnowski – perkusja
Grzegorz Korybalski – bas
Jan Maksimowicz – saksofon
Grzegorz Kaźmierczak (ur. 1964 r.) - poeta i wokalista. Wodnik w ascendencie lwa. Autor 4 tomików poetyckich oraz tekstów piosenek do 10 płyt zespołu Variété, w którym stoi za mikrofonem od niemalże 40 lat. Mieszka na Sycylii.
Szymon Kloska (ur. 1976 r.) - krytyk i aktywista literacki. O książkach opowiada w radio i telewizji, czasami pisuje w prasie. Prowadził liczne programy telewizyjne i audycje o literaturze, m.in.: „WOK – Wszystko o Kulturze”, „Książki na Lato” i „Myślnik”. Od przeszło dekady współprowadzi audycję „Piątka z literatury” w RMF Classic. Wieloletni pracownik Instytutu Książki, od stycznia 2017 roku związany z programem Kraków Miasto Literatury UNESCO. Współtwórca Festiwalu Literatury dla Dzieci. Rzecznik Nagrody Literackiej Gdynia i kurator Festiwalu Miasto Słowa, który towarzyszy nagrodzie.
-
29 października /sobota/
NIEUSTAJĄCE: dalszy ciąg jest nietykalny
Spotkanie: Ewa Lipska
Performance literacko-muzyczny: Ewa Lipska (wiersze), Henryk Gembalski (skrzypce)
Prowadzenie: Anna Marchewka
Spotkanie z wielką postacią literatury polskiej. Lipska budzi szacunek, nie tylko obezwładniająco piękną i poruszająca poezją, ale także życiową postawą, skromnością i klasą. Podczas lektury wierszy towarzyszył jej będzie genialny skrzypek Henryk Gembalski.
Ewa Lipska (ur. 1945 r.) – poetka i felietonistka, redaktorka działu poezji Wydawnictwa Literackiego (1970–1980), wicedyrektorka i dyrektorka Instytutu Polskiego w Wiedniu (1991–1997), członkini PEN Clubu oraz Polskiej Akademii Umiejętności, autorka wielu tomów poetyckich, tomu prozy oraz tomu: E. Lipska, T. Lem, „Boli tylko, gdy się śmieję… Listy i rozmowy” (2018), laureatka wielu nagród literackich, m.in Nagrody Fundacji im. Kościelskich, PEN Clubu, Nagrody Literackiej „Gdynia”, nagrody poetyckiej Silesius oraz nagrody Wielki Ambasador Polszczyzny (2021).
„Tematem jej poezji są lęki egzystencjalne, koszmar senny, choroby, szaleństwo. Tonacja jest spokojna, rzeczowa, chwilami ironiczna. Styl cechuje precyzja i siła” – pisał wybitny krytyk Jerzy Kwiatkowski po ukazaniu się „Drugiego zbioru wierszy” (1970). „Wiersze Lipskiej, w swojej lapidarności i zarazem gęstości metafor bliskie niekiedy poetyckim rebusom, zawsze z mocną puentą, tworzą osobny, fascynujący mikrokosmos. Są jak obrazy, w których od pierwszego spojrzenia poznać można rękę autora” (cytat za: Instytut Książki). W jednym z wywiadów poetka powiedziała: „Miłość jest nierdzewna. I tylko ona się liczy w tym zwariowanym świecie”.
Henryk Gembalski (ur. 1957 r.) – skrzypek improwizujący. Obecny na profesjonalnym rynku muzycznym od 1978 r. Współtwórca i członek ponad 60 zespołów z różnych obszarów muzycznych: jazz, blues, rock, muzyka klasyczna i improwizowana. Zwycięzca międzynarodowych konkursów „Jazz nad Odrą” (Wrocław, 1978) i „Złoty Smyczek” (Szczecin, 1986). Grał na ponad 40 płytach w różnych konfiguracjach. W latach 90. związany ze światem teatru: napisał muzykę do 30 przedstawień oraz wystąpił w ponad 350 spektaklach. Twórca muzyki do filmów dokumentalnych i programów TV. Koncertował w prawie całej Europie oraz w Chinach, Rosji, USA, w Algierii. Wykładowca Akademii Muzycznej w Katowicach i Akademii Muzycznej w Łodzi. Uprawia muzykę improwizowaną inspirowaną różnymi gatunkami, próbując łączyć ich elementy w jednorodny i spójny język muzyczny. Interesuje się badaniami nad formą w muzyce improwizowanej, autor publikacji „Improwizowana forma otwarta – między wolnością a koniecznością”.
Anna Marchewka (ur. 1978 r.) – literaturoznawczyni i krytyczka literacka. Publikowała m.in. w „Lampie”, „Tygodniku Powszechnym”, „Znaku”, „Dwutygodniku”, „Chimerze”, „Czasie Literatury”. W ramach współpracy
z miesięcznikiem „Znak” opiekuje się rubryką „Stacja: Literatura” oraz nagrywa podcast „Stacja: Literatura na głos". Współprowadziła audycje literackie w TVP Kultura i Radiu Kraków. Jurorka nagród literackich. Współtworzy Pracownię Pytań Krytycznych przy Katedrze Krytyki Współczesnej UJ.
