12 marca 1938 wojska III Rzeszy dokonały aneksji Austrii. Było to jawnym pogwałceniem postanowień podpisanego po I wojnie światowej traktatu wersalskiego, który zakazywał połączenia obu państw w obawie przed nadmiernym wzmocnieniem Niemiec.
Marzenie Hitlera
W atmosferze entuzjazmu 14 marca 1938 roku Hitler przybył do Wiednia. Zjawił się z jednodniowym opóźnieniem, bo Himmler nie zapewnił dostatecznych środków bezpieczeństwa.
- Postarano się o przyjęcie wyjątkowe - mówił austriacki sprawozdawca radiowy - tu na Haldenplatz, na Ringu i przed pałacem Habsburgów, tak jak w Berlinie wita go morze głów, wzniesionych rąk, sztandarów i proporców.
Przywódca nazistów był formalnie rzecz biorąc przez długi czas obywatelem austriackim. Urodził się w miasteczku Braunau nad Innem, tuż przy granicy z Niemcami.
Przewrót hitlerowski w Austrii
Po raz pierwszy Adolf Hitler nawiązał do idei Anschlussu w 1934 roku, po objęciu władzy w Niemczech. Próba ta zakończyła się jednak niepowodzeniem. Do swoich zamiarów Führer powrócił znowu w 1938 roku. Rząd i prezydent Austrii początkowo starali się nie dopuścić do przejęcia władzy przez hitlerowców. Na 13 marca kanclerz Kurt Schuschnigg zaplanował przeprowadzenie referendum w sprawie zachowania przez kraj niezależności.
Hitler jednak nie zamierzał czekać na wyniki referendum i sam przejął inicjatywę. Groźbą i szantażem wymusił przekazanie fotela kanclerza naziście Arthurowi Seyss-Inquartowi, a 12 marca 1938 roku dwieście tysięcy żołnierzy niemieckich (oddziały Wehrmachtu, SS, policji oraz jednostki lotnicze) wkroczyło na teren Austrii, oficjalnie "na prośbę rządu austriackiego".
13 marca przyjęto uchwałę o włączeniu Austrii do Wielkiej Rzeszy jako Marchii Wschodniej (Ostmark). Hitler proklamował połączenie obu państw. Austria stała się pierwszym państwem wchłoniętym przez potężną Rzeszę.
Anschluss przyczynił się do znacznego wzmocnienia potencjału ludzkiego i ekonomicznego III Rzeszy. Niemcy stały się drugim co do wielkości państwem w Europie.
Świat wobec aneksji Austrii
Zdecydowana większość Austriaków i Niemców powitała Anschluss z radością. Włochy w osobie Mussoliniego całkowicie poparły dążenia Hitlera. Państwa zachodnie ograniczyły się jedynie do papierowych protestów.
Poza Niemcami i Austrią przeważał pogląd, że przyłączenie Austrii to kwestia wewnątrzniemiecka. Tylko nieliczni, bardziej przewidujący politycy i publicyści ocenili Anschluss tak jak na to zasługiwał - jako kolejne poważne naruszenie ładu wersalskiego i jako kolejny krok hitlerowskiej polityki rewizjonizmu i ekspansji.
mk