Witkacy
Section05

Dziwność istnienia

Polskie Radio
Jacek Puciato 20.08.2014
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Autoportret wielokrotny w lustrach, Petersburg, 1915-1917
Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Autoportret wielokrotny w lustrach", Petersburg, 1915-1917 , foto: Wikimedia/domena publiczna

Portret Stanisława Ignacego Witkiewicza – jego życia i różnorodzajowej twórczości – z natury rzeczy musi być wielokrotny. Tak jak wielokrotne jest odbicie twarzy Witkacego na słynnej fotografii, którą wykonał w jednym z petersburskim gabinetów luster około 1916 roku.

18 września 1939 roku we wsi Jeziory na Polesiu Stanisław Ignacy Witkiewicz na wieść o wkroczenu armii sowieckiej do Polski odebrał sobie życie.

75. rocznica tragicznej śmierci Witkacego jest dobrą okazją, by spróbować nakreślić portret tego oryginalnego artysty – przywołać niezwykły dorobek, ale i fascynującą osobowość, bez której znajomości nie sposób zrozumieć tego, co Witkacy napisał, namalował, pozostawił. Biograficzno-literackie tło to jednocześnie niezbędny punkt wyjścia do przypomnienia (zrozumienia?) dramatycznych wydarzeń z września 1939 roku.

Kim był Stanisław Ignacy Witkiewicz? Dramaturgiem, malarzem, filozofem, teoretykiem teatru i sztuki, fotografem. Człowiekiem o wielu talentach, który wyróżnił się w polskiej kulturze przede wszystkim jako wybitny, nowatorski pisarz. A przy tym: myśliciel, który stawiał fundamentalne pytania dotyczące zagadki życia ("Tajemnicy Istnienia", "dziwności istnienia"), istoty sztuki czy też te związane z niepokojącym kierunkiem, w którym według niego podążała ludzkość. "Sztuka i filozofia były dla Witkacego wartościami absolutnymi" – pisał Jan Błoński. "Poświęcił im – najdosłowniej – życie: popełnił samobójstwo, kiedy, jak mniemał, zostały ostatecznie uniemożliwione przez historię".

- Słowem, które najlepiej go charakteryzowało, było "nienasycenie" - przypominali goście jednej z audycji Polskiego Radia poświęconych Witkacemu. Zapraszamy do wysłuchania kilku nagrań z radiowego archiwum, które złożą się na portret życia i twórczości zmarłego 75 lat temu pisarza.

  • Zobacz więcej na temat:
Section49