#17 Sacrum Profanum: Sąsiedztwo

Ostatnia aktualizacja: 20.09.2019 11:27
Litewscy kompozytorzy, post-minimalizm i rezydencja Antona Lukoszevieze. Poznamy autorską muzykę Heather Leigh, Aarona Turnera i Micka Barra. Utwory Lucii Dlugoszewski, Juliusa Eastmana czy Pauline Oliveros zabrzmią obok kompozycji Patricka Higginsa, Anthony’ego Paterasa i Tanya’i Tagaq. W sumie 14 prapremier oraz 29 premier polskich, w tym zamówienia u Wojtka Blecharza, Kasi Głowickiej i Artura Zagajewskiego (do "Innych ludzi" Doroty Masłowskiej). Na 17. edycji Sacrum Profanum po raz pierwszy zagrają Małe Instrumenty, Kwadrofonik, Zespół Wokalny Gęba i ICE Ensemble. Festiwal potrwa od 27 września do 4 października 2019 roku.
Plakat festiwalu
Plakat festiwaluFoto: Mat. prasowe

Nawiązując wprost do sąsiedztwa i zaczynając od Litwy, chcemy w najbliższych latach przybliżyć muzykę państw Europy Wschodniej. W programie sześć koncertów prezentujących dokonania litewskich kompozytorów (wśród nich: Egidija Medekšaitė, Justė Janulytė i Rytis Mažulis). Cztery z programów powstają w ramach rezydencji wybitnego wiolonczelisty – Antona Lukoszevieze, który zaprezentuje się w roli solisty, dyrygenta, muzyka (reaktywowanego na festiwal zespołu Works & Days Arturasa Bumšteinasa) i kierownika artystycznego. Nie zabraknie przedstawicieli Fluxusu czy awangardy, kompozytorów czerpiących z różnych źródeł i niedających się sklasyfikować. Koncert Litewski post-minimalizm to nawiązanie do programu Rumuński spektralizm z 2017 roku i kolejne wydarzenie prezentujące najbardziej charakterystyczny styl w unikalnym, narodowym ujęciu.    

W programie nie zabraknie również amerykańskiego minimalizmu. Po sukcesie obszernej prezentacji twórczości Juliusa Eastmana w 2017 roku, raz jeszcze wysłuchamy jego zadziornych kompozycji, w wykonaniach przygotowanych na fali powrotu do jego twórczości. Usłyszymy nową wersją Evil Nigger – po entuzjastycznym przyjęciu wersji na trzy kwartety smyczkowe w wykonaniu Arditti Quartet zamówiliśmy aranżację na cztery akordeony. Pracujemy u podstaw nad prezentacją Holy Presence of Joan d’Arc na dziesięć wiolonczel – polska premiera odbędzie się w wykonaniu młodych krakowskich muzyków pod kierownictwem Lukoszevieze. Preludium wokalne do tego utworu wykona Sofia Jernberg (w 2016 śpiewała Folie à Deux na festiwalu, współpracuje z Fire! Orchestra). Zaprezentujemy również dzieła Mortona Feldmana, Phila Niblocka oraz Pauline Oliveros z ćwiczeniem z głębokiego słuchania przygotowanym przez ICE Ensemble. Znów wsłuchamy się minimalizm Francuzki Éliane Radigue, a polską przedstawicielką tego nurtu, rezydującą w Holandii, będzie Katarzyna Głowicka.

Z awangardowych twórców polskich Sacrum Profanum zaprezentuje przede wszystkim twórczość nieznanej w naszym kraju Lucii Dlugoszewski (była aktywna w USA). Dopiero po zeszłorocznych staraniach udało się doprowadzić do odnalezienia nut zmarłej w 2000 roku kompozytorki. Dzięki temu w ramach festiwalu będzie można usłyszeć aż trzy jej kompozycje, opracowane przez Hashtag Ensemble, Arditti Quartet oraz Reinholda Friedla. Nie sposób nie wspomnieć tu o Studie in Form – wybitnej kompozycji Romana Haubenstocka-Ramatiego, Polaka o żydowskim rodowodzie. Solowa interpretacja Friedla będzie prapremierą utworu, co wydaje się jeszcze bardziej imponujące, gdy spojrzeć na datę powstania partytury – 1954 rok. Koncert będzie hołdem złożonym kompozytorowi w setną rocznicę urodzin.

Wyjście poza kanon i zerwanie z akademicką tradycją, jako zacieranie granic pomiędzy muzyką współczesną i alternatywną – to obowiązek Sacrum Profanum. Poznamy autorską muzykę wielu nietuzinkowych artystów: Tanya Tagaq – innuicka wokalistka gardłowa tworząca niespotykany pop, jeden z „instrumentów” na płycie Medúlla Björk; Mario Diaz de Leon – eksplorujący związki muzyki elektronicznej ze współczesną; Patrick Higgins – lider zespołu ZS, w Krakowie solo i z muzyką napisaną dla zespołu Kwadrofonik; Anthony Pateras – Australijczyk tworzący na bazie doświadczeń z muzyką swobodnie improwizowaną i elektroakustyczną, z grupą świetnych muzyków zaprezentuje utwór wywołujący halucynacje dźwiękowe; Okkyung Lee – wiolonczelistka, improwizatorka i kompozytorka, która współpracowała m.in. z Arcą, Jenny Hval czy Johnem Zornem. Ponownie obciążymyfestiwalową publiczność twórczością Zbigniewa Karkowskiego, absolwenta tutejszej Akademii Muzycznej – poznamy trzy utwory powstałe we współpracy z Lukoszevieze, kwartetem smyczkowym Apartment House oraz Zespołem Wokalnym Gęba i Wolframem.

Nie może zabraknąć również prawdziwych ekscentryków niebojących się odważnych połączeń i eksperymentów. Wspomniany Arturas Bumšteinas, towarzysząca mu Gailė Griciūtė czy Andrius Arutiunian znakomicie do tego opisu pasują. Podobnie Artur Zagajewski, który nie ustaje w poszukiwaniach dialogu swej muzyki z innymi dziedzinami sztuki i po prostu z popkulturą. Dla Sacrum Profanum pisze utwór do fragmentów Innych ludzi Doroty Masłowskiej. Ponownie sięga po świetną polską literaturę. To już tradycja, aby co roku zamawiać muzykę do tekstu literackiego – jak przystało na Kraków Miasto Literatury UNESCO. Kompozycja powstanie na niecodzienny skład Małych Instrumentów. Paweł Romańczuk, założyciel zespołu, poszukuje nietypowych źródeł dźwięku. W utworze zamówionym przez festiwal odwoła się do dwóch specyficznych charakterystyk dźwiękowych – Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia oraz rzeźb dźwiękowych Sonambient  Harry’ego Bertoia’i. Wojtek Blecharz traktuje muzykę jako świadectwo własnego życia. Otwarcie mówi o procesie komponowania jako zmaganiu się z „ciałem” instrumentu. Performatyka jest teraz w centrum jego zainteresowań – budowanie relacji między ciałem performera i tym, jak fizyczny gest determinuje dźwięk. Zamówienie festiwalu to próba włączenia w pisanie muzyki autyka. Wokół całego procesu twórczego, nad którym czuwa Blecharz, powstanie film dokumentalny Piotra Stasika.

Wzorem ubiegłorocznej edycji kontynuujemy pasmo Single Player, w ramach którego usłyszymy kilka solowych setów przygotowanych przez artystów-mentorów – m.in. Anji Cheung (śpiewa, recytuje, krzyczy na tle wielowarstwowych dronów i pulsującej elektroniki z rytualnym sznytem); Heather Leigh (songwriterka grająca na zawodzącej, hawajskiej gitarze elektrycznej, w śpiewie wędrująca w stronę melizmatów); Aaron Turner (gitarzysta odnajdujący się w wielu stylistykach wyrosłych z post-metalu, z dronowym ambientem włącznie, znany z zespołów Isis, Sumac, Mamiffer) i Mick Barr (słynie z ekstremalnie szybkiej gry na gitarze elektrycznej m.in. w zespole Krallice, zaprezentuje w koncercie solowym swój repetytywny utwór minimalistyczny). Mamy też inną nową tradycję – cały festiwal zostanie w autorski sposób zrelacjonowany i artystycznie skomentowany przez Martę Śniady (w latach ubiegłych byli to Piotr Peszat i Jacek Sotomski). Materiał powstanie w formie zamówionego utworu audiowizualnego wykorzystującego nagrania z festiwalu.

PROGRAM SACRUM PROFANUM #17

Piątek 27.09.2010 

Pseudacusis

Program:

Natasha Anderson – nor girdling gnaw* (2019) 15’ [premiera europejska]

Anthony Pateras – Pseduacusis^ (2019) 55’

Wykonawcy:

            Anthony Pateras – fortepian, elektronika

            Lucio Capece – klarnet

            Gerard Lebik – saksofon, elektronika

            Mike Majkowski – kontrabas

            Riccardo La Foresta – perkusja

            TBC – wiolonczela

            Lizzy Welsh – skrzypce

^dodatkowo z taśmy:

            Aviva Endean – klarnet

            Judith Hamann – wiolonczela

            Jonathan Heilbron – kontrabas

            Scott McConnachie – saksofony

            Maria Moles – instrumenty perkusyjne

            Erkki Veltheim – skrzypce

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Małopolski Ogród sztuki

Projekt powstał we współpracy z Sanatorium Dźwięku w ramach projektu Musica Sanae

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum, wspólnie z Inland Concert Series

 

Encumbrance |LT

Program:

Zbigniew Karkowski – Nerve Cell_0 na wiolonczelę i elektronikę (2012) 38'

Zbigniew Karkowski – Encumbrance na zespół wokalny i elektronikę (2009) 40’

Wykonawcy:

            Anton Lukoszevieze – wiolonczela

            Wolfram – elektronika

            Zespół Wokalny Gęba

Czas i miejsce:

  1. 21:30 / Cricoteka

 

Sobota 28.09.2019

Bodies of Noise

Program:

Laure M. Hiendl – We called it utopia na fortepianowo-perkusyjny kwartet, elektronikę i video (2019) 10’ [premiera polska]

Angélica Castelló – Bodies of Noise na dwa fortepiany, dwa zestawy instrumentów perkusyjnych, odtwarzacze kaset, radia i elektronikę (2019) 20’ [premiera światowa]

Patrick Higgins – zamówienie* na dwa fortepiany i dwa zestawy instrumentów perkusyjnych (2019) 40’ [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Angélica Castelló – elektronika

            Kwadrofonik

Czas i miejsce:

  1. 18:00 / Małopolski Ogród Sztuki *zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

 

 

Oscillum |LT

Program:

Egidija Medekšaitė – Oscillum na wiolonczelę i elektronikę (2008) 12’ [premiera polska]

Rytis Mažulis – Canon Super Slendro na kwartet smyczkowy (2009) 5’ [premiera polska]

Antanas Rekašius – Fluorescences na wiolonczelę i syntezator (1981) 10’ [premiera polska]

Julius Aglinskas – na kwartet smyczkowy (2016) 8’ [premiera polska]

Jurgis Mačiūnas – Homage to Philip Corner wersja na wiolonczelę i fortepian (1962) 4′ [premiera polska]

Zbigniew Karkowski – Field na kwartet i taśmę (2006) 20’

Wykonawcy:

            Apartment House

Czas i miejsce:

  1. 21:00 / Cricoteka

 

Niedziela 29.09.2019

Dossier |single player

Program:

Patrick Higgins – Dossier (2018) 49’ [premiera polska]

  1.       Flat File
  2. Pitch Black
  3. [[redact_ion]]
  4. White Lie

Wykonawcy:

            Patrick Higgins – gitara elektryczna, elektronika, video sterowane dźwiękiem

Czas i miejsce:

  1. 17:00 / Cricoteka

 

Holy Presence |LT

Program:

Rytis Mažulis – De Plus en Plus na 9 wiolonczel (2017) 11’ [premiera polska]

Justė Janulytė – Psalms_cellos na 4 wiolonczele (2008) 11’

Julius Eastman – Prelude to the Holy Presence of Joan d’Arc na głos solo (1981) 12’ [premiera polska]

Julius Eastman – Holy Presence of Joan d’Arc na 10 wiolonczel (1981) 20’ [premiera polska]

Wykonawcy:

            Anton Lukoszevieze – wiolonczela

            Sofia Jernberg – głos

            Julia Kotarba, Aleksandra Lignar, Martyna Sołtys, Łukasz Laxy, Piotr Gach,      

            Mateusz Mańka, Michał Górka, Alicja Gach, Jakub Gucik – wiolonczele

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Małopolski Ogród Sztuki

 

Poniedziałek 30.09.2019

Inward Music |LT

Program:

Gailė Griciūtė – zamówienie* na trzy instrumenty (2019) 10’ [premiera światowa]

Arturas Bumšteinas – Inward Music* (2019) 45’ [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Works & Days Ensemble:

            Arturas Bumšteinas – kierownictwo artystyczne, nagrania terenowe

            Anton Lukoszevieze – wiolonczela, kanklės

            Gailė Griciūtė – preparowany fortepian, angklung

            Ragnhild May – organy DIY

            Dominykas Norkūnas – gitara akustyczna i elektryczna

            Mėta Gabrielė Pelegrimaitė – flety

            Jurgis Tamošiūnas – realizacja dźwięku

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Cricoteka

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

 

Exploratory

Program:

Phill Niblock – Exploratory, Rhine version “Looking for Daniel” na orkiestrę, w wykonaniu na 5 kwartetów smyczkowych (2019) 23’ [premiera polska]

Tanya Tagaq – Sivunittinni na kwartet smyczkowy (2016) 9’ [premiera polska]

Éliane Radigue – Occam II na skrzypce (2012) 18’ [premiera polska]

Lucia Dlugoszewski – Disparate Stairway Radical Other na kwartet smyczkowy (1995) 21’ [premiera polska]

Wykonawcy:

            Arditti Quartet

Czas i miejsce:

  1. 21:30 / Małopolski Ogród Sztuki

 

Wtorek 1.10.2019

Litewski post-minimalizm |LT

Program:

Dominykas Digimas – Reflections na zespół i taśmę (2014) 16’

Egidija Medekšaitė – Nigamagamini na flet b. i taśmę (2014) 9’ [premiera polska]

Antanas Kučinskas – Loop in D-minor na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (2004) 10’

Justė Janulytė – Psalms na gitarę elektr. i taśmę (2018) 11’

Andrius Arutiunian – ASMR na zespół i taśmę (2016) 07’ [premiera polska]

Rita Mačiliūnaitė – Kōan na klarnet, altówkę i fortepian (2012) 6’ [premiera polska]

Justina Repečkaitė – Tapisserie na flet, klarnet, fortepian, skrzypce i wiolonczelę (2015) 6’ [premiera polska]

Lina Lapelytė – Tide na skrzypce, organy i taśmę (2009) 7’ [premiera polska]

Rūta Vitkauskaitė – Then at one point I did not na flet, wiolonczelę i perkusję (2011) 10’ [premiera polska]

Wykonawcy:

            Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Cricoteka

 

Accordrone |LT

Program:

Katarzyna Głowicka – zamówienie* na dwa akordeony (2019) 15’ [premiera światowa]

Egidija Medekšaitė – Sattva na akordeon, taśmę i video (2018) 19’ [premiera polska]

Antanas Jasenka – Accordrone na akordeon i taśmę (2018) 13’ [premiera polska]

Julius Eastman – Evil Nigger (1979) 22’ [ar. Piotra Peszata na 4 akordeony*] [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Rafał Łuc – akordeon

            Maciej Frąckiewicz – akordeon

Czas i miejsce:

  1. 21:30 / Małopolski Ogród Sztuki

Projekt realizowany we współpracy z Bôłt Records.

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

 

Środa 2.10.2019

Why Patterns?

Program:

Morton Feldman – Why Patterns? (1978) 29’

Lucia Dlugoszewski – Openings of the (Eye) (1951) [premiera polska]

  1. Discovery of the Minotaur
  2. Disconsolate Chimera

III. Ritual of the Descent

  1. Goat of the God
  2. Eros, the Firstborn

Wykonawcy:

            Hashtag Ensemble

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Cricoteka

Projekt realizowany we współpracy z Bôłt Records.

 

Inescapable Spiral

Program:

Nicole Mitchell – Inescapable Spiral (2017) 14’ [premiera polska]

Okkyung Lee – ha yeom (2016) 10’ [premiera polska]

Wojtek Blecharz – zamówienie* (2019) 10’ [premiera światowa]

Anthony Pateras – Broken Then Fixed Then Broken (2009) 7’ [premiera polska]

Pauline Oliveros – Buffalo Jam (1982) 11’ [premiera polska]

Ashley Fure – Therefore I Was (2012) 14’ [premiera polska]

Mario Diaz de Leon – Gated Eclipse (2006) 16’ [premiera polska]

Wykonawcy:

            ICE International Contemporary Ensemble

Czas i miejsce:

  1. 21:30 / Małopolski Ogród Sztuki

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum, utwór będzie częścią nowego filmu dokumentalnego Piotra Stasika

 

Czwartek 3.10.2019

Studie in Form |single player

Program:

Roman Haubenstock-Ramati – Catch 2 (2 versions) (1968) 5’

Witold Szalonek – Mutanza (1968) 16’

Laurie Schwartz – The Spaces³ (1996) 6’ [premiera polska]

Mario Bertoncini – An American Dream (1974) 7’

Lucia Dlugoszewski – utwór na timbre piano 20’ [premiera polska]

Roman Haubenstock-Ramati – Studie in Form (1954) 15’ [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Reinhold Friedl – fortepian preparowany

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Cricoteka

Projekt realizowany we współpracy z Bôłt Records.

 

Inni ludzie

Program:

Paweł Romańczuk – zamówienie* (2019) 30’ [premiera światowa]

Artur Zagajewski – zamówienie* do fragmentów „Innych ludzi” Doroty Masłowskiej (2019) 30’ [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Artur Zagajewski - głos

            Małe Instrumenty

Czas i miejsce:

  1. 21:30 / Małopolski Ogród Sztuki

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

 

Piątek 4.10.2019

House of Low Culture |single players

Program:

Anji Cheung – Seven are the Veils (2018) 20’ [premiera polska]

Anji Cheung – Decan of Heart's Blood (2018) 10’ [premiera polska]

Heather Leigh – Throne (2018) 40’ [premiera polska]

Mick Barr – Plvence Abrost R Msitloun* (2019) 40’ [premiera światowa]

Aaron Turner – Repression’s Blossom (2019) 20’ [premiera światowa]

Aaron Turner – Interminable Conniption (2019) 20’ [premiera światowa]

Wykonawcy:

            Anji Cheung – elektronika, głos

            Heather Leigh – elektryczna gitara hawajska

            Mick Barr – gitara elektryczna

            Aaron Turner – gitara elektryczna, elektronika

Czas i miejsce:

  1. 19:00 / Małopolski Ogród Sztuki

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

 

Videorelacja

Marta Śniady (PL) – zamówienie utworu audiowizualnego* (2019) [premiera światowa]

*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum

Kurator festiwalu: Krzysztof Pietraszewski

Współpraca programowa: Arturas Bumšteinas, Reinhold Friedl, Anna Karpowicz (Hashtag Ensemble), Ross Karre (ICE Ensemble), Anton Lukoszevieze, Michał Libera, Michał Mendyk (Bôłt Records), Paweł Romańczuk, Piotr Stasik, Grzegorz Tyszkiewicz, Artur Zagajewski, zespół Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble

Mat. prasowe