Konferencja Reframing the Museum. Decolonial Practices in the Context of Central and Eastern Europe odbędzie się w 13 i 14 listopada w Muzeum przy ul. Kredytowej 1 w Warszawie.
Wydarzenie zgromadzi badaczki i badaczy, muzealniczki i muzealników z Polski oraz zagranicy. Konferencja stanie się przestrzenią wspólnej refleksji nad strategiami i praktykami dekolonialnymi w muzeach Europy Środkowej i Wschodniej – regionu, który dotychczas rzadko był obecny w globalnej debacie o dekolonizacji.
Dobiega końca rok, który w Państwowym Muzeum Etnograficznym przebiegał pod hasłem "Wbrew stereotypom” – programu mającego na celu zastąpienie uproszczonych wyobrażeń o Afryce pełniejszym, bardziej zniuansowanym obrazem.
Program powstał we współpracy z osobami związanymi z kulturą i historią Afryki – artystami, naukowcami, kuratorami i działaczami społecznymi. W jej ramach zaprezentowano dwie wystawy czasowe:
"Afrotopie” – dostępna do 16 listopada 2025 r.
"Wybielanie” – dostępna do 4 stycznia 2026 r.
Ponadto wprowadzono krytyczne interwencje w wystawę stałą "Afrykańskie wyprawy, azjatyckie drogi”, poszerzając ją o współczesne perspektywy i głosy twórców z Afryki i diaspory.
Na wystawie "Wybielanie” zaprezentowano nowy, wyjątkowy obiekt – Ikegobo, czyli „ołtarz dłoni” z Królestwa Beninu, wykonany przed 1897 rokiem. Przedmiot, związany z kultem dłoni jako symbolem władzy i bogactwa, pochodzi z kolekcji Muzeum Etnologicznego w Berlinie. Po 1945 roku trafił do PME ze składnicy w Bożkowie w ramach powojennych przekazów dóbr kultury z ziem zachodnich. Muzeum prowadzi obecnie dalsze badania dotyczące jego proweniencji.
Międzynarodowe uznanie dla PME
Minął miesiąc od sukcesu Państwowego Muzeum Etnograficznego w Budapeszcie. Instytucja została nominowana do European Museum Academy Awards w kategorii Art Museum Award i jako jedyna z Polski znalazła się w ścisłym finale.
PME otrzymało specjalne wyróżnienie – Special Commendation for Innovative Practices, przyznane za nowatorskie działania, krytyczną refleksję nad własną historią, nowoczesne podejście do etnografii, tworzenie przestrzeni dialogu oraz wysoką dostępność dla publiczności.
Uzasadnienie Jury:
Państwowe Muzeum Etnograficzne (Warszawa, Polska) ucieleśnia skomplikowanie historii i odważną, współczesną misję. Założone w 1888 roku, pierwotnie mieściło się w ogrodzie zoologicznym, co odzwierciedlało egzotyzm i podejście oparte na rasowej wyższości, które cechowały pierwotną kolekcję. Od roku 1973 muzeum zajmuje okazały, dziewiętnastowieczny gmach w centrum Warszawy, oficjalnie będący własnością instytucji bankowej. W ciągu sześciu miesięcy rozpoczną się szeroko zakrojone prace renowacyjne i modernizujące finansowane przez Unię Europejską i Samorząd Województwa Mazowieckiego, mające na celu podniesienie standardu zarówno budynku jak i wystawy stałej poprzez implementacje najnowocześniejszych technologii multimedialnych. Pod przywództwem dyrektorki Magdaleny Wróblewskiej, historyczki sztuki i muzeolożki o międzynarodowym doświadczeniu, zaangażowanej w procesy dekolonizacyjne, muzeum aktywnie redefiniuje swoją postawę w ramach programu „Wbrew stereotypom”. Ta inicjatywa przenika wszystkie działania muzeum od wystaw czasowych jak „Afrotopie” i „Wybielanie” do innowacyjnych, krytycznych interwencji w wystawę stałą „Afrykańskie wyprawy, azjatyckie drogi”, poprzez uwzględnienie współczesnych głosów artystów podważających tradycyjne narracje. Strona internetowa muzeum – dobrze skonstruowana i w pełni przetłumaczona na angielski – dostarcza szczegółowych informacji na temat osiągnięć i wyzwań w wymiarze dostępności, co odzwierciedla transparentny i inkluzywny etos. Poprzez przyjęcie krytycznej refleksji, współpracę twórczą z różnorodnymi społecznościami i zaangażowanie multimedialne, muzeum pozycjonuje się jako dynamiczna przestrzeń dialogu, edukacji i społecznej zmiany w obecnym krajobrazie kulturowym.
W najbliższym miesiącach w PME
Oprócz wystaw "Afrotopie” i "Wybielanie”, Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie żegna się z familijną wystawą czasową "Kwiaty polskie” (do 31 grudnia). W najbliższym miesiącach Muzeum rozpocznie prace renowacyjne budynku. Na początku 2026 roku warszawska instytucja zaprosi publiczność na nową wystawę czasową, a w kolejnych tygodniach – na nową wystawę familijną. Wprowadzane są też kolejne interwencje na wystawie "Afrykańskie wyprawy, azjatyckie drogi”.
mat.prasowe
