Strona główna > Artykuł

"Wypędzeni" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej

Studio Reportażu i Dokumentu

Jesienią 1939 roku zostało wysiedlonych z Gdyni ponad 50 tysięcy polskich mieszkańców tego miasta. Gdynia była pierwszym z większych wówczas miast w Europie, które zostały dotknięte w tak dużym stopniu tą formą represji okupanta.

Pomnik wysiedlonych Gdynianfot. Grażyna Wielowieyska

"Wypędzeni" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej

Niemcy, po wkroczeniu do Gdyni 14 września, postanowili pozbyć się z miasta jego polskich mieszkańców. W pierwszym okresie, zanim jeszcze zorganizował się niemiecki aparat państwowy, wysiedlenia były organizowane przez miejscowe władze niemieckie w sposób chaotyczny, bez określonego planu. Rozpoczęto je w połowie października 1939 roku. Pomiędzy 12-16 października w Orłowie wypędzonych zostało 4 tysiące osób.


. zbiory Muzeum Miasta Gdyni 

Wysiedlanych doprowadzano na Dworzec Główny w Gdyni. Po kilku dniach ładowano ludzi do towarowych wagonów, które zawoziły ich do różnych miejsc w Generalnym Gubernatorstwie. Jazda trwała kilka, czasem nawet kilkanaście dni. Tam po wysadzeniu na peron, rodziny mogły liczyć tylko na pomoc miejscowej ludności. Po zakończeniu wojny znaczna część wysiedlonych, powróciła do swojego miasta i na nowo zaczęła układać sobie życie.


. zbiory Muzeum Miasta Gdyni 

Od kilku lat w okolicy Dworca Głównego w Gdyni stoi pomnik upamiętniający tamte wydarzenia. Działa również Stowarzyszenie Gdynian Wysiedlonych, spotykają się tam dzieci, które razem ze swoimi rodzicami zostały wypędzone z miasta jesienią 1939 roku.

***

Reportaż "Wypędzeni" autorstwa Grażyny Wielowieyskiej został wyemitowany w piątek (15.10) o godz. 0.35 na antenie Programu 1.