Studio reportażu i dokumentu Polskiego Radia

Każda z pielgrzymek niosła ze sobą wzniosłe wydarzenia, jak modlitwa do Ducha Świętego w Warszawie, wizyta w parlamencie, czy wielkie msze beatyfikacyjne.
Były też osobiste spotkania z chorymi, spontaniczne dialogi z młodzieżą i przelot papieskim helikopterem nad ukochanymi Tatrami.
Historyczne znaczenie miała pierwsza pielgrzymka w 1979 roku. Biskup Rzymu pierwszy raz odwiedził Polskę w jej tysiącletnich dziejach. Była to zarazem pierwsza wizyta głowy Kościoła rzymsko-katolickiego w kraju rządzonym przez komunistów. Wtedy to na Placu Zwycięstwa w Warszawie padły znamienne słowa papieża.

Papież, który odegrał ogromną rolę w obaleniu komunizmu w Europie, od początku pontyfikatu miał głębokie przeświadczenie o swojej misji w Kościele powszechnym, jak i wobec własnej ojczyzny.
W Gnieźnie, uważanym za kolebkę polskiego państwa, w 1979 roku, Jan Paweł II mówił o papieżu Słowianinie, który ma odsłonić jedność Europy.

Podczas pielgrzymek do ojczyzny Jan Paweł II zwracał uwagę na wartości, budził ducha w rodakach. W 1983 roku, dwa lata po wprowadzeniu stanu wojennego papież przypomniał w Katowicach, że prawa człowieka mają pierwszeństwo przed kapitałem i produkcją.
Równocześnie Ojciec Święty wskazał na konieczność rzetelnej pracy i moralnej odnowy narodu.

Do najważniejszych wydarzeń spośród ośmiu papieskich pielgrzymek należało spotkanie papieża z parlamentarzystami w 1999 roku. Przemawiając po raz pierwszy w historii w parlamencie narodowym, Jan Paweł II przestrzegał przed nadużywaniem władzy i korupcją, która "jest zagrożeniem dla demokracji".
Ojciec Święty zwrócił się też bezpośrednio do parlamentarzystów.

Na Kongresie Eucharystycznym we Wrocławiu w 1997 roku papież powiedział, że ekumenizm w Kościele to więcej niż wzajemna tolerancja i akceptacja, to jedność powodowana wewnętrznym pragnieniem każdego człowieka.

Jan Paweł II mówił o potrzebie ładu moralnego, dzięki któremu każdy człowiek może realizować swoje powołanie i być spełnionym. Podczas pielgrzymki do Polski w 1991 roku modlił się o to, by rodacy potrafili odpowiedzialnie korzystać z wolności.

Szczególnym celem papieskich pielgrzymek do ojczyzny były Wadowice, rodzinne miasto Ojca Świętego.
Podczas najdłuższej wizyty w Polsce w 1999 roku, w Wadowicach, wielki entuzjazm wywołało wyznanie papieża: "Zawsze wracam tu z poczuciem, że jestem oczekiwany, jak w rodzinnym domu".

W 1979 roku na krakowskich Błoniach papież pozostawił rodakom specjalne przesłanie. Po pięciu latach od śmierci Jana Pawła II, tak bardzo aktualne pozostają jego słowa:

Na zakończenie ostatniej pielgrzymki do Polski w 2002 roku Jan Paweł II zawierzył ojczyznę Bożemu Miłosierdziu. Żegnając się w podkrakowskich Balicach Ojciec Święty powiedział: "Żal odjeżdżać..."

IAR