NAUKA w PolskieRadio.pl

Nobel 2025 z chemii za rozwój szkieletów metaloorganicznych. "Bardzo dużo zastosowań"

Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała Nobla z chemii Susumu Kitagawie, Richardowi Robsonowi oraz Omarowi M. Yaghiemu "za rozwój szkieletów metaloorganicznych". Chodzi o nową architekturę molekularną materiałów zawierających wolne przestrzenie, przez które mogą przepływać gazy i inne substancje chemiczne.

Mikroplastik zwiększa ryzyko raka i depresji. Naukowcy alarmują

Mikroplastik, stosowany np. w opakowaniach na żywność, może niekorzystnie wpływać na ludzki organizm. Cząsteczki plastiku mogą m.in. wprowadzać zmiany w mikrobiomie, a tym samym zwiększać ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej czy depresji - wynika z najnowszego badania.

"Empatia. Dla naiwnych czy odważnych? Za nami Festiwal Przemiany 2025

Tegoroczny Festiwal Przemiany (3-5.10.25) w Centrum Nauki Koperniku to była okazja, by usłyszeć głos natury i dostrzec potrzeby innych organizmów. Jaką rolę w edukacji człowieka ma nauka oraz nasz bezpośredni udział w badaniach naukowych czy eksperymentach? W "Eurece" Rafał Kosewski - kurator Przemian opowiedział jak koralowce potrafią uzdrawiać inne umierające koralowce oraz jak zbadać poziom empatii u małp. Radiowa Jedynka objęła wydarzenie patronatem medialnym. Zobacz więcej na temat: Centrum Nauki Kopernik eksperyment patronat rafa koralowa ekologia ekosystem Artur Wolski

NAUKA Wirusy prosto spod igły AI. Czy to zagrożenie nową pandemią?

Amerykańscy naukowcy zdołali stworzyć wirusy przy pomocy narzędzi sztucznej inteligencji - to bakteriofagi, czyli cząstki infekujące i zabijające określone bakterie. Niektórzy eksperci uważają jednak, że technologia AI może doprowadzić do wyhodowania wirusów zdolnych wywołać kolejną pandemię, albo stworzyć nową broń biologiczną.

Brak funduszy. Największy radioteleskop w Polsce wstrzyma pracę?

Największy radioteleskop w Polsce, należący do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, może wkrótce przestać działać. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie przyznało środków na dalsze funkcjonowanie. Naukowcy alarmują, że wstrzymanie pracy oznaczałoby spowolnienie rozwoju nauk ścisłych.

NAUKA Chcą zasilić Ziemię energią gwiazd. Naukowcy mówią o przełomie

Choć fuzja jądrowa jako realne źródło energii do niedawna była traktowana jak science fiction, to naukowcy dokonali właśnie przełomu w tym kierunku. Udało im się wprowadzić do reaktora detektor, który dostarczy kluczowych informacji. Nadal potrzeba wielu badań, ale z pewnością stanowi to krok w kierunku urealnienia całej koncepcji.

Uśpione, a nie martwe. Nie przeszkadzaj owadom, które przygotowują się do zimy

Jesienią, gdy przyroda zwalnia rytm, łatwo pomylić troskę z działaniem na wyrost. Motyl wiszący bez ruchu na strychu lub w piwnicy nie potrzebuje ratunku, lecz spokoju. Każda próba wybudzenia czy przeniesienia w cieplejsze miejsce może kosztować go życie - podkreśla entomolożka i edukatorka Magda Gorczyca.

Nobel 2025 z fizyki za osiągnięcia w dziedzinie mechaniki kwantowej

Fizycy pracujący na amerykańskich uczelniach - John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis - zostali laureatami Nagrody Nobla z fizyki za odkrycie makroskopowego tunelowania kwantowo-mechanicznego i kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym. Przyczyniło się ono do rozwoju kryptografii kwantowej i komputerów kwantowych.

Polski radioteleskop przestanie działać. "To koniec"

Nie ma pieniędzy na polski radioteleskop. Największy w Polsce (i Europie Środkowej) RT-4 Kopernik przestanie działać. Powód? Ministerstwo nie przyznało środków na działalność. "Wygląda to na całkowitą zapaść kraju, jeśli chodzi o finansowanie infrastruktury badawczej" - czytamy we wpisie polskiej instytucji badawczej. Minister nauki Marcin Kulasek odniósł się do sprawy.

NAUKA Wir polarny bliski rozpadu. Wyjaśniamy, co nas czeka

Kluczowy prąd oceaniczny w północnym Atlantyku słabnie do tego stopnia, że może całkowicie zaniknąć wskutek zmian klimatycznych - wynika z badania dr Beatriz Arellano Navy z Uniwersytetu w Exeter. Według niej istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia kolejnej "małej epoki lodowcowej". Ekstremalne zjawiska pogodowe nie ominęłyby Polski.

NAUKA

NAUKA Odtworzyli "mrówkowy" jogurt. Fermentował w mrowisku

Nagroda Nobla z chemii przyznana. Oto nazwiska wyróżnionych

Nobel 2025 z chemii za rozwój szkieletów metaloorganicznych. "Bardzo dużo zastosowań"

Radioteleskop w Toruniu otrzyma fundusze. Deklaracja premiera

Mikroplastik zwiększa ryzyko raka i depresji. Naukowcy alarmują

"Empatia. Dla naiwnych czy odważnych? Za nami Festiwal Przemiany 2025

NAUKA Wirusy prosto spod igły AI. Czy to zagrożenie nową pandemią?

Brak funduszy. Największy radioteleskop w Polsce wstrzyma pracę?

NAUKA Chcą zasilić Ziemię energią gwiazd. Naukowcy mówią o przełomie

NAUKA Smoczy deszcz nad Polską. Kiedy zobaczyć Drakonidy?

Uśpione, a nie martwe. Nie przeszkadzaj owadom, które przygotowują się do zimy

Nobel 2025 z fizyki za osiągnięcia w dziedzinie mechaniki kwantowej

Nagroda Nobla z fizyki. Podano nazwiska laureatów

Polski radioteleskop przestanie działać. "To koniec"

NAUKA Tajemniczy obiekt w kosmosie uchwycony przez łazik NASA

NAUKA Ziemia ciemnieje. NASA odkryła niepokojącą zmianę

Asteroida przeleciała blisko Ziemi. Odkryto ją po fakcie

NAUKA Wir polarny bliski rozpadu. Wyjaśniamy, co nas czeka