Będzie klątwa? Na Wawelu otwarto sarkofagi Anny Jagiellonki i Zygmunta Augusta

W krypcie katedry na Wawelu otwarto we wtorek sarkofagi króla Zygmunta Augusta i jego siostry królowej Anny Jagiellonki. Trumny z doczesnymi szczątki władców nienaruszone pozostały w Grobach Królewskich. Cynowe, bogato zdobione sarkofagi zostaną poddane konserwacji.

Wzgórze Wawelskie w Krakowie

Foto: Pixabay/DzidekLasek

Prace potrwają do listopada.

- Konserwacja to doskonała okazja, żeby poznać historię tych sarkofagów - mówi proboszcz parafii archikatedralnej na Wawelu ks. Zdzisław Sochacki. Podkreślił, nie zdecydowano się na otwieranie trumien, choć zapewne wiele osób chciałoby badać królewskie szczątki.

Według specjalistów sarkofagi uległy dość znacznej degradacji wskutek upływu czasu i niezbyt udanych poprzednich konserwacji. Błędem okazało się zastosowanie w latach 20. XX wieku drewnianej skrzyni, do której przytwierdzone zostały cynowe blachy, bo drewno reaguje na wilgoć. Elementy drewniane mają być teraz zastąpione konstrukcją stalową, co sprawi, że sarkofag będzie bardziej stabilny.

- Oba sarkofagi są w niemal identycznym stanie. Mamy do czynienia z zaawansowaną korozją, ale nie z korozją nieodwracalną, destrukcyjną. Badania wykazały, że nie ma śladów tzw. trądu cynowego. Dużo jest ubytków i elementów, które w czasie kolejnych konserwacji były uzupełniane lub wymieniane. Trzeba będzie zidentyfikować, które są oryginalne, a które dodane – mówiła rzeczoznawca ministra kultury i dziedzictwa narodowego ds. konserwacji zabytków metalowych dr inż. Elżbieta Maria Nosek.

W przypadku sarkofagu Anny Jagiellonki brakuje listew, które wieńczyły skrzynię i znajdowały się w jej dolnej partii. Konserwatorzy chcieliby je odtworzyć, ale decyzja w tej sprawie jeszcze nie zapadła.

Dzieło gdańskich rzemieślników

Sarkofagi zostały wykonane w XVI wieku z cyny bardzo wysokiej jakości, w której domieszka ołowiu wynosiła zaledwie ok. 10 proc. Domniemuje się, że Zygmunt August miał udział w projektowaniu własnego sarkofagu, dając wskazówki, jak ma wyglądać.

W grudniu sarkofagi wrócą do katedry. - Chcielibyśmy - podobnie jak było z sarkofagiem króla Stefana Batorego - pokazać efekt prac konserwatorskich, wystawiając je najpierw w Kaplicy Wazów – zapowiedział ks. Sochacki.

Cynowa trumna króla Zygmunta Augusta (1520-72) została wykonana przez gdańskich rzemieślników, była niegdyś polichromowana i złocona. Alegoryczna dekoracja przedstawia uśpione przez śmierć zmysły i duszę nieśmiertelną. Z ciała króla wyjęte zostało serce, zabalsamowane i umieszczone w urnie, która przez lata znajdowała się w Knyszynie, ale zaginęła. Dekorację sarkofagu Anny Jagiellonki (1523-96) - królowej Polski, żony Stefana Batorego – stanowią medaliony z wizerunkami Anny Samotrzeć – patronki królowej oraz z alegorycznymi przedstawieniami Miłości, Wiary i Nadziei.

Od 2008 roku odnowionych zostało dziewięć sarkofagów znajdujących się w Katedrze na Wawelu, 11 czeka na podjęcie takich prac. W połowie stycznia dobiegła do końca konserwacja sarkofagu króla Stefana Batorego.

(ew/PAP)