Polskie Radio

Sygnały Dnia 30 marca 2020 roku, rozmowa z Marleną Maląg

Ostatnia aktualizacja: 30.03.2020 07:15
Audio
  • Minister rodziny o wypłatach środków w ramach 500+ i 13. emerytury w dobie pandemii (Sygnały dnia/Jedynka)

Katarzyna Gójska: Gościem Sygnałów Dnia jest pani minister Marlena Maląg, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Witam bardzo serdecznie.

Marlena Maląg: Witam bardzo serdecznie panią redaktor, witam wszystkich i zdrówka życzę.

My również wszystkim życzymy zdrowia. Pani minister, rozpocznę od pytania, które najprawdopodobniej jest w tej chwili pani zadawane najczęściej, ale ze względu na różne wątpliwości chciałabym, żeby te odpowiedzi wybrzmiały i dla wszystkich były jasne. Chodzi o świadczenia stałe, do których wszyscy się już przyzwyczaili, czyli świadczenie po pierwsze rodzinne, czyli tak zwane 500+, świadczenie 500 złotych na dziecko, i mówimy też o trzynastej emeryturze. Proszę powiedzieć, czy w związku z epidemią koronawirusa i tymi gigantycznymi wydatkami, które państwo będzie w tej chwili ponosić, za chwilę o nich będziemy rozmawiać, te świadczenia są w jakikolwiek sposób zagrożone lub na przykład mogą być wypłacane w jakimś nieco innym terminie?

W żaden sposób świadczenia, które do tej pory były przyznane, a więc zarówno 500+, Dobry Start, trzynasta emerytura czy już zwaloryzowane świadczenia emerytalno-rentowe nie są zagrożone. Ja przypomnę: budżet państwa, który był konstruowany, był zrównoważony, zabezpieczał te wydatki. Oczywiście, dzisiaj mamy trudną sytuację, bardzo trudną sytuację na rynku pracowników, pracodawców, gospodarczą, a przede wszystkim zdrowotną, ale absolutnie świadczenia nie są zagrożone. Dbamy o rodzinę, dbamy o naszych seniorów, a teraz przede wszystkim nasza więź międzypokoleniowa jeszcze bardziej w tej trudnej sytuacji i wiele obszarów, które musimy wzmocnić. Wiemy, że pracownicy, gospodarka to potrzebuje silnego strumienia środków. I właśnie dlatego tarcza antykryzysowa.

Właśnie, tarczą antykryzysową dzisiaj będzie się zajmował Senat. W ciągu ostatnich dwóch dni, nawet niecałych trzech dni bardzo różne wypowiedzi ze strony senatorów opozycji się pojawiły w debacie publicznej. Są tacy, którzy namawiali nawet do tego, żeby Senat procedował nad tymi zmianami, nad tymi przepisami 30 dni, czyli wykorzystał ten swój maksymalny czas, który daje mu Konstytucja w takich sytuacjach. Ale wiemy, że pan marszałek Tomasz Grodzki zdecydował się przyspieszyć o jeden dzień, bo początkowo był to wtorkowy termin posiedzenia Senatu, teraz wiemy, że to będzie poniedziałek. Proszę powiedzieć, czego pani oczekuje od senatorów w tej sytuacji?

Ja przede wszystkim uważam, że wsparcie, które jest zaproponowane w tarczy antykryzysowej, to wsparcie, które powinno być zaakceptowane ponad podziałami, oczywiście w tej tarczy będziemy jeszcze wprowadzali zmiany, obserwując to, co się dzieje na rynku pracy, w gospodarce, bo przede wszystkim zależy nam na tym, aby były wypłacane wynagrodzenia i aby gospodarka po okresie pandemii mogła intensywnie ruszyć. A więc dzisiaj musi iść potężny strumień wsparcia finansowego dla przedsiębiorców, które przełoży się na pensje pracowników, abyśmy przede wszystkim mogli intensywnie ruszyć po tym okresie pandemii. I właśnie takie rozwiązania są zaproponowane w tarczy. Zarówno wsparcie dla podmiotów gospodarczych i pracowników, finansowanie przedsiębiorstw, ochrona zdrowia czy wzmocnienie systemów finansowych, a także program inwestycji publicznych. To przede wszystkim są mocne i dobrze zaplanowane działania. Oczywiście, będziemy cały czas operacyjnie wdrażać poszczególne elementy. Jesteśmy do tego przygotowani, natomiast jest to potężne wyzwanie, ponieważ z jednej strony apelujemy o to, aby instytucje się zamykały, aby pracownicy podejmowali pracę zdalną, żeby taką pracę pracodawcy proponowali, a z drugiej strony mamy potężne wyzwanie, obsłużenie pracodawców przypomnę właśnie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, będziemy realizowali zadania dla pracodawców poprzez wojewódzkie urzędy pracy, ale także przez powiatowe urzędy pracy. I ja już dziś chciałabym bardzo zaapelować do właśnie tych pracowników, tych urzędów, abyśmy razem wspólnie dla dobra wspólnego zrealizowali te zadania, bo to są potężne zadania, zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych, my jesteśmy dziś na pierwszej linii frontu, aby jak najprędzej środki trafiły dla pracodawców, a więc automatycznie dla pracowników na wypłaty, aby rodziny mogły żyć.

Pani minister, pani przed chwilą powiedziała, że tarczę antykryzysową rozumiem należy traktować jako to pierwsze... pierwszą propozycję na dziś i że jeszcze jej zapisy mogą być w jakiś sposób zmieniane albo też mogą pojawić się propozycje dla szczególnych branż. Ja mówię o branżach szczególnych, dlatego że to są branże, które w sposób szczególny ucierpiały i cierpią cały czas na epidemii. Proszę powiedzieć, no właśnie, czy przygotowywane są jeszcze propozycje dla firm, które po prostu pracować nie mogą, nawet w żaden sposób zdalnie? Chociażby mamy zakłady kosmetyczne, fryzjerskie, firmy turystyczne. No, tutaj w tym momencie nie ma w ogóle szansy na jakikolwiek zysk. Część pracodawców, właścicieli tych firm mówi, że przez to, że całkowicie nie mają żadnych dochodów, no to też w zasadzie nie są w stanie wypłacać pieniędzy swoim pracownikom. Czy dla takich branż jakieś szczególne wsparcie jeszcze będzie przygotowane?

Ja powiem o tym, co już jest dzisiaj, bo to będziemy analizować, co będzie się jeszcze na rynku i wyprzedzające działania podejmować. Natomiast już dzisiaj małe firmy zatrudniające do 10 osób, czyli te mikrofirmy, już skorzystają z konkretnego wsparcia. A więc przypomnę: trzy miesięczne składki ZUS, które są zawieszane, natomiast one są z budżet państwa refundowane, że pracownik nie traci, ma odpisywane te składki. Również samozatrudniony może skorzystać z tego umorzenia, ale również te małe firmy, malutkie, mogą skorzystać z dofinansowania, które planujemy z Gwarantowanego Funduszu Świadczeń Pracowniczych. A więc zachęcamy do tego, żeby firmy się nie zamykały, jeżeli oczywiście jest to możliwe. A więc tutaj takie wsparcie, jak obniżenie wynagrodzenia dla pracowników, a wtedy my jako państwo dopłacamy do 40% przeciętnego wynagrodzenia. A więc tak jakby pół na pół dzielimy się tym obniżonym wynagrodzeniem pracownika z pracodawcą. Jeżeli przestój ekonomiczny, bo sytuacja już jest trudna i taką decyzję pracodawca podejmuje, wtedy my jako budżet dopłacamy do połowy minimalnego wynagrodzenia plus składki. To są już duże wsparcia, które idą dla tych malutkich, bo zdajemy sobie sprawę, że w polskiej gospodarce te mikro- i małe przedsiębiorstwa to jest tak naprawdę podstawa, więc to jest to wsparcie.

Nie zapomnieliśmy też o tych osobach na umowach zlecenia, umowy o dzieło. Tu sobie zdajemy sprawę, że wiele osób, które są zatrudnione na takich umowach, z dnia na dzień zostali bez świadczenia. A więc tutaj został zaproponowany taki zasiłek w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia, czyli będzie to 2080 złotych wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Zakład Ubezpieczeń Społecznych już gotowy.

Warto też wspomnieć, że te malutkie firmy mogą skorzystać też z pożyczki z Funduszu Pracy, pięciotysięcznej pożyczki, która również może być umorzona, jeżeli stan zatrudnienia będzie utrzymywany przez kolejne 3 miesiące od udzielenia tej pożyczki. A więc to są te formy wsparcia, które mają pomóc przetrwać w tej bardzo trudnej sytuacji tym firmom. To jest to właśnie wyciągnięcie ręki. (...)

Pani minister, to jeszcze dwa krótkie pytania na koniec. Proszę powiedzieć, bo rozumiem, że jeżeli Senat mimo wszystko uda się i będzie błyskawicznie pracował nad tą ustawą, domyślam się, że pan prezydent Andrzej Duda też błyskawicznie ją podpisze, to od kwietnia wszystkie te zapisy, a tak naprawdę nie zapisy, a konkretne możliwości będą już dostępne dla przedsiębiorców.

Tak, te zapisy to będzie już dostępne do przedsiębiorców, przedsiębiorca będzie składał w przypadku właśnie środków na miejsca pracy do wojewódzkich urzędów pracy, po pożyczki do powiatowych urzędów pracy, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych to właśnie składki, a także jednorazowe (...)

Jeszcze jedno pytanie, bo wiemy o dramatycznych doniesieniach z innych państw Unii Europejskiej dotyczących domów opieki nad osobami starszymi. Wiemy, że tam dochodziło i dochodzi cały czas, chociażby w Hiszpanii, do dramatycznych sytuacji, wielu zakażeń. Wiemy też, że w Polsce w tej chwili chyba dwie placówki borykają się... tego typu placówki borykają się z takim problemem. Proszę powiedzieć, czy Ministerstwo przewiduje jakieś szczególne kontrole, pieczę nad tymi placówkami, żeby tutaj wzmocnić ich bezpieczeństwo?

My przede wszystkim już te działania rozpoczęliśmy. Kiedy sytuacja epidemiczna rozpoczęła się w kraju, rozpoczęliśmy poprzez wojewodów szczególny nadzór właśnie i jednostki samorządu terytorialnego nad domami pomocy społecznej. I tutaj już zostały przez nas wydane polecenia dla wojewodów, wojewodowie te polecenia przekazali właśnie dla jednostek samorządu prowadzących domy społeczne, ale nadal ten nadzór sprawujemy. Moja pani minister Iwona Michałek spotyka się na spotkaniach, wideokonferencjach każdego dnia i na bieżąco przekazujemy te informacje. A więc tutaj jest... Te domy zostały zamknięte dla odwiedzających na początku, natomiast tutaj wzmożona musi być...

I to ostatnie zdanie.

...opieka i wsparcie.

Bardzo dziękuję. Pani minister Marlena Maląg, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, była gościem Sygnałów Dnia.

Dziękuję, dobrego dnia życzę i zdrowia wszystkim nam życzę.

JM