Polskie Radio

To jedno z najdłużej nadawanych słuchowisk na świecie. "Matysiakowie" mają 64 lata!

Ostatnia aktualizacja: 13.02.2021 11:29
Pierwszy odcinek radiowej powieści "Matysiakowie" został wyemitowany w Polskim Radiu 15 grudnia 1956 roku o godzinie 20.35. Obecnie jest ona jednym z najdłużej nadawanych słuchowisk na świecie i nadal cieszy się wielką popularnością. 
Na planie Matysiaków
Na planie "Matysiaków"Foto: Polskie Radio

Jego twórcą i głównym scenarzystą był Jerzy Janicki (zmarł w 2007), uchodzący za prekursora powieści radiowej. Najnowszy odcinek audycji ukaże się w sobotę (19 grudnia 2020) na antenie programu Pierwszego Polskiego Radia.

Matysiakowie są warszawską rodziną mieszkającą na Powiślu przy ulicy Dobrej. W pierwszym odcinku słuchacze poznali między innymi seniora rodu Józefa Matysiaka - w tej roli wystąpił Jan Ciecierski (zmarł w 1987) oraz jego żonę Helenę, w którą na długie lata wcieliła się Stanisława Perzanowska (zmarła w 1982). Głównym tematem były wówczas kłopoty finansowe rodziny:

Posłuchaj
00:25 Matysiakowie odcinek 1.mp3 "Matysiakowie" - fragment pierwszego odcinka

 

W słuchowisku wystąpiło - stale i gościnnie - ponad 400 znakomitych aktorów dramatycznych i estradowych, między innymi Tadeusz Fijewski (zmarł w 1978), Stefan Friedman, Czesław Wołłejko (zmarł w 1987) i Barbara Drapińska (zmarła w 1987). Wśród gości odwiedzających radiową rodzinę byli słynni warszawiacy, jak: Mieczysława Ćwiklińska, Melchior Wańkowicz, Mira Zimińska-Sygietyńska czy Mieczysław Fogg.

Czytaj też:

Nadawanie powieści przerwał jedynie stan wojenny w 1981 roku. "Matysiakowie" są drugą po "Kronice sportowej", która niedawno skończyła 66 lat, najdłużej emitowaną audycją w Polskim Radiu. W 2011 roku zespół autorów i realizatorów radiowej powieści "Matysiakowie" został nagrodzony Honorowym Złotym Mikrofonem Polskiego Radia. W okresie największej popularności powieść miała 12 milionów słuchaczy. Dzięki akcjom społecznym aktorów i autorów słuchowiska, został między innymi zbudowany Dom Spokojnej Starości im. Matysiaków w Warszawie.

Radiowej noweli zawdzięczamy, że odnaleziony przez Władysława Żesławskiego pomnik Ignacego Paderewskiego, przez długi czas zapomniany i niezbyt dobrze widziany przez ówczesne władze, znalazł miejsce w Parku Ujazdowskim. Ponadto Józef Matysiak przyczynił się do renowacji i powrotu Syrenki Warszawskiej na jej dawne miejsce nad Wisłą. Dzięki Matysiakom na Krakowskim Przedmieściu stanął też pomnik Bolesława Prusa.

Scenariusz "Matysiaków" tworzyli Stanisław Stampf'l, Władysław Żesławski, Dżennet-Połtorzycka-Stampf’l, Janusz Adam Dziewiątkowski i Hanna Bielawska-Adamik. Obecnie autorami radiowej noweli są: Adam Bauman oraz Ireneusz Wróbel. Słuchowisko realizują: Maria Chludzińska, Waldemar Modestowicz i Maciej Kubera.

Słuchowisko powstaje za sprawą mikrofonu umieszczonego na stałe w mieszkaniu bohaterów. Nie jest on ukryty, i podobnie jak w reportażu, postacie zdają sobie sprawę z tego, że są nagrywane, często też zapraszają do wysłuchania audycji.

Reżyser Teatru Polskiego Radia Waldemar Modestowicz oprowadza po mieszkaniu "Matysiaków"/Polskieradio.pl

Przez lata Matysiakowie otrzymali ponad 3 miliony listów i wiele prezentów, w tym sprzętów gospodarstwa domowego, które zostały rozdane domom dziecka i organizacjom dobroczynnym. Słuchacze śledzili życiowe perypetie bohaterów, a także udzielali im rad. Kiedy ktoś z rodziny zachorował, poczta doręczała przesyłki do radia z aspiryną, ziołami i sokiem malinowym, a kiedy leciwy kawaler zaręczył się z panną Zosieńką, do redakcji wpłynęło niemal 3 tysiące pełnych zaniepokojenia listów, wskutek tego zaręczyny zostały zerwane.


czytaj więcej
matysiakowie 1200.jpg
"Matysiakowie"

"Matysiakowie" stali się przedmiotem kilkunastu prac magisterskich i rozprawy doktorskiej. W okresie PRL bardzo popularny był warszawski bar mleczny "U Matysiaków" przy ulicy Świętokrzyskiej. Imieniem Radiowej Rodziny Matysiaków nazwano także skwer u zbiegu ulic Dobrej i Bednarskiej na Powiślu oraz Dom Pomocy Społecznej na Saskiej Kępie.

Adres rodziny to ulica Dobra 21 mieszkania 6. Nie istnieje on jednak w rzeczywistości - na ulicy Dobrej nie ma numerów: 21, 23 i 25 - a w miejscu gdzie mógłby się znajdować dom Matysiaków jest skrzyżowanie z ulicą Tamka. 

IAR/kh