Krzysztof Świątek: Gościem Sygnałów Dnia Marlena Maląg, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Dzień dobry, pani minister.
Marlena Maląg: Dzień dobry, witam serdecznie.
Pani minister, ile wyniosła stopa bezrobocia w marcu?
Jeżeli chodzi o bezrobocie w marcu, w miesiącu marcu bezrobocie nie wzrosło, jeszcze nie wiedzieliśmy tego, co... znaczy rynek nie zaobserwował wzrostów i dlatego też kiedy byśmy chcieli porównać marzec roku 2020 do marca 2019, nie jest to jakby informacja, która w tej przestrzeni publicznej nam cokolwiek nowego wniesie. My obserwujemy, każdego dnia meldunek o bezrobociu sobie obserwuję, jak to wygląda. Na dzień dzisiejszy jeżelibyśmy spojrzeli na przyrost bezrobocia netto, czyli odjęcie tych osób, które się wyrejestrowują, a które przypływają do bezrobocia, to są około 30 tysięcy mamy przyrost w miesiącu kwietniu. Wczoraj sobie sprawdzałam, jak wygląda oferta w centralnej bazie ofert pracy na wczoraj, różnych miejsc w różnych oczywiście branżach było 33 tysiące, natomiast tutaj obserwujemy, bo to też jest obraz tej sytuacji, która nam się na rynku pracy kształtuje, że tych miejsc pracy właśnie w tym centralnym biurze nam ubywa. Gdybyśmy porównali rok 2019 do 20 w tym samym czasie, to mieliśmy wolnych ofert pracy ponad 77 tysięcy, dzisiaj tak jak mówię 33 tysiące. A więc ten rynek pracy... rzeczywiście sytuacja związana z pandemią wiadomo, że przekłada się bezpośrednio na rynek pracy i dlatego te mechanizmy, które są zaproponowane w tarczy antykryzysowej, aby przede wszystkim chronić rynek i miejsca pracy, no bo to jest priorytetem, i płynność przedsiębiorców, żeby mogli po tym trudnym czasie potem odzyskać kondycję i w miarę suchą nogą przejść przez ten trudny czas.
Pani minister, no ale siłą rzeczy część osób znajdzie się na bezrobociu. Zasiłek dla bezrobotnych dla osoby, która opłaca ten zasiłek przez okres od 5 do 20 lat wynosi 861 złotych brutto, czyli około siedmiuset złotych netto. I on jest tylko przez 90 dni w tej wysokości. Czy zasiłek wzrośnie i także okres jego wypłacania?
Panie redaktorze, pracujemy nad kilkoma rozwiązaniami. Oczywiście, tutaj cały czas obserwujemy to, co się dzieje z jednej strony na rynku pracy, również wysokość tego zasiłku dla bezrobotnych, mamy kilka wariantów przygotowanych, w odpowiednim momencie będzie decyzja podjęta. Natomiast pracujemy też nad mechanizmami przede wszystkim aktywizującymi osoby bezrobotne, bo część osób bezrobotnych dziś rejestrujących się rejestruje się ze względu nawet nie na sam dostęp do zasiłku dla bezrobotnych, tylko na świadczenia zdrowotne. A więc... Bo musimy też sobie zwrócić uwagę na to, że jeżeli chodzi o kształtowanie się osób pobierających zasiłki dla bezrobotnych w całej puli osób bezrobotnych, to w Polsce było to około 11–15%, w różnym czasie to kształtowało. Dlatego też pracujemy nad różnymi rozwiązaniami, ale przede wszystkim ten akcent jest położony na ochronę miejsc pracy, a także na tą aktywizację osób bezrobotnych, bo będą branże, które będą potrzebowały rąk do pracy, a więc żeby szybko pomóc przekwalifikować się osobom, żeby mogły właśnie... żeby ten strumień zatrudnienia mógł iść tam, gdzie jest potrzeba.
Ano właśnie, pani minister, bo o tym mówi na przykład prof. Elżbieta Łączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, która zwraca uwagę na to, że powinien nastąpić bardzo płynny transfer pracowników z tych branż, które w tej chwili zostały zamrożone albo po prostu redukują zatrudnienie, do takich, które tego zatrudnienia potrzebują. Czy taki transfer pracowników będzie na rynku pracy we wsparciu Ministerstwa (...)?
Dokładnie tak, panie redaktorze, w ten sposób właśnie chcemy działać. Przygotowujemy mechanizmy. Nie chciałabym przedstawiać jeszcze dziś tych mechanizmów, bo nad nimi pracujemy tak właśnie, żeby było przejście, płynne przejście osób bezrobotnych, bo przede wszystkim żebyśmy przygotowali te osoby, i wiemy przecież, że będą branże, które będą potrzebowały tego wsparcia, a więc żeby tutaj nie iść w kierunku bezrobocia i trwania w bezrobociu, bo to przede wszystkim wiemy, że sytuacja jest niekorzystna z jednej strony dla rynku pracy, ale przede wszystkim dla samej osoby, dla samego człowieka. I będziemy dążyć do maksymalnej aktywizacji osób, które są ewentualnie w bezrobociu, dlatego też te mechanizmy, które przygotowujemy, bynajmniej jest taki też nasz zamysł, że w okresie już wypowiedzenia, żeby kierować właśnie strumień wsparcia dla osób, które mogłyby automatycznie przechodzić. Nad takimi rozwiązaniami aktualnie pracujemy.
Pani minister, pani powiedziała o tych trzech wariantach, które są rozważane, jeżeli chodzi o zasiłek dla bezrobotnych. Czyli rozumiem, że zasiłek wzrośnie, tylko jest kwestia tego, jak procentowo wzrośnie, tak? Tak to rozumiem.
Pracujemy nad tym rozwiązaniem. Nie chcę o tych kwotach mówić, bo te kwoty w tej przestrzeni rzeczywiście medialnej już funkcjonują od jakiegoś czasu – i połowa minimalnego, i 45% minimalnego wynagrodzenia. Tak że rozwiązania są przygotowane. Natomiast właśnie ta kropka nad i to jeszcze momencik, dlatego że nie ukrywam, że dla mnie, ale także dla rządu przede wszystkim jest priorytetem aktywizacja osób, żebyśmy chronili miejsca pracy, bo to nam daje tak naprawdę tą właśnie wartość, że kiedy osoba nie znajduje się... znaczy nie musi zasilać listy osób bezrobotnych i korzystać z tego zasiłku, na pewno w tej... dla samej osoby jest to bardzo ważne rozwiązanie. Dalej funkcjonujemy w przestrzeni publicznej, dalej czujemy się potrzebni, to również z tych aspektów psychologicznych. Tak że...
Pani minister...
Tak.
...ale czy to się odbywa w konsultacji ze związkami zawodowymi? Bo przewodniczący Solidarności Piotr Duda mówił, że jest ponownie kryzys dialogu społecznego i tarcza antykryzysowa nie była konsultowana na przykład z Solidarnością.
Jeżeli chodzi o rozwiązania związane z wysokością zasiłku dla bezrobotnych i tego, co w ogóle w tej przestrzeni będziemy robić i kiedy będą te już gotowe warianty i mechanizmy przygotowane, jak najbardziej. Nie, my jak najbardziej jesteśmy otwarci na dialog i chcemy rozmawiać i z panem przewodniczącym sama osobiście wielokrotnie rozmawiałam. Wczoraj była Rada Dialogu Społecznego. Jeżeli chodzi o tarczę antykryzysową, na pewno szerokie konsultacje, znaczy szerokie były przy pierwszej tarczy, potem pewne zmiany, które wprowadzane były w kolejnych rozwiązaniach, one też w odpowiednim momencie były przekazywane. Natomiast oczywiście dzisiaj jest taki dosyć trudny czas i czasami potrzeba więcej czasu, żeby ten dialog prowadzić, ale nam bardzo zależy zarówno na stronie społecznej, aby przede wszystkim zadbać o rynek pracy, o pracowników, ale także na tej stronie pracodawców, bo musimy tutaj zrównoważyć, że przede wszystkim te mechanizmy, instrumenty, które dziś gdzieś są wdrażane w tarczach antykryzysowych, przede wszystkim mają służyć ochronie miejsc pracy, mają wesprzeć pracodawców, żeby utrzymali płynność. Więc tą równowagę musimy zachować i zależy nam na dialogu z obiema stronami.
Pani minister, to jeszcze takie praktyczne pytanie, no bo mówi pani o ochronie miejsc pracy. Zbliża się sezon wakacyjny, wielu Polaków zastanawia się, mówił o tym też minister Szumowski w Sygnałach Dnia wczoraj, że wyobraża sobie wakacje w reżimie sanitarnym. Czy na przykład gospodarstwa agroturystyczne, które by oferowały domy jednorodzinne dla jednej rodziny, po takim pobycie na przykład tygodniowym dom podlegałby procedurom tym sanitarnym, czy pani sobie wyobraża, żeby w ten sposób też ratować może w okresie wakacyjnym niektóre gospodarstwa agroturystyczne chociażby?
Ja jestem przekonana, że tak naprawdę szerokie otwarcie rynku, oczywiście w tych reżimach sanitarnych, które muszą być, abyśmy opanowali sytuację związaną z pandemią, pewnie takie rozwiązanie można byłoby rozważać. Natomiast trzeba też sobie zdać sprawę, że na pewno jest też rozwiązaniem kłopotliwym przy obostrzeniach sanitarnych, które muszą być zachowane, bo zdrowie i życie jest najważniejsze.
Bardzo dziękuję. Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg była Gościem Sygnałów Dnia. Dziękuję bardzo.
Dziękuję bardzo, pozdrawiam serdecznie.
JM