Section50

1. Samodzielna brygada spadochronowa

Gen. Stanisława Sosabowskiego
Sosabowski
Section05
"Nie Wisła, wierna rzeka, ale Ren ukrył w swych nurtach wielu polskich żołnierzy spadochronowych. W tym czasie w bohaterskim wysiłku dogorywała Warszawa. Naszą żołnierską ulgą było to, że nie mogąc być z wami, nie patrzyliśmy bezsilnie na wasz wysiłek, a biliśmy się tam, gdzie się nam bić dano."
Przemówienie generała Stanisława Sosabowskiego do Kraju. (BBC, 1944)
03:41
Najkrótszą drogą do kraju
Legenda generała
Legenda generała - W długiej historii niesprawiedliwości nikt nie został potraktowany bardziej niesprawiedliwie niż generał Stanisław Sosabowski, dowódca 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej - uznał Norman Davies, historyk brytyjski. więcej
Mówi generał sosabowski
Mieli być brygadą strzelców

O sytuacji polskich żołnierzy w Szkocji po ewakuacji z Francji w 1940 roku mówi gen. Stanisław Sosabowski. (RWE, 21.09.1965)

Trudne początki brygady

- Z własnych pieniędzy kupowaliśmy broń krótką. Własnymi rękami budowaliśmy ośrodek szkolenia, zwany "Małpim Gajem" - wspominał gen. Stanisław Sosabowski. (RWE, 27.07.1965)

Dar od walczącej Warszawy

- Sztandar z walczącej Warszawy to był zaszczyt. Równocześnie nadeszła informacja o moim awansie generalskim - wspomnienia gen. Stanisława Sosabowskiego. (RWE, 16.06.1964)

Niezwykła historia sztandaru brygady

- Naszym marzeniem było, żeby sztandar z Warszawy prowadził nas do boju - wspomnienia gen. Stanisława Sosabowskiego. (RWE, 14.06.1959)

Tajny kurs dla oficerów

- Kursanci podczas szkolenia zorientowali się, że są przeznaczeni do celów specjalnych, ale nie wiedzieli gdzie będą je realizować - mówił gen. Sosabowski. (RWE, 28.09.1965)

Największy desant powietrzny

- Zajęliśmy pozycje obronne w Driel, utrzymaliśmy je mimo ataków niemieckich w ciągu dwóch dni - relacja gen. Sosabowskiego. (RWE, brak daty)

Ten dzień stanie się własnością narodu

- Nareszcie powstał pomnik łączący symbolicznie wszystkie groby naszych kolegów - mówił gen. Stanisław Sosabowski. (RWE, 19.09.1965)

Z archiwum Wolnej Europy i Polskiego Radia
Z archiwum Wolnej Europy i Polskiego Radia
Relacja z ćwiczeń brygady, cz.1

- Jesteśmy na lotnisku, skąd za chwilę mają wystartować polscy spadochroniarze na skoki bojowe. Chełmy z orzełkiem przypominają kształtem chełmy polskiej piechoty. (BBC, 7.06.1943)

Relacja z ćwiczeń brygady, cz.2

- Jesteśmy już w powietrzu. Pierwszy skoczek czeka. Pełna cisza, twarze skupione - relacjonował dziennikarz z pokładu samolotu. (BBC, 7.06.1943)

Dramat bitwy o Arnhem

Waga tej operacji leżała w tym, że mogła ona przynieść zakończenie wojny jeszcze w 1944 roku - pisał gen. Stanisław Sosabowski we wspomnieniach. Czyta lektor. (RWE, 6.10.1959)

Skoczył ze swoimi spadochroniarzami

- Gen. Sosabowski skakał pod Arnhem z pistoletem maszynowym i pełnym obciążeniem, jak każdy żołnierz – opowiadał płk Władysław Stasiak, żołnierz 1. SBS. (PR, 1967)

Stale byliśmy pod ostrzałem

- Po zrzucie od razu zaczęła się walka. Trwała bez przerwy aż do wycofania. Ponieśliśmy duże straty. Stale byliśmy pod ostrzałem – wspominał kpt. Lucjan Żuchowski. (PR, 1967)

Poszedł w największy ogień

- W czasie przeprawy przez Ren nasi wpadli pod ciężki ostrzał. Żeby nie narażać innych, gen. Sosabowski przedostał się do nich sam – wspominał płk. Jan Kamiński. (PR, 1967)

Strzelali do nas, jak do kaczek

Wspomnienia kpt. Jana Wilka z oddziału łączności 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, który lądował pod Arnhem 21 września 1944 w trzecim zrzucie desantu. (RWE, 24.09.1989)

Było za późno, żeby wygrać

- Miałem nadzieję, że wreszcie będę w jakiejś zwycięskiej bitwie, bo w kampanii wrześniowej dostałem w skórę - mówił kpt. Zbigniew Bossowski, weteran walk pod Arnhem. (BBC, 1994)

Przyczyna klęski pod Arnhem

- Montgomery przyznaje, że niewłaściwie ocenił siły i możliwości niemieckie - gen. Sosabowski analizuje decyzje alianckich generałów. Czyta lektor. (RWE, 8.10.1959)

Ofiara kłamliwych oskarżeń

- To na gen. Sosabowskiego Brytyjczycy zrzucili odpowiedzialność za klęskę pod Arnhem – mówił prof. Zbigniew Wawer. (PR, 2011)

Niezłomny i tragiczny

- Był szorstki, konfliktowy i niebywale zdolny. Można go stawiać w jednym rzędzie z gen. Andersem i gen. Maczkiem - mówił o Sosabowskim historyk dr Daniel Koreś. (PR, 27.05.2015)

Upokorzony generał

Odznaczony przez Holendrów, Amerykanów i Brytyjczyków, twórca polskiej brygady spadochroniarzy, po wojnie na emigracji pracował jako magazynier. (PR, 25.11.2002)

Przywracanie pamięci
Honor generała - historia życia Stanisława Sosabowskiego
"Honor generała" - historia życia Stanisława Sosabowskiego Dokument o dowódcy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, który został obarczony winą za niepowodzenie operacji Market Garden. Przez aliantów pozbawiony żołnierskich honorów, a przez władze PRL polskiego obywatelstwa. Pozostał na emigracji. Pracował jako magazynier. Zmarł w nędzy. więcej
Fotografie
Walka o przeznaczenie Z okupowanej stolicy dostali sztandar ze swoim zawołaniem "Powstań Polsko". Przy jego wręczaniu Wódz Naczelny mówił: "Pierwsza Samodzielna Brygada Spadochronowa wiary Kraju nie zawiedzie". Wierzyli, że zostaną zrzuceni, żeby pomóc walczącej Warszawie. Los potoczył się całkiem inaczej... więcej
Walka o przeznaczenie
Section49