Тытунёвая прамысловасць далучаецца да пратэстуючых фермерскіх груп. Аднак цяпер не з прычыны пагаднення Меркасур – вытворцы баяцца забароны на вырошчванне тытуню, якая вынікае з правілаў ЕС і Сусветнай арганізацыяй па ахове здароўя (СААЗ).
3 лістапада фермеры плануюць вулічную акцыю, падчас якой запаляць свечкі перад канцылярыяй прэм'ер-міністра. Гэта павінна сімвалізаваць «пахаванне польскай сельскай гаспадаркі», паведамляе Businessinsider Polska.
Амаль тысяча фермераў плануюць прыехаць у Варшаву 3 лістапада, каб выказаць сваю нязгоду з планамі паступовага спынення вырошчвання тытуню і адмены субсідый. Пратэстоўцы маюць намер сабрацца апоўдні перад канцылярыяй прэмʼер-міністра, дзе яны запаляць свечкі як сімвалічны жэст «пахавання польскай сельскай гаспадаркі ў Жэневе».
Як падкрэсліваюць арганізацыі тытунёвых вытворцаў, рашэнне адносна іх будучыні будзе прынята падчас саміту па пытаннях аховы здароўя ў Жэневе, які пройдзе з 17 па 22 лістапада. Фермеры абвясцілі, што падчас пратэсту яны пададуць ураду петыцыю з патрабаваннем абʼявіць, што Польшча будзе выступаць супраць любых планаў абмежавання вырошчвання тытуню, якія прадпрымаюцца СААЗ і інстытутамі Еўрапейскага Саюза.
Паводле слоў арганізатараў пратэсту, патэнцыйныя рашэнні, прынятыя ў Жэневе, могуць азначаць пачатак канца вырошчвання тытуню ў Польшчы. Фермеры падкрэсліваюць, што адмена субсідый і паступовае спыненне вытворчасці пазбавіць сродкаў да існавання амаль 30 000 семʼяў, якія цяпер залежаць ад вырошчвання тытуню. Яны мяркуюць, што ўрад Дональда Туска перадае паўнамоцтвы па прыняцці рашэнняў па гэтым пытанні Міністэрству аховы здароўя, якое падтрымлівае прапановы СААЗ і Еўрапейскай камісіі.
Фермеры папярэджваюць аб пагрозах для галіны
У сваёй заяве яны падкрэсліваюць, што Сусветная арганізацыя аховы здароўя і Міністэрства аховы здароўя імкнуцца цалкам спыніць вытворчасць тытуню і тытунёвых вырабаў у Польшчы.
Фермеры мяркуюць, што адсутнасць рашучай пазіцыі можа прывесці да канчатковай ліквідацыі вырошчвання тытуню ў Польшчы.
Значэнне тытуню для польскай эканомікі
Польшча зʼяўляецца адным з найбуйнейшых вытворцаў тытунёвых вырабаў у Еўрапейскім Саюзе, амаль 80% польскай прадукцыі экспартуецца, у асноўным на рынкі ЕС.
Згодна са справаздачай Нацыянальнага цэнтра падтрымкі сельскай гаспадаркі, абʼём экспарту тытуню ў першай палове 2025 года дасягнуў 2,3 мільярда еўра, перавысіўшы мясныя і птушыныя субпрадукты (1,9 мільярда еўра) і малочныя прадукты (1,5 мільярда еўра).
Вытворцы сцвярджаюць, што тытунь – гэта «польскае золата» і «экспартны хіт», і ў краіны ёсць усе падставы абараняць гэты сектар эканомікі. Прыкладна 3 500 фермерскіх гаспадарак у Польшчы вырошчваюць тытунь, у гэтай сферы працуе больш за 20 000 чалавек. Найбольшая частка пасеваў – больш за 70% плошчы – знаходзіцца ў Люблінскім ваяводстве.
Спрэчкі наконт змяненняў у Дырэктыве па тытуню
Фермеры звяртаюць увагу на запланаваныя Еўрапейскай камісіяй змены ў Дырэктыве па тытуню, якія, на іх думку, могуць мець сурʼёзныя наступствы для ўсяго сектара. Яны адзначаюць, што праект дырэктывы прадугледжвае, што тытунёвы ліст будзе разглядацца як гатовы акцызны прадукт. На думку фермераў, такая змена прымусіць польскія перапрацоўчыя прадпрыемствы прадстаўляць вельмі высокія гарантыі па акцызах – да 300 мільёнаў злотых у год для адной арганізацыі, што можа прывесці да хуткага банкруцтва нават найбуйнейшых кампаній галіны.
вх