Новая амерыканская стратэгія бяспекі не пакідае сумневаў - Амерыка хоча парваць з Еўрапейскім Саюзам. Свет будзе падзелены на сферы ўплыву. ЗША мараць вярнуцца да стратэгічнай стабільнасці ў адносінах з Расіяй – піша Багуслаў Хработа ў каментарыі выдання Rzeczpospolita.
Новая стратэгія нацыянальнай бяспекі ЗША (NSS - National Security Strategy) можа здзіўляць Еўропу, але яна не з'явілася на пустым месцы, кажуць эксперты. ЗША павольна прайграюць у глабальнай гульні ўплыву, і ў гэтым сапраўдная глыбіня трыумфальнай і агрэсіўнай рыторыкі Трампа. Магчыма, што 47-ы прэзідэнт ЗША хоча мабілізаваць сваю краіну такім чынам; ён, безумоўна, робіць гэта хаатычна, а магчыма, нават няправільна, але дыягназ NSS жорсткі. Свет развітаўся з амерыканскай гегемоніяй. Ён стаў біпалярным, і калі стратэгічнае супрацоўніцтва паміж Пекінам, Масквой і Дэлі сапраўды адбудзецца, еўраатлантычная сфера будзе мець сур'ёзныя праблемы. Гэта робіць аднаўленне эканамічнага і ваеннага патэнцыялу ЗША яшчэ больш важным для Вашынгтона. Мы можам толькі плакаць горкімі слязьмі, але ўмацаванне амерыканскіх уплываў і стрымліванне кітайскага ўплыву ў ЗША адбудзецца за кошт Еўропы. Вядома, для нас Еўропа найважнейшая, таму што гэта наш дом. Нашы суседзі і найважнейшыя эканамічныя партнёры. Гэта наша асяроддзе.
Цяжка не канстатаваць, што, акрамя значнай долі рэалізму, некаторыя высновы NSS занадта ідэалагічна абцяжараныя прынцыпамі руху MAGA. Менавіта пра гэта пісаў прэм'ер-міністр Польшчы Дональд Туск у сваім надзвычай папулярным пасце ў X некалькі дзён таму. «Еўропа — ваш бліжэйшы саюзнік, а не ваша праблема. У нас ёсць агульныя ворагі. Прынамсі, так было апошнія 80 гадоў. Мы павінны прытрымлівацца гэтага, бо гэта адзіная разумная стратэгія нашай агульнай бяспекі». Так, гэта даволі лагічная карэкцыя мыслення, на якім была заснавана NSS. Бо, насуперак яе тэзісам, найважнейшым інструментам стратэгічнага ўмацавання Еўрапейскага Саюза (каб ён сапраўды служыў другой апорай, якая падтрымлівае еўраатлантычную сферу) з'яўляецца стварэнне агульнага абароннага патэнцыялу, заснаванага на скаардынаванай прамысловай палітыцы і агульным фінансаванні. Сапраўды, аўтары NSS маюць рацыю, што Еўрапейскі Саюз праспаў два дзесяцігоддзі расійскага пуцінізму; ён зрабіў шмат памылак, і, магчыма, ён нават — як бачыць Ілон Маск, які спрачаецца з Тускам — усё яшчэ бюракратычны монстр. Тым не менш, ён усё яшчэ мае патэнцыял для змен і агульныя — не варта грэбаваць — рэсурсы.
Якія задачы для польскіх палітыкаў?
Канфліктная Еўропа з яе сваркай паміж рознымі краінамі, безумоўна, не будзе лепшым стратэгічным партнёрам для Амерыкі, хоць яе, несумненна, будзе лягчэй падпарадкаваць. Калі свет па сутнасці ўяўляе сабой мазаіку сфер уплыву, чаму саступаць Еўропу ці яе часткі праціўнікам? І хто будзе лепшым саюзнікам для ЗША, чым Еўропа? Пра гэта павінны падумаць аўтары стратэгіі. І тут Польшча магла б заняць ункіальную пазіцыю, знайсці сваё месца. Нават самыя папулярныя твіты Туска не зменяць факту, што палякаў не запрашаюць за стол перамоваў па Украіне.
нг