Страх корміць рускага звера

Мэтай расійскай правакацыі супраць Польшчы было ў першую чаргу пасеяць страх, стварыць паніку і хаос. Яны таксама мелі на мэце праверыць рэакцыю саюзнікаў. І хоць з пункту гледжання сям'і, чый дом быў пашкоджаны абломкамі аднаго з беспілотнікаў, такія разбурэнні — гэта трагедыя. Нанясенне нам матэрыяльных і чалавечых страт усё ж не было галоўнай мэтай гэтай правакацыі.

Супрацоўнікі паліцыі шукаюць рэшткі расійскіх беспілотнікаў у горадзе Мнішкаў.

PAP/Marian Zubrzycki

Яны чакалі, што мы запанікуем…

Можна меркаваць, што гэта мела значэнне для Расіі, бо павялічвала верагоднасць панікі. Аднак на гэтым этапе яны таксама не хацелі заходзіць занадта далёка, бо былі непадрыхтаваныя і проста баяліся рэакцыі.

Расія прайграла гэтую бітву. У першую чаргу таму, што не было панікі. Так, людзі баяцца вайны, і гэта натуральна. Вайна азначае смерць і разбурэнне. Як ваенны рэпарцёр, я бачыў чалавечыя трагедыі, якія з ёй звязаны. Але калі шалёны сабака нападае на кагосьці, нельга паказваць страх, бо гэта яго падбухторвае. Трэба ўзяць палку і пагражаць яму, і тады ён падцісне хвост і ўцячэ. А Пуцін — менавіта такі шалёны сабака.

Перш за ўсё мы не павінны паддавацца страху

Мы павінны ўсвядоміць, што ідзе гібрыдная вайна, развязаная гэтым зверам з Усходу супраць свабоднага свету, і ў прыватнасці Польшчы. І таму такія правакацыі, як сённяшняя, будуць працягвацца. Гэта не сведчыць пра нашу слабасць ці непадрыхтаванасць, бо мы не маем над гэтым кантролю. Не мы пачалі гэтай вайны, а каланіяльная імперыя, вядомая як Расія, якая хоча аднавіць сваю былую моц. Мы не можам недаацэньваць гэтую пагрозу; мы павінны ўзброіцца і ўмацаваць нашы саюзы, але, перш за ўсё, мы не павінны паддавацца страху. Мы павінны ўсвядоміць, што чым большы наш страх перад Расіяй, чым мацнейшая наша вера ў тое, што Пуцін — гэта нейкі ваенны геній, які перамагае ўвесь свет, і асабліва дэмакратычны Захад, тым большая верагоднасць таго, што пачнецца вайна.

Мы прадэманструем ворагу адзінства

Польскі палітычны клас сёння вытрымаў выпрабаванне. Можа, не на пяцёрку, але прынамсі на чацвёрку. Яны прадэманстравалі адзінства перад абліччам пагрозы, і гэта таксама станоўча паўплывала на грамадскія настроі. Расія ўкладвае вялікія сродкі ў паглыбленне падзелаў у Польшчы. Мэта — прымусіць палову Польшчы ненавідзець адных людзей, а другую — іншых. І прышчапіць палове, якая не любіць тых, хто зараз ва ўладзе, перакананне, што за іх не варта паміраць. Але нікому не давядзецца паміраць, калі мы прадэманструем ворагу адзінства і гатоўнасць змагацца, а нашы саюзнікі праявяць з намі салідарнасць. Тады звер падцісне хвост і вернецца ў сваё логава. Акрамя таго, гаворка ідзе не пра барацьбу за кіраўнікоў, а пра абарону Польшчы. І, як пісаў паэт Браніслаў Бранеўскі, нават калі ёсць нейкія крыўды, то «калі прыйдуць спаліць твой дом, той, у якім ты жывеш — Польшчу — бяры зброю і страляй ворагу ў лоб!»

Пазіцыя нашых саюзнікаў засталася непахіснай

Яшчэ адной паразай для Расіі стала адназначная пазіцыя саюзнікаў Польшчы. Увядзенне артыкула 4 НАТА мае вырашальнае значэнне ў гэтым кантэксце, бо яно дэманструе, што правакацыі супраць Польшчы не будуць успрымацца іншымі членамі НАТА як не звязаныя з імі. Больш за тое, правакацыі Расіі знаходзяцца ніжэй за парог звычайнай агрэсіі. У гэтым і заключаецца сутнасць гібрыднай вайны, якую Расія спрабуе перавесці на іншы ўзровень. Адсутнасць рэакцыі саюзнікаў прывядзе да далейшай эскалацыі, напрыклад, з'яўлення "маленькіх зялёных чалавечкаў" у адной з краін Балтыі, а затым эскалацыя будзе адсунута на яшчэ адзін крок, г.зн. да абмежаванай агрэсіі супраць аднаго члена НАТА. Расія таксама хацела б пераканаць грамадскую думку ў краінах НАТА, выкарыстоўваючы свае рэкламныя шчыты і карысных ідыётаў, што ніякага нападу не было, і што Польшча раздзімае істэрыку, таму што хоча ўцягнуць сваіх саюзнікаў у вайну і справакаваць Трэцюю сусветную вайну і ядзерную катастрофу ў свеце. Аднак рэакцыя Альянсу, у тым ліку Злучаных Штатаў, перашкаджае гэтым планам. Старажытнакітайскі мудрэц Сунь-Цзы пісаў, што ўтварэнне саюзаў прыносіць перамогу да пачатку вайны. Давайце нагадваць пра гэта, калі хтосьці сумняваецца ў даверы да саюзнікаў па НАТА.

Правакацыі будуць працягвацца, але мы гатовыя

Рэакцыя польскіх вайскоўцаў на гэтую правакацыю, падтрыманаю саюзнымі войскамі, была ўзорнай, і няма сэнсу зацыклівацца на выдатках. Параўноўваць выдаткі на беспілотнікі з тымі, якія мы панеслі на іх нейтралізацыю, бессэнсоўна. Па-першае, так яно і ёсць, і калі Ізраіль выкарыстаў свой знакаміты «Жалезны купал» для абароны ад нападу з боку Ірана, ён таксама панёс выдаткі ў дзясяткі разоў большыя. І эфектыўнасць гэтай абароны ў Ізраіля была далёка не стопрацэнтнай. Польшча мусіць умацаваць свае абарончыя сістэмы, але, перш за ўсё, найважнейшая саюзніцкая салідарнасць, адказ у выглядзе санкцый і павелічэнне ваеннай падтрымкі Украіны, а таксама дэманстрацыя таго, што мы не баімся адбіць ахвоту Пуціну ад далейшых правакацый. Але нельга падманваць сябе, гэта не адбудзецца адразу, і, на жаль, правакацыі абавязкова будуць працягвацца падчас вучэнняў «Захад-2025».

Ці будзе вайна? На жаль, такую ​​магчымасць нельга выключаць, бо вораг непрадказальны. Але чым больш мы падрыхтаваныя, тым большая верагоднасць пазбегнуць яе. І справа не толькі ў аснашчэнні арміі, хоць гэта надзвычай важна. Гаворка ідзе таксама пра псіхалагічную падрыхтоўку грамадства. Нас нельга запалохаць, падзяліць ці прымусіць верыць, што нашы саюзнікі пакінуць нас.

Вітольд Рэпетовіч