Беларускі маніпулятар на кітайскай патэльні

У панядзелак там прызямліўся самалёт з членам Пастаяннага камітэта Палітбюро Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Кітая Лі Сі. Відавочна, ён сам запрасіў сябе ў Мінск.

Аляксандр Лукашэнка сустракаецца з членам Пастаяннага камітэта Палітбюро Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Кітая Лі Сі.

крыніца: ТК-Пул Першага

Пачатак новага тыдня выклікаў немалы галаўны боль у беларускіх уладаў. У панядзелак там прызямліўся самалёт з членам Пастаяннага камітэта Палітбюро Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Кітая Лі Сі. Відавочна, ён сам запрасіў сябе ў Мінск па зразумелай прычыне: пасля таго, як Польшча 12 верасня закрыла мяжу з Беларуссю, Кітай страціў найбольш аптымальны маршрут для дастаўкі сваіх тавараў на еўрапейскія рынкі — паводле звестак Politico, у 2024 годзе чыгуначны транзіт праз Брэст коштам 25 мільярдаў еўра штогод з перагрузкай у польскіх Малашэвічах, да якіх пракладзеная чыгунка з шырокай каляінай.

 

Але самаабвешчаны лідар Беларусі вырашыў не здавацца — прынамсі, вербальна. Аляксандр Лукашэнка, выкліканы да дошкі сваімі кітайскімі таварышамі, назваў закрыццё польскай мяжы з Беларуссю варожым палітычным крокам у адносінах да Кітая, з якім Беларусь нібыта не мае нічога супольнага. Слухаючы гэтую тыраду ў Палацы Незалежнасці ў Мінску, Лі Сі меў непранікальны і пазбаўлены эмоцый выраз твару. А ў гэты час Лукашэнка грымеў:

 

«У апошнія дні ў СМІ з'явілася шмат намёкаў, асабліва ў сувязі з вашым візітам у Беларусь, пра нашы адносіны з Польшчай і закрыццё мяжы паміж Беларуссю і Польшчай. Я разумею, што гэта, хутчэй за ўсё, варожы крок палякаў — палітычны, верагодна, з іміджавых меркаванняў, як лічаць палякі, у бок Кітайскай Народнай Рэспублікі. Але зусім не эканамічны. Таму што такая імперыя, як Кітай, можа лёгка справіцца з гэтай праблемай. Але тэма ўсё ж актуальная», — сказаў ён.

 

Ён тлумачыў Лі Сі, што гэта — нібыта — не пра Беларусь, якая ні пры чым – і паабяцаў падзяліцца з ім канфідэнцыяльнай інфармацыяй.

«Я хацеў бы пагаварыць з вамі прыватна, калі вы не супраць, пасля нашай сустрэчы і падзяліцца нашай інфармацыяй па гэтым пытанні. Ну, Польшча выконвае ролю своеасаблівага гарцоўніка на карысць іншых краін», — дадаў ён.

 

Пасля сустрэчы ў Каміннай зале Лукашэнка запрасіў высокапастаўленага кітайскага госця ў свой кабінет, «каб абмеркаваць пытанні, якія не падлягаюць публічнаму раскрыццю», — напісала пазней яго прэс-служба. Кітайскі бок пасля сустрэчы не зрабіў ніякіх заяў.

 

Лі Сі ўзначальвае Цэнтральную камісію па праверцы дысцыпліны Камуністычнай партыі Кітая, галоўны наглядны орган КПК па барацьбе з карупцыяй. Ён з'яўляецца членам Пастаяннага камітэта Палітбюро ЦК КПК, вышэйшага палітычнага органа ў Кітаі. Аднак гэта не ўсё ж не ранг міністра замежных спраў, які нядаўна наведаў Польшчу па тым жа пытанні. Каб аказаць уплыў на Лукашэнку, у Мінск быў накіраваны чыноўнік, адказны за партыйную дысцыпліну, што, магчыма, сведчыць пра характар ​​двухбаковых адносін паміж Кітаем і Беларуссю.

 

Telegram-канал Міністэрства замежных спраў Беларусі — неафіцыйны пад назвай «Глас МИДа» — амаль сінхронна абвінаваціў Польшчу ў шантажы Кітая пасля загаду Вашынгтона. У ім сцвярджалася, што Польшча вусна дэманструе сваё сяброўства з Кітаем, але «вядзе падвойную гульню» праз вымагальніцтва. Міністр замежных спраў Польшчы Радаслаў Сікорскі нібыта адкрыта шантажуе Пекін, сцвярджаючы, што мяжа будзе адкрыта толькі пасля таго, як Кітай «дапаможа» ў «прыняцці мер супраць беларускіх правакацый». У паведамленні не ўдакладняецца, якіх менавіта правакацый.

 

Міністэрства замежных спраў Беларусі пераканана, што Варшава дзейнічае паводле загаду «замежных апекуноў», для якіх аслабленне сувязяў паміж ЕС і Кітаем з'яўляецца стратэгічнай мэтай. Вядома, заказчыкам такіх паводзін нібыта з'яўляецца Вашынгтон, варожа настроены да Кітая — такое вось адраджэнне савецкай рыторыкі часоў халоднай вайны.

 

Але добрая міна пры дрэннай гульні зусім не дапамагае Беларусі — яна шмат губляе на закрытай мяжы, прычым кожны дзень. Не толькі Беларуская чыгунка, але і «Беларуськалій» (вытворца ўгнаенняў) нясе велізарныя страты з-за закрыцця мяжы з Польшчай. Сайт «Супольнасць чыгуначнікаў Беларусі» нядаўна падлічыў гэтыя страты. Кожны чыгуначны кантэйнерны цягнік перавозіць больш за сто кантэйнераў. На гэтым транзіце «Белорусская чыгунка» зарабляла каля 15% транспартных выдаткаў. Паводле слоў работнікаў галіны, толькі да канца верасня яе страты складуць не менш за 40 мільёнаў долараў.

 

Закрыццё польскай мяжы, як я ўжо згадваў вышэй, паўплывала на прыбытак «Белорусскай калійнай кампаніі», буйнога беларускага экспарцёра калійных угнаенняў. Раней кампанія выкарыстоўвала пустыя кантэйнеры, якія вярталіся з Еўропы пасля дастаўкі туды тавараў, для перавозкі ўгнаенняў у Кітай. Цяпер гэтых пустых кантэйнераў няма — і іх трэба арандаваць або купляць у Расіі — па значна больш высокіх цэнах. Калі Польшча хутка не адкрые мяжу, праблемы пагоршацца — Беларусь страціць доўгатэрміновыя транзітныя кантракты, якія будуць перанакіраваны на іншыя маршруты.

 

Акрамя гэтых відавочных страт, закрыццё мяжы таксама нанесла шкоду сакрэтным бізнес-інтарэсам рэжыму. Непасрэдна перад закрыццём мяжы з боку Беларусі ў Малашэвічы прыбыў кантэйнер. Польскія мытнікі палічылі яго падазроным падчас рэнтгена. Афіцыйна ён накіроўваўся з Кітая ў Бельгію. Пасля дбайнага агляду ўнутры былі выяўленыя нелегальныя цыгарэты з беларускімі акцызамі. Яны былі схаваныя сярод тавараў з інтэрнэт-крамы і легальных упаковак. Усяго было знойдзена больш за 23 000 упаковак беларускіх тытунёвых вырабаў. Верагодна, яны патрапілі ў Польшчу не з Кітая. Рынкавы кошт знаходкі перавысіў 400 000 злотых — і гэта быў адзін толькі кантэйнер.

 

Неўзабаве мы даведаемся, наколькі ўспрымальныя ўлады ў Мінску да кітайскай дысцыпліны. Дзеля бяспекі ў нашым рэгіёне было б лепш, каб уплыў Пекіна пераважаў уплыў Масквы, чыя воля прывяла да арганізацыі гібрыднай агрэсіі з удзелам нелегальных мігрантаў на польска-беларускай мяжы, якая працягваецца ўжо некалькі гадоў. Цяпер у нас ёсць магчымасць убачыць, хто насамрэч раздае карты ў Мінску — Масква ці Пекін.

 

З Беларусі для Польскага радыё — Ян Кшыштаф Міхалак