3 чэрвеня 1988 года ў газеце «Літаратура і мастацтва» быў надрукаваны артыкул Зянона Пазняка ў суаўтарстве з Яўгенам Шмыгалёвам «Курапаты – дарога смерці», у якім былі прадстаўлены вынікі археалагічных даследаванняў Курапатаў і ўспаміны навакольных жыхароў.
З гэтага артыкула шырокім колам насельніцтва Савецкай Беларусі ўпершыню стала вядома аб факце забойства дзясяткаў тысяч грамадзян супрацоўнікамі НКУС ва ўрочышчы Курапаты.
Увесь наклад «Літаратура і мастацтва» імгненна быў распраданы, перадаваўся з рук у рукі. Артыкул «Курапаты – дарога смерці» перапісвалі ад рукі, перадрукоўвалі на машынках, размножвалі, выкарыстоўваючы абсталявання дзяржаўных прадпрыемстваў. Беларуская грамадскасць да таго ўзбуджаная першымі вынікамі «Перабудовы» адгукнулася на знакавы артыкул.
Беларускі мастацтвазнавец, сябра КХП-БНФ Валеры Буйвал у размове з Беларускай службай Польскага радыё выказаў меркаванне, што 35 гадоў таму публікацыя артыкула «Курапаты – дарога смерці» стала каталізатарам нацыянальнага адраджэння ў Беларусі:
-У той час хваля нацыянальнага адраджэння толькі ўздымалася. Публікацыя гэтага артыкула стала знакавай падзеяй у гэтым працэсе. Даведаўшыся страшную праўду пра падзеі 1930-ых гадоў, пра масавае знішчэнне беларусаў, людзі па ўсёй Беларусі скалыхнуліся.
Артыкул множылі і зачытвалі да дзір. У той час я працаваў у Мастацкім музеі, «Курапаты – дарога смерці» моцна ўразіла ўсіх супрацоўнікаў, яны былі ўсхваляваныя. Артыкул стаў моцны імпульсам да таго, каб ісці да вызвалення Беларусі, да незалежнасці, каб вызваліцца ад расійскага палона. (...)
Размову з Валерыем Буйвалам пра згаданы артыкул, а таксама пра сучасную памяць аб Курапатах слухайце ў далучаным гукавым файле!
эж