Апошні восеньскі месяц абяцае беларусам не толькі павышэнне дзіцячых дапамог і даплат да пенсій, але і новыя правілы па крэдытах, адмену сезонных ільгот для дачнікаў і дэдлайн на выплату маёмасных падаткаў. Тэлеграф сабраў найважнейшае, да чаго варта падрыхтавацца ў лістападзе.
Новыя БПМ: як зменяцца дапаможнікі і пенсіі?
У канцы кастрычніка Міністэрства працы і сацыяльнай абароны планава перагледзела памеры бюджэту пражытачнага мінімуму (БПМ). Яны падраслі ў сярэднім на 0,7%. Суразмерна вырастуць з 1 лістапада і тыя сацыяльныя дапамогі, пенсійныя даплаты, дзяржаўныя субсідыі, якія прывязаны да гэтага паказчыка.
Новыя памеры бюджэту пражытачнага мінімуму будуць дзейнічаць аж да 31 студзеня 2026 года (паказчык пераглядаюць раз на квартал).
Адразу некалькі падзеяў у лістападзе паўплываюць на крэдытна-грашовую палітыку краіны. Па-першае, з 1 лістапада Нацыянальны банк Беларусі ўводзіць дзве новыя разліковыя велічыні стандартнай рызыкі (РВСР). Упершыню такі інструмент вырашылі прымяняць да інвестыцыйных крэдытаў, якія выдаюцца юрыдычным асобам.
Зрэшты, РВСР для новых крэдытаў фізічным асобам (за выключэннем ільготных) засталася нязменнай - 19, 1% гадавых (такое значэнне дзейнічае з ліпеня 2025 года). Такім чынам, істотнага «падаражання» крэдытаў для шараговых беларусаў да канца года (у новыя РВСР устанавілі адразу на 2 месяцы) чакаць не варта. Як, зрэшты, і істотнага росту даходнасці па рублёвых укладах – РВСР для новых тэрміновых безадзыўных банкаўскіх укладаў таксама засталася на кастрычніцкім узроўні – 15,64% гадавых.
А вось выдаваць крэдыты ў лістападзе пачнуць па-новаму. Цяпер банкі будуць абавязаны не пералічваць грошы па крэдыце ў дзень заключэння дагавора, а чакаць да наступнага дня. Або складаць саму дамову на наступны дзень пасля звароту кліента.
Уся справа ў новай інструкцыі, якая запрацуе з 22 лістапада. Яна абавязала банкі яшчэ да заключэння крэдытнага дагавора інфармаваць кліентаў - пад роспіс - аб прыёмах ашуканцаў.
Новыя ліміты ў банках
У лістападзе запрацуюць новыя ліміты на зняцце наяўных любым бескантактным спосабам, у тым ліку з выкарыстаннем токенаў для мабільных плацежных сэрвісаў, у аднаго з найбуйнейшых банкаў краіны - Беларусбанка. У залежнасці ад віду карты ліміт будзе складаць ад 600 да 1000 рублёў, прычым яны будуць дзейнічаць у банкаматах як самога Беларусбанка, так і любога іншага банка на тэрыторыі Беларусі.
Аналагічныя ліміты нядаўна ўвёў іншы беларускі банк - Белаграпрамбанк. Растлумачылі гэта клопатам аб грошах кліентаў і барацьбой з ашуканцамі, якія выкрадаюць грошы з рахункаў беларусаў, вывуджваючы ў іх інфармацыю для рэгістрацыі банкаўскіх карт у мабільных плацежных дадатках.
Прыемнай навіной для кліентаў Беларусбанка стане адмена адной з самых распаўсюджаных камісій, на якую часта скардзіліся кліенты банка, у тым ліку, у афіцыйных сацсетках фінансавай установы - за пераводы грашовых сродкаў паміж карткамі самога ж Беларусбанка. Грошы за гэтую аперацыю перастануць здымаць з 1 лістапада.
Дарэчы, банкаўскія карты зараз прыйдуцца да месца не толькі ў магазінах, але і ў грамадскім транспарце. Па-першае, з 1 лістапада плацежнымі тэрміналамі павінны быць абсталяваны ўсе маршруткі.
Зрэшты, паняцце "плацежнага тэрмінала", як аказалася, прадугледжвае не толькі фізічны картачны плацежны тэрмінал. Такія электронныя плацежныя сэрвісы безнаяўнай аплаты, як "Аплаці", E-POS, SmartPay, Cashew да іх прыраўнялі, так што садзіцца ў маршрутку без наяўнай "падстрахоўкі" ўсё ж не варта.
Між тым, у Менску ў лістападзе пашырыцца эксперымент па аплаце банкаўскай картай праезду ў грамадскім транспарце.
Канец дачных ільгот
А вось для адной катэгорыі пасажыраў прыход лістапада азначае заканчэнне дэ ных ільгот. Размова аб пажылых людзях, якія дасягнулі агульнаўстаноўленага пенсіённага ўзросту (для жанчын - 58 гадоў, для мужчын - 63).
У летні перыяд яны маюць права на 50%-ную скідку на білеты ў цягніках рэгіянальных ліній эканомкласа. Але ўжо 31 кастрычніка дзеянне такой "дачнай" скідкі афіцыйна заканчваецца.
Дэдлайн па маёмасных падатках
У лістападзе таксама заканчваецца тэрмін выплаты абавязковых маёмасных падаткаў - гэта транспартны падатак, зямельны падатак і падатак на нерухомую маёмасць. Іх трэба аплаціць не пазней за 17 лістапада 2025 года, інакш пачне капаць пеня, а неплацельшчыка дадаткова могуць аштрафаваць за несвоечасовую аплату падатку.
Вакацыі і доўгія выходныя
Ну а пачнецца лістапад са школьных канікулаў. Тыдзень свабоды ад хатніх заданняў, школьнай формы і абавязкі ўставаць у ранні час не можа не радаваць дзяцей, але на дарослых накладвае пэўныя абавязацельствы.
Ну а напрыканцы канікулаў у бацькоў школьнікаў будзе магчымасць правесці крыху больш часу разам з сям'ёй. Усё дзякуючы дадатковаму выходнаму дню, які ўтварыўся з-за таго, што Дзень Кастрычніцкай рэвалюцыі, які адзначаецца 7 лістапада і ў нашай краіне абвешчаны агульнарэспубліканскім святам і афіцыйным выходным днём, сёлета выпаў на пятніцу.
Адпрацоўваць «лішні» выходны не давядзецца, так што ў тых, хто працуе па класічнай пяцідзёнцы, атрымаюцца доўгія трохдзённыя выходныя з пятніцы па нядзелю - 7, 8 і 9 лістапада.