Як заявіў Дональд Трамп падчас цырымоніі ў Белым доме, падпісаныя дакументы паклалі канец 35-гадовай вайне паміж дзвюма краінамі, выказаўшы перакананне, што Пашынян і Аліеў цяпер будуць сябрамі.
«Многія спрабавалі знайсці рашэнне, у тым ліку Еўрапейскі Саюз. Расіяне вельмі стараліся, але гэтага так і не адбылося. Сонны Джо Байдэн спрабаваў, але ведаеце, што здарылася? Ён спрабаваў каля 12 хвілін і не змог», — з'едліва сказаў Трамп. Дзякуючы гэтаму пагадненню нам нарэшце ўдалося дасягнуць міру, і мы толькі што пакінулі Авальны кабінет, дзе падпісалі шырокія дакументы і вельмі важныя элементы пагаднення, у якіх Арменія і Азербайджан абавязваюцца назаўсёды спыніць усе баявыя дзеянні, адкрыць гандлёвыя, падарожныя і дыпламатычныя адносіны, а таксама паважаць суверэнітэт і тэрытарыяльную цэласнасць адзін аднаго», — дадаў амерыканскі прэзідэнт.
Нягледзячы на тое, што ўсе падрабязнасці і змест дакументаў не цалкам вядомыя, паводле слоў чыноўнікаў Белага дома, мірнае пагадненне, заключанае ў сакавіку, было парафіраванае. Абодва лідары абавязаліся цалкам выканаць мірную дамову. Дэкларацыя таксама прадугледжвае стварэнне «Шляху Трампа за міжнародны мір і дабрабыт» (TRIPP), транзітнай зоны, якая злучае Азербайджан з яго эксклавам, Нахчыванскай Аўтаномнай Рэспублікай. Апошняя аддзелена ад астатняй часткі краіны 32-кіламетровым участкам армянскай тэрыторыі. Паводле адміністрацыі, назва шляху была прапанавана Ерэванам.
TRIPP прызначаны для задавальнення патрабаванняў Баку аб свабодным калідоры праз армянскую тэрыторыю, які злучае дзве часткі Азербайджана. Паводле слоў Трампа, пагадненне прадугледжвае патэнцыйнае 99-гадовае эканамічнае партнёрства паміж ЗША і Арменіяй для развіцця калідора. Сярод пятнічных рэзалюцый — зняцце абмежаванняў на супрацоўніцтва ЗША і Азербайджана ў галіне абароны, якія дзейнічалі з 1992 года, і адкрыццё стратэгічнага партнёрства паміж краінамі. Азербайджан і Арменія таксама выйшлі з так званай Мінскай групы АБСЕ (пад кіраўніцтвам ЗША, Расіі і Францыі), якая раней служыла форумам для пасрэдніцтва ў канфлікце.
«Гэта дзень, які азербайджанскі народ будзе ўспамінаць з гонарам і ўдзячнасцю прэзідэнту Трампу», — заявіў прэзідэнт Азербайджана, высока ацаніўшы амерыканскага лідара і абвясціўшы, што яны з Пашынянам накіруюць ліст з рэкамендацыяй яго на Нобелеўскую прэмію міру.
Пашынян таксама заявіў, што пагадненне было б немагчымым без Трампа, і расхваліў перавагі новага праекта, сцвярджаючы, што ён прывядзе да «разблакіроўкі ўсяго рэгіёна» і масавых інвестыцый у Арменію.
Спасылаючыся на тое, што падпісаная дэкларацыя не з'яўляецца канчатковай дамовай і не мае юрыдычнай сілы, Трамп запэўніў, што не чакае ніякіх праблем, але што ў выпадку якіх-небудзь парушэнняў лідары могуць звязацца з ім.
РАР/юл