«На першым курсе прыкладной лінгвістыкі я пайшла працаваць у модны, шматлюдны бар. Вельмі добрыя чаявыя, хутка зʼявіліся грошы. Я вучылася і шмат працавала па начах, але ў цэлым я была шчаслівая. Я магла аплачваць арэнду двухпакаёвай кватэры і набываць стосы адзення, не толькі па зніжкавых цэнах. А потым прыйшла пандэмія», – кажа Сара, ёй 25 гадоў.
– Бары зачыненыя. Я сядзела ў гэтай здымнай кватэры, вучылася ў інтэрнэце, а грошы сканчваліся. Я глядзела на кучу адзення, панічна думаючы: «Навошта ўсё гэта?» Упершыню ў жыцці я зразумела, што гнацца за грашыма бессэнсоўна. Мне няма куды ісці, бо мы сядзім дома, да таго ж я не назапасіла грошай на цяжкія дні, якія надышлі! Пасля яшчэ аднаго семестра я вярнулася ў родны дом і скончыла вучобу дыстанцыйна. Я прайшла стажыроўку ў шведскай кампаніі ў Гданьску і хутка ўладкавалася на працу, – успамінае яна.
На жаль, балансу паміж працоўным і асабістым жыццём, пра які шведская матчына кампанія заяўляла ў сваіх правілах, чамусьці не існавала ў Польшчы. Начальнік сказаў Сары, што калі яна будзе рабіць памылкі, то не застанецца тут надоўга. Праз два тыдні ў боса здарыўся інсульт, і Сара больш яе не бачыла.
– І ў чарговы раз я зразумела… Для чаго? Навошта ўся гэтая пагоня за заробкамі, імкненне за карʼерай? Я не хачу так. Цяпер працую ў Доме культуры. Арганізоўваю моўныя заняткі і каардыную дзейнасць. Я шмат працую, але ніколі не перавышаю восем гадзін у дзень. Я не змагаюся за пасады, мне не даводзіцца працаваць у стрэсе. Мая праца – гэта сапраўды частка жыцця. Кожны дзень я займаюся ёгай або хаджу на працяглы шпацыр, я добра сплю і маю душэўны спакой. Прасоўванне па службе? Я пакуль нічога не хачу мяняць, я проста шукаю партнёра. Не новую працу, – разважае Сара.
Галавакружная карʼера або лянота?
«Пакаленню Z надакучыла жыць у стрэсе і ціску. Дзяўчына-слімак – гэта новая мадэль. Дзяўчына-начальнік – у мінулым». «Дзяўчына-слімак прыходзіць у офісы», «Дзяўчына-слімак зменіць рынак», «Дзяўчына-слімак заваёўвае рынак працы». Такія назвы публікацый зʼяўляюцца не толькі ў Польшчы, але і ва ўсім заходнім свеце.
Паспяховае і шчаслівае жыццё – гэта не заўсёды ашаламляльная карʼера
Тэрмін «дзяўчынка-слімак» («snail girl») быў прыдуманы Сіенай Ладбі. У вераснёўскай калонцы для аўстралійскага «Fashion Journal» пад назвай «Snail girl era» яна распавяла сваю гісторыю. Спачатку пра тое, як яна рабіла карʼеру. І як пасля пандэміі яна раптам знізіла тэмп, а потым змяніла правілы ў сваім жыцці. Ладбі не хавае, што на працягу многіх гадоў яна адчувала моцны ціск, каб яе ўспрымалі як працавітага, паспяховага чалавека. Пасля пандэміі яна, як і 25-гадовая Сара, як і многія іншыя людзі, зразумела, што паспяховае і шчаслівае жыццё – гэта не заўсёды ашаламляльная карʼера.
Пакаленне Z (г.зн. людзей, якія нарадзіліся з 1995 па 2012 год) часта «абвінавачваюць» (некаторыя прадстаўнікі бізнесу, палітыкі і навукоўцы) у нежаданні працаваць столькі ж, колькі старэйшыя. Што яны не прызнаюць звышурочных, патрабавальныя і клапоцяцца пра свой камфорт. Некаторыя людзі, аднак, лічаць гэта перавагай, справядліва сцвярджаючы, што хранічная стомленасць – самы кароткі шлях да выгарання, дэпрэсіі і адсутнасці шчасця. Для многіх прадстаўнікоў старэйшага пакалення эпітэт «павольны» ў кантэксце працы гучыць як абраза, і тым не менш дваццацігадовыя, здаецца, ганарацца такім ладам жыцця.
Адсутныя маці
Гэта не здзіўляе Зузану Бутрын, псіхолага, якая кіруе варшаўскім псіхатэрапеўтычным цэнтрам SENSE.
«Сучасныя дваццацігадовыя людзі маюць магчымасць назіраць за старэйшымі калегамі, якія большую частку жыцця прысвячаюць працы. Яны таксама часта бачылі гэта ў сваіх маці, якія ў пагоні за карʼерай не мелі на іх часу і адсутнічалі. Такія назіранні за жанчынамі, якія стаміліся і жывуць толькі працай, могуць прымусіць задумацца над тым, што важна ў жыцці», – тлумачыць псіхолаг.
– Безумоўна, яшчэ ёсць людзі, для якіх кар’ера будзе галоўным, і гэта нармальна. Аднак добра, што гэта прадуманае рашэнне і канкрэтная каштоўнасць, а не тое, што нас расчароўвае. У жыцці нам таксама патрэбны адпачынак, сон і знаходжанне з іншымі. А гэта патрабуе часу, — падкрэслівае яна.
Тэндэнцыя, якая прасоўвае лёгкую працу ў спалучэнні з пошукам радасці ў жыцці і задавальненнем нават ад дробязяў, набірае папулярнасць у TikTok. «Дзяўчынкі-смаўжы», але не толькі яны, ствараюць відэаролікі, у якіх ілюструюць паўсядзённае жыццё: павольна гатуюць каву, наносяць на твар маскі, запальваюць свечкі і шпацыруюць з сабакам у галёшах.
– Сацыяльныя сеткі, безумоўна, адыгрываюць значную ролю ў феномене «дзяўчыны-слімака». Гэта ўключае ў сябе прапаганду «павольнага жыцця», гэта значыць жыцця, у якім ёсць баланс, у нас ёсць час для сябе. Праца цэлымі днямі засталася ў мінулым. Сучасныя маладыя людзі ведаюць, што яны могуць зарабляць грошы, укладваючы менш часу, напрыклад праз сацыяльныя сеткі, праз стварэнне ўласнага бізнесу. Такое ўражанне, што яны больш усведамляюць свае правы і абавязкі. Правіла, што чым больш мы ахвяруем, тым больш нехта гэта ацэніць, у карпарацыях ужо не дзейнічае, бо звычайна гэта не так, – каментуе псіхолаг Зузанна Бутрын.
Ці толькі маладыя жанчыны? Аказваецца, не. У рэшце рэшт, з моманту ўспышкі пандэміі многія людзі запаволілі або перабудавалі сваё жыццё. Гэта можна назваць патрэбай у дасягненні балансу, талентам дасягнуць балансу паміж працоўным і асабістым жыццём, а можна назваць эфектам выгарання.
Паводле newsweek.pl вх