Беларуская Служба

Амбіцыйны план польскага прэм'ера: закон аб забароне тэлефонаў у школах

12.06.2025 14:25
Залежнасць ад тэлефонаў уплывае нават на работу сківіцы.
Аўдыё
  • Амбіцыйны план польскага прэм'ера: закон аб забароне тэлефонаў у школах
   .
Здымак мае ілюстрацыйны характар.mirkosajkov/pixabay.com/CC0 Public Domain

Прэм'ер-міністр Дональд Туск абвясціў аб працы па забароне выкарыстання смартфонаў у пачатковых школах на заканадаўчым узроўні. З патрэбай абмежаванняў у карыстанні тэлефонамі, асабліва падчас знаходжання ў школе, згаджаецца большасць. Не ўсе аднак згодныя з тым, што пытанне трэба рэгуляваць менавіта на заканадаўчым узроўні.

У сераду кіраўнік польскага ўрада выступіў з праграмнай прамовай перад галасаваннем над вотумам даверу да Рады міністраў пасля перамогі на прэзідэнцкіх выбарах кандыдата ад апазіцыі.

У сваім выступе ў Сейме Дональд Туск заявіў, што такія правілы могуць станоўча паўплываць на самых маладых:

— Давайце разам падумаем над гэтай прапановай, ці не маглі б мы падтрымаць усіх тых, хто часам адчувае сябе бездапаможным перад законам, каб крыху вызваліць нашых дзяцей ад гэтай пагрозы залежнасці, калі гаворка ідзе пра смартфоны, якія прымушаюць нашых дзяцей, нашу моладзь занадта моцна і часам цалкам пагружацца ў гэтую кіберпрастору. Наш абавязак — не толькі змагацца з нашай залежнасцю ад інтэрнэту, але і абараняць нашых дзяцей. Усе бацькі ведаюць, якая гэта праблема, залежнасць нашых дзяцей, бацькоў таксама і бабуль і дзядуляў таксама, ад смартфонаў, інтэрнэту.

Спікер Сейма Шыман Галоўня ўжо працяглы час заклікае ўвесці забарону смартфонаў у пачатковых школах. Гэта адна з пяці галоўных прапановаў яго партыі для працы Сейму ў бліжэйшым часе.

— Сёння, вядома, гэта прапанова закона, які таксама патрабуе змены кампетэнцый настаўнікаў. Ён дазволіць настаўнікам пашырыць кампетэнцыі ў гэтай галіне, каб яны мелі магчымасць выконваць гэтую забарону. Але я хачу падкрэсліць, што гэты закон тычыцца не толькі забароны. Ён таксама павінен быць прафілактыкай, ён таксама павінен быць пра сацыяльныя кампаніі, ён таксама павінен узнімаць пытанне лічбавай гігіены.

Намеснік міністра адукацыі Катажына Любнаўэр сцвярджае, што гэтае пытанне павінны вырашаць школы. На яе думку, дадатковыя абмежавальныя правілы, якія прымаюцца зверху ўніз, могуць перашкаджаць узгадненню правілаў карыстання тэлефонамі з вучнямі і бацькамі. Катажына Любнаўэр нагадала ў эфіры Польскага радыё, што каля 60% пачатковых школ ужо ўвялі забарону на выкарыстанне смартфонаў вучнямі. Яна дадала, што мэта Міністэрства адукацыі — значна абмежаваць доступ да гэтых прылад у пачатковых школах:

— Мы хочам абмежаваць выкарыстанне любога абсталявання дашкольнікамі. Тут мы хочам звесці яго да нуля. Мы хочам вельмі выразна абмежаваць гэта ў выпадку 1-3 класаў. Аднак школы самі вырашаюць, і калі школы самі вырашаюць, яны могуць рабіць гэта разам з бацькамі і дзецьмі. Тады гэта больш эфектыўна.

Пакуль што пытанне выкарыстання смартфонаў рэгулюецца школьнымі статутамі. Згодна са справаздачай фонду GrowSpace, больш за палову пачатковых школ ужо ўвялі такую ​​забарону, а яшчэ каля дзясятка працэнтаў аддаюць тэлефоны на захоўванне падчас урокаў. Дамінік Куц з фонду GrowSpace лічыць, што адной толькі забароны недастаткова і яна не адказвае на лічбавыя праблемы, з якімі сутыкаецца моладзь.

— Насамрэч, я б адкінуў усю гэтую дыскусію «за» і «супраць» і засяродзіўся б на крыху іншых праблемах, а менавіта на шкодным кантэнце ў інтэрнэце, гвалце ў форме нянавісці ў інтэрнэце, з якім сутыкаецца моладзь. На выкананне ўзроставых абмежаванняў для карыстання сацыяльнымі сеткамі, дэзінфармацыю.

Псіхолаг і спецыяліст па сацыяльных сетках Дагмара Какошка-Ласота адзначае, што для многіх бацькоў стала натуральным, што іх дзеці свабодна карыстаюцца тэлефонамі, планшэтамі ці камп'ютарамі. У віртуальным свеце шмат чаго адбываецца, там шмат колераў і гукаў. Таму дзеці вельмі хутка становяцца залежнымі, бо атрымліваюць стымулы, якіх няма ў рэальным жыцці:

— Калі дзіця пастаянна знаходзіцца ў смартфоне, гуляе ў гульні, сядзіць перад экранам, яно атрымлівае стымулы адтуль. Пазней усё астатняе, што яно атрымлівае ў рэальным жыцці, напрыклад, сустрэчы з сябрамі, ужо не так яго прываблівае. Гуляць у футбол у двары, размаўляць з бацькамі ці сустракацца з сябрамі твар у твар проста становіцца сумным для дзіцяці.

Пра залежнасць ад гаджэтаў гаворыцца шмат. Але большасць не ведае пра ўсе негатыўныя эфекты залежнасці, а некаторыя могуць здзівіць, гаворыць старшыня фонду «Projket.pl» Міхал Твардаш, які ладзіў міжнародную канферэнцыю «Увага! Смартфон»:

— У Кракаве ў Ягелонскім універсітэце праводзяцца даследаванні над уплывам праглядаў смартфонаў падчас чысткі зубоў на тое, як працуе сківіца, і як гэта прыводзіць да пэўных стаматалагічных праблем. Такім чынам, гэтая сфера патрабуе нашага тэрміновага ўмяшання, каб задумацца пра гэта, а не рабіць гэта неабдумана.

Паводле даследавання фонду GrowSpace, амаль палова пачатковых школ увяла забароны на выкарыстанне смартфонаў. 89% школ рэгулююць выкарыстанне мабільных тэлефонаў такі ці іншым чынам. Установы рэгулююць гэта ў школьных статутах. Паводле даследавання NASK, падлетак у Польшчы праводзіць у інтэрнэце 5 гадзін у дзень.

У Еўрапейскім Саюзе ўжо ў пятнаццаці краінах дзейнічае забарона на смартфоны ў школах. Сярод іх Аўстрыя, Італія, Грэцыя і Нідэрланды. Вучням у гэтых краінах забаронена карыстацца сваімі прыладамі падчас урокаў, а ў некаторых выпадках і падчас перапынкаў.

ав

слухайце аўдыё