Толькі што быў абвешчаны набор на навучанне другой ступені па спецыяльнасці «Ядзерная энергетыка» Навукова-тэхналагічным універсітэце ў Кракаве, Варшаўскім тэхналагічным ўніверсітэце, Вроцлаўскім тэхналагічным універсітэце, Гданьскім тэхналагічным універсітэце, Сілезскім тэхналагічным універсітэце і Познанскім тэхналагічным універсітэце. Аспірантура ў гэтай галіне прапануецца (у дадатак да ўніверсітэтаў, згаданых вышэй) ў Варшаўскай школе эканомікі і ўніверсітэце Лазарскага. Акрамя таго, у вядучых універсітэтах (у тым ліку Варшаўскім), студэнты навучаюцца ў галіне ядзернай хіміі.
Доктар Павел Гайда (Paweł Gajda), выкладчык факультэта энергетыкі і паліва Універсітэта навукі і тэхнікі AGH у Кракаве, віцэ-прэзідэнт Еўрапейскага ядзернага таварыства, папулярызатар тэмы атамнай энергіі, прызнае, што эфектыўны працэс размяшчэння, планавання і праектавання атамнай электрастанцыі займае каля пяці гадоў, а само будаўніцтва займае мінімум сем-восем, а часам і больш за дзесяць гадоў, таму можна чакаць, што першыя АЭС у Польшчы будуць пабудаваны не раней за сярэдзіну наступнага дзесяцігоддзя. Аднак ужо цяпер назіраецца рэзкі рост попыту на спецыялістаў.
– Для ўсіх амбітных атамных праектаў Польшчы патрэбны кадры ўжо зараз, а не толькі на стадыі эксплуатацыі. Нехта павінен рыхтаваць дакументацыю на гэтыя электрастанцыі, нехта павінен рабіць экспертызы і аналізы, нехта павінен мець магчымасць праверыць іх. Нарэшце, хтосьці павінен гэта добра пабудаваць. Спачатку трэба падрыхтаваць адпаведную колькасць людзей, якія падрыхтуюць усіх неабходных спецыялістаў. І я маю на ўвазе не толькі інжынераў па ядзернай энергетыцы, таму што нават на этапе эксплуатацыі яны складаюць меншасць кадраў. Просты прыклад: у Францыі рэканструкцыя АЭС зацягнулася, бо не было кваліфікаваных зваршчыкаў, – тлумачыць эксперт.
Доктар Павел Гайда кажа, што, на шчасце, некаторыя польскія ўніверсітэты, у тым ліку AGH, захавалі пераемнасць як у галіне даследаванняў, так і ў адукацыі ў галіне ядзернай энергетыкі. Дзякуючы гэтаму ў Польшчы ёсць кампетэнтныя кадры. «Аднак яна не дастаткова шматлікая – на перспектыву гадоў дзесяць-пятнаццаць. Таксама трэба замяніць спецыялістаў, якія хутка выйдуць на пенсію. Тут патрэбны моцны імпульс, каб гэтыя новыя кадры сапраўды з'явіліся. Пакуль што ў нас ёсць зерне, з якога можна пачаць будаваць увесь сектар», – каментуе Павел Гайда.
Ён падкрэслівае, што ўніверсітэты павінны прадстаўляць больш даследчых праграм, звязаных з атамам, таму што без гэтага немагчыма стварыць дастаткова вялікую і кампетэнтную навуковую супольнасць. Разам з тым трэба актывізаваць падрыхтоўку ўсіх неабходных спецыялістаў, пачынаючы ад будаўніцтва і да аўтаматызацыі.
– Спецыялізацый, якія спатрэбяцца, шмат. Хаця ў Польшчы ёсць фірмы, якія набылі досвед будаўніцтва АЭС за мяжой, гэтага ўсё ж недастаткова для рэалізацыі ядзернай праграмы. Як і ў сферы адукацыі, у нас ёсць ядро кадраў, вопыт якіх мы можам выкарыстоўваць. Але і ў гэтым выпадку павінен быць імпульс для распаўсюджвання гэтых ведаў. Польскія прадпрыемствы павінны ўводзіць адпаведныя нормы, стандарты якасці і г. д. Адпаведна большыя патрабаванні ў ядзернай прамысловасці, бо тут галоўнае – гарантыі бяспекі, — кажа Павал Гайда.
forsal.pl/вх