Беларуская Служба

«Толькі практыкаванні ўмеранай інтэнсіўнасці дапамогуць вам заставацца разумова актыўнымі да глыбокай старасці»

05.10.2025 12:13
Лекары адназначна кажуць: не кожны від спорту падыходзіць усім. 
Аўдыё
  • «Толькі практыкаванні ўмеранай інтэнсіўнасці дапамогуць вам заставацца разумова актыўнымі да глыбокай старасці»
.
. Alexander Fox/pixabay.com/CC0

Спорт – гэта карысна, але, як і ў любой актыўнасці, часта ўзнікаюць перашкоды. Лекары адназначна кажуць: не кожны від спорту падыходзіць усім. Напрыклад, чалавеку з высокім сардэчным ціскам нельга падымаць цяжары, а чалавеку з атлусценнем нельга бегаць.

Траўмы з'яўляюцца натуральнай часткай спорту і ўзнікаюць з-за празмерных нагрузак, няправільнай тэхнікі, недастатковага аднаўлення і знешніх фактараў. Для прадухілення траўмаў неабходна прымаць прафілактычныя меры, гэта ў тым ліку размінка, правільная тэхніка, адпаведнае абсталяванне і дні аднаўлення. Пасля траўмы вырашальнае значэнне мае паступовае вяртанне да актыўнасці пад наглядам спецыяліста і выкананне рэкамендацый па рэабілітацыі.

Траўмы ў спорце – не рэдкасць. Аднак часам яны могуць перашкаджаць далейшаму ўдзелу ў пэўным відзе спорту або адбіваць жаданне займацца ім. Калі траўма сапраўды перашкаджае займацца любімым відам спорту, можна задумацца над выбарам іншай спартыўнай дысцыпліны.

Рэгулярныя фізічныя практыкаванні зніжаюць рызыку раку, умацоўваюць косці і суставы, паляпшаюць памяць. Умераная фізічная актыўнасць найбольш карысная, кажа спартыўны кардыёлаг, прафесар Лукаш Малэк:

- Самым бяспечным відам фізічных практыкаванняў практычна для ўсіх зʼяўляецца хада або скандынаўская хадзьба. Лепш за ўсё хада ў злёгку хуткім, энергічным тэмпе, каб выклікаць патлівасць і стомленасць. Што тычыцца некаторых іншых папулярных заняткаў, то яны могуць быць не найлепшымі на пачатак для пэўных груп. Напрыклад, бег у людзей з атлусценнем можа ствараць празмерную нагрузку на суставы і выклікаць траўмы, праблемы, якія могуць перашкодзіць нам займацца ім.

Але, хоць веласпорт для адпачынку рэкамендуецца ўсім, больш інтэнсіўны веласпорт карысны не ўсім, кажа прафесар Лукаш Малэк.

- Веласпорт або дысцыпліны, якія патэнцыйна прыводзяць да траўмаў, могуць быць небяспечнымі для людзей, якія прымаюць антыкаагулянты. У такіх выпадках любыя траўмы або сутыкненні могуць павялічыць рызыку крывацёку.

Тое ж самае тычыцца такіх практыкаванняў, як аэробіка, водная аэробіка або кардыё. Яны таксама могуць быць занадта інтэнсіўнымі для многіх людзей. Лепш пачынаць з больш умераных формаў.

- Сярод практыкаванняў, якія часта рэкамендуюцца ўсім, – плаванне або веласпорт, але з меншай інтэнсіўнасцю, або бег трушком, кажа Лукаш Малэк.

Добра пракансультавацца з лекарам наконт таго, які від спорту лепш за ўсё падыходзіць для вас, каб пазбегнуць далейшых траўмаў.

Асабісты трэнер Пётр Галус, які праводзіць ранішнюю гімнастыку на хвалі Першай праграмы Польскага радыё прыводзіць прыклад велатрэнажораў.

- Існуюць розныя тыпы велатрэнажораў, і іх можна адаптаваць да вашых патрэб. У фітнес-клубах ёсць велатрэнажоры са спінкай. Гэта вельмі бяспечны ровар у стылі канапы, які «змазвае» вашы суставы і дазваляе актываваць вашы галёнкаступнёвыя, каленныя і тазасцегнавыя суставы. Калі ў вас ёсць грыжа ў міжпазваночных дысках, размешчаная, напрыклад, у паяснічным аддзеле хрыбетніка, то так, гэта добрае рашэнне. Але, прытрымліваючыся гэтай думкі, калі ў вас грыжа дыска, вам варта пазбягаць доўгіх і агрэсіўных роварных паездак, бо грыжа шыйнага і паяснічнага аддзелаў хрыбетніка таксама можа даць пра сябе ведаць.

Я хацеў бы пачаць з таго, што ў цэлым фізічныя практыкаванні лечаць, і толькі практыкаванні ўмеранай інтэнсіўнасці дапамогуць вам заставацца разумова актыўнымі да глыбокай старасці. Гэта вельмі важна. Як аказалася, многія даследаванні паказваюць, што не чытанне кніг, не разгадванне красвордаў, што, вядома, варта рабіць, калі вам падабаецца, але толькі ўмерана інтэнсіўная фізічная актыўнасць абароніць нас ад такой непрыемнай старасці.

Самыя частыя прычыны спартыўных траўмаў – перагрузка і мікратраўмы, няправільная тэхніка, няправільнае аднаўленне; сядзячы лад жыцця таксама можа павялічыць успрымальнасць да траўмаў; занадта хуткае вяртанне да актыўнасці.

Для прадухілення траўмы рэкамендуецца праводзіць размінку, клапаціцца пра правільную тэхніку, добрае абсталяванне, аднаўляцца і слухаць сваё цела.

ав

слухайце аўдыё