Janina Jankowska: ci, którzy wywalczyli nam wolność, stali się jej ofiarami

Ostatnia aktualizacja: 01.10.2013 10:00
- Po dwudziestu latach uświadomiłam sobie, że prawie dla wszystkich dziennikarzy okres spędzony w stoczni był tym najciekawszym - tak Janina Jankowska opowiadała o książce Marka Millera "Kto tu wpuścił dziennikarzy? 25 lat później".
Audio
  • Rozmowa Joanny Szwedowskiej z Janiną Jankowską o reportażu "Dziennikarze" (Dwójka/Opowieści po zmroku)
  • "Dziennikarze" - reportaż Janiny Jankowskiej
Strajk w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku
Strajk w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 rokuFoto: T. Michalak/ Wikimedia Commons

Pierwsza edycja książki ukazała się w 1982 roku i, co oczywiste, z powodu stanu wojennego została wydana "w drugim obiegu" - w wydawnictwie Nova. Jest to opowieść o gdańskim sierpniu 1980 roku, widzianym oczami dziennikarzy, i zarazem opowieść o nich jako świadkach oraz uczestnikach tamtych wydarzeń. W 2005 roku ukazała się wersja rozszerzona książki, której Janina Jankowska jest współautorką. Razem z Markiem Millerem zdecydowali, by po ponad 20 latach zwrócić się do bohaterów oryginalnej książki i ponownie przeprowadzić z nimi wywiady. - Pracując nad publikacją, uznałam, że warto z tego zrobić również audycję dokumentalną - powiedziała Janina Jankowska.

Dokument skonstruowany jest na zasadzie wielogłosu. To forma radiowa bardzo trudna, wymagająca wielkiego nakładu pracy. Daje jednak możliwość ułożenia z wypowiedzi poszczególnych osób złożonego obrazu całości. - Kiedy wróciliśmy po tematu 20 latach, uświadomiłam sobie, że prawie dla wszystkich dziennikarzy okres spędzony w stoczni był tym najciekawszym. Często jednak miałam wrażenie, że mimo upływu czasu opowiadają to samo. Oczywiście w drugiej części książki pojawiają się też pewne refleksje dotyczące tego, że nie wszystko potrafiliśmy w wolnej Polsce zorganizować, a wielkoprzemysłowa klasa robotnicza, która wywalczyła nam tę wolność, stała się jej pierwszą ofiarą - opowiadała Janina Jankowska.

Nad drugim wydaniem książki pracowali również młodzi studenci dziennikarstwa z Łodzi. - Marek Miller był wtedy w Łodzi i wpadł na pomysł, by młodzi ludzie, którzy nigdy nie byli w stoczni, przeprowadzili rozmowy ze wszystkimi, którzy w niej się znaleźli podczas strajku. Dzięki temu nowe pokolenie, które zetknęło się ze starszymi kolegami, przekazało stan ducha pewnej grupy. Gdyby nie idea Marka Millera, to tego świadectwa byśmy po prostu nie mieli. Uważam jego pomysł za bardzo cenny - podkreślała w "Opowieściach po zmroku" Janina Jankowska.

Janina Jankowska to dziennikarka i reporterka radiowa, działaczka opozycji, internowana podczas stanu wojennego. W sierpniu 1980 roku, podczas strajku w Stoczni Gdańskiej, zrealizowała głośny reportaż radiowy "Polski Sierpień", który w następnym roku otrzymał nagrodę Prix Italia.

Audycję przygotowała Joanna Szwedowska.

Zobacz więcej na temat: reportaż sierpień 80