Nauka

Nobel z medycyny 2014 za odkrycie neuronów, które pomagają orientować się w przestrzeni

Ostatnia aktualizacja: 06.10.2014 11:30
Noblem podzielą się neurolodzy John O'Keefe oraz małżeństwo May-Britt Moser i Edvard Moser.
Audio

John O’Keefe z University College London otrzyma połowę kwoty, a małżeństwo May-Britt Moser i Edvard Moser z Norweskiego Uniwersytetu Technicznego podzielą się drugą połową. Państwo Moser to piąte małżeństwo w historii, które podzieli się nagrodą.

Nobliści
Nobliści 2014 w dziedzinie medycyny i fizjologii: John O'Keefe (po lewej) oraz Edvard Moser (w środku) oraz May-Britt Moser. Fot. EPA/CHRISTIAN CHARISIUS/TORSTEIN BOE.

Odkrycie trójki noblistów pomaga nam orientować się z przestrzeni i przemieszczać. Naukowcy, których nagrodził Komitet Noblowski, pokazali, jak mózg ludzki radzi sobie z tym zadaniem i gdzie znajduje się jego "centrum pozycjonowania". Wykazali, że istnieją specjalne komórki nerwowe, które się tym zajmują i są w stanie przetworzyć olbrzymią ilość danych z tym związanych.

W 1971 roku John O'Keefe odkrył pierwszą część tego systemu - stwierdził, że komórki nerwowe w hipokampie szczurów aktywują się, kiedy gryzoń znajduje się w konkretnym punkcie pokoju. W innych miejscach aktywowały się inne komórki.

W 2005 roku małżeństwo Moser kontynuujące badania O'Keefe'a odkryło kolejne elementy składowe tego systemu, specjalne neurony, które pomagają nawigować w przestrzeni (tzw. grid cells). Pracując razem, wszystkie te komórki tworzą mózgowy GPS.

Werdykt ogłosił Göran K. Hansson, sekretarz Komitetu Noblowskiego w Sztokholmie.

Werdykt ogłosił Göran K. Hansson, sekretarz Komitetu Noblowskiego w Sztokholmie.

ZOBACZ SERWIS NOBLOWSKI >>>

Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii promuje odkrycia przełomowe z punktu widzenia zdrowia i wiedzy o ludzkim organizmie. Tegoroczna Nagroda Nobla to 8 mln koron szwedzkich (ok. 1,2 mln dolarów). W tym wypadku zostanie podzielona pomiędzy trójkę laureatów.

(ew)

Zobacz więcej na temat: medycyna nagroda Nobla NAUKA
Czytaj także

Nobel 2012 z medycyny to szansa na słuch i wzrok?

Ostatnia aktualizacja: 08.10.2012 14:23
– To są odkrycia kluczowe. W przyszłości, wcale nie aż tak dalekiej, będą miały zastosowanie – mówił o przyznanej w poniedziałek nagrodzie prof. Jacek Szepietowski, prorektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nobel 2013 za biochemię komórkową

Ostatnia aktualizacja: 07.10.2013 11:35
Nobel z fizjologii/medycyny w 2013 roku trafił do Jamesa Rothmana, Randy'ego Schekmana i Tomasa Suedhofa za badanie procesów transportu wewnątrzkomórkowego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lindau: młodzi naukowcy oko w oko z noblistami

Ostatnia aktualizacja: 26.07.2014 08:00
Na przełomie czerwca i lipca młodzi naukowcu spotkali się w Lindau z noblistami. W wydarzeniu wzięło udział pięciu polskich młodych badaczy, reprezentujących nauki medyczne.
rozwiń zwiń