Redakcja Polska

Środki językowe dodające polszczyźnie ekspresji a kultura języka

10.11.2020 09:00
Język pełni szereg różnych ważnych funkcji. Jedną z nich jest funkcja ekspresywna polegająca na wyrażaniu emocji i ocen osoby mówiącej. W naszej codziennej, potocznej mowie pełno jest wykrzykników, zdrobnień, pytań retorycznych czy słów wyrażających skrajnie pozytywne lub negatywne emocje. Nic dziwnego, poprzez język bowiem ujawniamy nasze uczucia i myśli, a także oceniamy rzeczywistość.
Audio
  • W audycji "Język polski bez granic" dr Agata Hącia opowiada o języku polskim, który jest wyjątkowo bogaty, jeżeli chodzi o środki wyrażania emocji, myśli oraz oceny rzeczywistości [posłuchaj]
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjnePixabay.com/Public Domain/SprachschuleAktiv

Gdy mówimy lub piszemy, wyrażamy swój stosunek do świata, rzeczy lub ludzi oraz, czy tego chcemy czy nie, przejawiamy cechy naszej osobowości. Nie da się od tego uciec… Dzieje się tak za sprawą słownictwa ekspresywnego, którego w polszczyźnie nie brakuje.

Emocje i uczucia opisujemy poprzez słowa, połączenia słów, frazeologizmy, przysłowia, a także użycie różnych form gramatycznych, takich jak: zdrobnienia, zgrubienia, wykrzyknienia itd., czy zmienną intonację, ton głosu, tempo i głośność mówienia, np. jeśli ktoś mówi cicho, to zazwyczaj jest zestresowany lub wystraszony. Język determinuje też nasze sposoby wyrażania emocji.

Jak w takim razie precyzyjnie wyrażać różne emocje, jakimi środkami dodającymi ekspresji dysponuje język polski?

Na te i inne pytania dotyczące emocjonalnej strony języka odpowiada dr Agata Hącia, językoznawca z Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książek dotyczących polszczyzny.

Cykl "Język polski bez granic" powstaje we współpracy z Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie.

Audycja finansowana jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.

Audycję zrealizowała Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania programu zaprasza Katarzyna Semaan.