Piotr Czajkowski skomponował Koncert skrzypcowy w Szwajcarii, gdzie próbował odzyskać równowagę po nieudanym małżeństwie z Anotniną Miliukową. Napisany we współpracy z młodym skrzypkiem Iosifem Kotkiem stanowi jedno z najwazniejszych dzieł światowego repertuaru. Oprócz partii oryginalnej, na którą Kotek miał wpływ decydujący, istnieje także redakcja Leopolda Auera, któremu koncert pierwotnie był dedykowany - ostatecznie adresatem deydykacji stał się Adolf Brodski, który dokonał prawykonania.
"Tańce symfoniczne" Sergiusza Rachmaninowa są ostatnim utworem kompozytora, stanowiącym podsumowanie jego drogi twórczej. Dzieło pełne jest cytatów i, przede wszystkim, autocytatów zarówno z dzieł młodzienczych jak i dojrzałych. Kompozytor planował nie tylko estradowe życie dla "Tańców", korespondował ze sławnym baletmistrzem Fokinem w sprawie wystawienia ich na scenie. Gdy doszło do spotkania obu artystów, Rachmaninow wykonał utwór na fortepianie. Fokin odniósł się do tańców z entuzjazmem, niestety jego rychła śmierć unicestwiła plany choreograficzne. Dopiero w latach 90. ubiegłego stulecia "Tańce symfoniczne" znalazły drogę na scenę.
Wielowątkowe "Tańce" dzielą się na trzy części, o których kompozytor myślał jako o "Południu", "Zmierzchu" i "Północy". W tym ostatnim fragmencie ścierają się ze sobą dwa tematy: Dies irae oraz temat Zmartwychwstania z Rachmaninowowskich "Nieszporów" (ściślej - z "Całonocnego czuwania" op. 37 na chór a capella). Kompozycja jest typowa dla późnego stylu Rachmaninowa, z wyrazistymi rytmami, szeroko rozlaną melodyką i barwną instrumentacją. Warto zwrócić uwagę na solowe partie saksofonu altowego - instrumentu, którego Rachmaninow uzył po raz pierwszy i jedyny. Utwór dedykowany jest Orkiestrze Filadelfijskiej, która będzie wykonawcą dzieła w czwartkowy wieczór.
Transmisję z Londynu poprowadzi Róża Światczyńska
W przerwie koncertu nadamy audycję Aleksandry Łapkiewicz Janusz Korczak – trudne książki dla dzieci
Program
Jan Sibelius Finlandia op. 26
Piotr Czajkowski Koncert skrzypcowy D-dur op. 35
Sergiusz Rachmaninow Tańce symfoniczne
Maurice Ravel La Valse
Wyk. Janine Jansen – skrzypce, Orkiestra Filadelfijska, dyr. Charles Dutoit
8 września (czwartek), godz. 20:30
