Grzegorz Jankowski: Drugim gościem dzisiaj jest pan Marek Zagórski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa. Dzień dobry.
Marek Zagórski: Dzień dobry, panie redaktorze, dzień dobry państwu.
Panie ministrze, zacznę od tego cyberbezpieczeństwa. Mamy właśnie w tej chwili Black Week, wielu ludzi korzysta z okazji handlowych, kupuje coraz więcej w sieci, no bo mamy epidemię. I czy w tej sieci przy okazji Black Week kupowania różnych produktów to jest jakaś okazja dla oszustów? Mamy się przed czym bronić, chronić?
Oczywiście, że to jest niestety okazja także dla oszustów i to się nie dzieje przy okazji Black Week czy Black Friday, tylko to się dzieje cały czas. Więc my generalnie powinniśmy zawsze zachowywać pewną ostrożność, czujność, w przypadku kiedy zwłaszcza nadarzają się różnego rodzaju superokazje, co nie oznacza, oczywiście, że powinniśmy powstrzymywać się od zakupów w sieci, ale kilku zasad trzeba przestrzegać. Jedna taka – żeby starać się weryfikować miejsca, sklepy, z których kupujemy. I ta weryfikacja jest najlepsza wtedy, że po pierwsze kupujmy przede wszystkim tam, gdzie już kiedyś robiliśmy zakupy. Jeżeli robimy po raz pierwszy, to zwracajmy uwagę na opinie, na to, czy jest na przykład kontakt do tego sklepu, taki prosty, czy jest kontakt telefoniczny. Jak mamy jakiekolwiek wątpliwości, zawsze spróbujmy się tam dodzwonić. Jeżeli tam nikt nie odbiera, nie ma nikogo po drugiej stronie, no to znaczy, że należy włączyć czujność. Sprawdzajmy też opinie innych użytkowników. I pilnujmy się zwłaszcza przed takimi super, superokazjami, które są adresowane tylko dla nas i tylko w ostatniej... i zostało nam pięć minut i musimy tam, jak wpłacimy 50, 100 złotych, to za chwilę po prostu cały świat przed nami stanie otworem, dlatego że to powinno przede wszystkim wzbudzać naszą czujność, ale jednocześnie warto powiedzieć, że to rzeczywiście jest tak, że zakupy w Internecie ułatwiają nam życie i warto z nich korzystać. Ale (...)
A jak dużo jest przestępstw tego rodzaju właśnie w Internecie?
Panie redaktorze, jest sporo, a najczęstsze takie... najczęstszą formą to jest podszywanie się pod inne strony. Trzeba na to zwracać uwagę. Od początku pandemii wspólnie z NASK-iem, z operatorami telekomunikacyjnymi stworzyliśmy taką listę ostrzeżeń, na których są pokazywane i blokowane jednocześnie w konsekwencji też strony, które powstają tylko i wyłącznie do wyłudzeń. I w tej chwili na tej liście ostrzeżeń jest ponad 6000 stron już. A to tylko strony internetowe, i to takie, które już zostały namierzone. Więc warto, jeszcze raz to podkreślam, warto być czujnym, no bo to tak jak zresztą w normalnym życiu, w świecie fizycznym, tam, gdzie jest większy ruch, tam się pojawia więcej zagrożeń, złodzieje kieszonkowi operują nie tam, gdzie można spotkać jednego człowieka, tylko tam, gdzie jest tłum, bo wtedy łatwiej nas zaatakować (...) osoby słabsze...
Panie ministrze, gdzie taką listę znajdziemy tych fałszywych stron?
Lista ostrzeżeń jest dostępna na stronie między innymi NASK, to jest incydent.cert.gov. Jak wrzucimy też na wyszukiwarkę na gov.pl, to także znajdziemy listę ostrzeżeń.
To ja przypomnę może, drodzy państwo: incydent.cert.gov/, to tam znajdziecie listę już 6000, jak się okazuje, stron, które są fałszywe i mogą wyłudzać od was pieniądze.
Tak. Prosimy też zgłaszać ewentualnie, to jest też apel do wszystkich tych, którzy zauważają takie... zostaną zaatakowani taką w cudzysłowie „ofertą” i mają podejrzenia, prosimy też do NASK-u, poprzez gov.pl, jakkolwiek, zgłaszać to także do policji wszystkie tego typu zdarzenia, żeby mogły być zweryfikowane.
Robisz zakupy w sieci, bądź czujny i ostrożny – apeluje minister Zagórski. Zmieniamy temat. Wspomniał pan o epidemii, to porozmawiajmy w takim razie o aplikacjach covidowych. I pytanie takie. Człowiek nie chce się zarazić wirusem, stara się chronić. Czy aplikacje przygotowane przez rząd są w stanie temu człowiekowi jakoś pomóc?
Mamy taką aplikację, która się nazywa Stop Covid – ProteGO Safe. To jest aplikacja, która powstała przy współpracy między innymi z Googlem i z Applem i taka sama aplikacja jest wykorzystywana już można powiedzieć w tej chwili w większości państw Unii Europejskiej, w niektórych więcej, w większej ilości, w niektórych w mniejszej ilości. Ale to są takie aplikacje, które monitorują, rejestrują kontakty z innymi aplikacjami. I dzięki temu w sytuacji, w której dana osoba, jakaś osoba jest zarażona, może powiadomić inne osoby, z którymi miała kontakt, a których nie zna. Staliśmy w kolejce w sklepie na przykład, byliśmy w jakimś miejscu razem dłużej, jechaliśmy razem środkami komunikacji miejskiej, no i okazuje się, że jesteśmy zdiagnozowani pozytywnie, możemy taką informację przesłać do tych wszystkich osób, z którymi ten kontakt był, ostrzec je, do osób, których nie znamy, bo nie mieliśmy takiej możliwości. To jest jeden z kluczowych elementów w ogóle walki z epidemią, czyli wczesne informowanie, ostrzeganie i wyłapywanie w ogóle takich osób z potencjalnym ryzykiem, co jest ważną informacją dla nich, także ważną informacją później dla służb sanitarnych. I dane analizy, które przeprowadzali między innymi naukowcy w Wielkiej Brytanii, pokazują, że tego typu aplikacje do monitorowania kontaktów proporcjonalnie w stosunku do liczby użytkowników zmniejszają też tempo rozprzestrzeniania się koronawirusa i te dane mówią, że już nawet 15% osób, które posiadają taką aplikację, potrafią (15% w dużym uproszczeniu oczywiście) obniżyć tempo rozprzestrzeniania się koronawirusa. I tak dalej, i tak dalej. W Polsce z tej aplikacji korzysta już... pobrało ją około milion sześćset tysięcy osób, co jest wynikiem z tej perspektywy daleko niezadowalającym, jeżeli popatrzymy sobie na to, że tuż za zachodnią granicą w Niemczech dokładnie taką samą aplikację pobrało około 20 milionów osób. I pozostaje tylko zachęcać do tego, żeby jeszcze raz cały czas apelować, żeby korzystać z takiego środka, który jest – to podkreślamy bardzo wyraźnie – aplikacja jest bezpieczna, nie monitoruje nikogo, nie śledzi, nie zapisuje kontaktów, natomiast może się przydać po prostu.
Nie śledzi? Bo pomyślałem sobie, że, nie wiem, na przykład ktoś jest na obowiązkowej kwarantannie, pomyśli: wyjdę na chwilę do sklepu, nikt nie zauważy. Aplikacja zauważy i wyśle powiadomienie (...)?
Panie redaktorze, o innej aplikacji mówimy. Aplikacja Stop Covid – ProteGO Safe, jeszcze raz powtarzam, ona jest dla tych wszystkich, którzy są zdrowi, dla tych wszystkich, którzy... i ona jest nieobowiązkowa po pierwsze. I ona jest zbudowana w taki sposób, żeby maksymalnie chronić prywatność użytkowników, a więc nie zapisuje danych w kontaktach, nie śledzi, nie monitoruje i tak dalej, i tak dalej. Natomiast osoby, które są w kwarantannie, mają obowiązek zainstalować inną aplikację, aplikację Kwarantanna Domowa, która ma dwa cele równocześnie. Jeden cel to jest oczywiście wspomożenie służb w monitorowaniu przestrzegania obowiązków kwarantanny, no i tutaj ona jest o tyle dolegliwa, że osoby, które są w kwarantannie, muszą wykonywać raz, dwa razy dziennie zadania polegające na zrobieniu sobie zdjęcia po to, żeby potwierdzić, że przebywamy w miejscu, do którego jesteśmy zobowiązani, żeby w nim przebywać, bo przypominam, kwarantanna właśnie polega na tym, żebyśmy się nie przemieszczali i byli cały czas w jednym miejscu przez 10 dni. Natomiast z drugiej strony ta aplikacja także ma pomagać tym osobom, które są w kwarantannie. Po pierwsze policja wtedy nie musi tak często i mocno monitorować tych osób i sprawdzać, czy rzeczywiście są w domu. Po drugie tam są też takie formy komunikacji w niej zawarte, które pozwalają na przykład w sposób szybszy uzyskać pomoc chociażby z opieki społecznej, jeżeli ktoś potrzebuje takiej pomocy.
Marek Zagórski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa, był drugim gościem środowych Sygnałów Dnia. Dziękuję panu bardzo.
Dziękuję bardzo, do widzenia.
JM
