Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy i Tadeusz Borowski to twórcy, których Jerzy Kwiatkowski nazwał "poetami spełnionej apokalipsy". Postawa pisarzy pokolenia wojennego w zasadniczy sposób różni się bowiem od "apokalipsy przeczuwanej" obecnej w twórczości przedwojennych katastrofistów. Dr Paweł Rodak z Instytutu Kultury Polskiej UW, autor książki "Wizje kultury pokolenia wojennego", określa artystów tej generacji "poetami apokaliptycznymi".
– Katastrofizm zakłada taką wizję historiozoficzną, w której koniec świata jest nieuchronnie wpisany w porządek historii – tłumaczył. – Wyobraźnia apokaliptyczna jest zaś wyobraźnią, w której ostatecznie okazuje się, że koniec i rozpad świata nie jest sytuacją historyczną, nie jest czymś, co ma nadejść, tylko jest pewną figurą ludzkiego losu – powiedział.
Zdaniem dra Pawła Rodaka potwierdza to najnowsza historia świata, szczególnie zaś zamachy terrorystyczne z 11 września 2001 r. – Apokalipsa nie musi być czymś, co przychodzi w pewnym porządku historiozoficznym, tylko może się zjawić w każdym momencie. Świat jest zagrożony rozpadem w każdym momencie dlatego, że jest wyłącznie ludzkim tworem. Myślę, że to właśnie jest najgłębszą prawdą pokolenia wojennego – mówił.
I na przekór słynnym słowom Tadeusza Borowskiego - "zostanie po nas złom żelazny / i głuchy, drwiący śmiech pokoleń" - stworzony przez poetów pokolenia wojennego niezwykły zapis uniwersalnego doświadczenia rozpadu świata i kondycji człowieka w tym świecie jest tym, co tej generacji nie pozwoli nigdy zniknąć.
mc
