Polska Marynarka w II Wojnie Światowej

Walki na Morzu Śródziemnym

Ostatnia aktualizacja: 23.06.2017 13:46
Dla zwycięstwa aliantów na Morzu Śródziemnym kluczowa okazała się skuteczna obrona Malty w latach 1940-1942. Zachowanie kontroli nad tym strategicznym portem pozwoliło zapewnić zaopatrzenie i bazę dla operujących w tym rejonie okrętów.
Zbiornikowiec Ohio wpływa do Valletty
Zbiornikowiec "Ohio" wpływa do VallettyFoto: Wikimedia Commons/domena publiczna

Walki w rejonie Morza Śródziemnego rozpoczęły się po przystąpieniu Włoch do wojny w czerwcu 1940 roku. Działania opierały się głównie na utrzymaniu linii komunikacyjnych. Ze strony Włoch była to próba zachowania połączenia z kolonialnymi posiadłościami w Afryce Północnej i na wyspach Morza Egejskiego, a dla aliantów zachowanie kontroli nad szlakiem Gibraltar-Malta-Aleksandria.

Początkowo sukcesy odnosiły państwa Osi, czego wyrazem było zajęcie Grecji i Jugosławii oraz zwycięstwa w Afryce. Z czasem alianci zaczęli zyskiwać przewagę. Kluczowa okazała się skuteczna obrona Malty w latach 1940-1942. Zachowanie kontroli nad tym strategicznym portem pozwoliło zapewnić zaopatrzenie i bazę dla operujących w tym rejonie okrętów.

Przetrwanie Malty w dużej mierze zależało od skutecznego dostarczenia zapasów. W dwóch operacjach o kryptonimie "Harpoon" i "Pedestal", mimo wielkich strat, udało się wspomóc obrońców wyspy. W tych działaniach brały udział także polskie okręty. Konwoje eskortowały ORP "Garland", ORP "Piorun" i ORP "Kujawiak", który został zatopiony w pobliżu La Valetty 16 czerwca 1942.

Polska Marynarka osłaniała też akcje desantowe aliantów w basenie Morza Śródziemnego. Podczas lądowania w Afryce Północnej (operacja "Torch") w listopadzie 1942 roku były to ORP "Błyskawica" i transportowce MS Batory, MS Sobieski, SS Kromań oraz SS Lewant. Na Sycylii i pod Salerno w 1943 roku ORP "Piorun", ORP "Krakowiak" i ORP "Ślązak". Zaś w operacji na południu Francji ORP "Garland".

Postrach wśród wrpgocj załóg budziły okręty podwodne ORP "Sokół" i ORP "Dzik", które zyskały miano "straszliwych bliźniaków". Pod piracka banderą "Jolly Roger" zatopiły łącznie 38 okrętów.

Walki na Morzu Śródziemnym trwały do 2 maja 1945, kiedy to skapitulowały ostatnie jednostki niemieckie stacjonujące we Włoszech. Do tego czasu alianci stracili 1 okręt liniowy, 2 lotniskowce, 14 krążowników, 89 niszczycieli i eskortowców, 50 okrętów podwodnych i 35 kutrów. Włoskie straty to: 12 krążowników, 75 niszczycieli i eskortowców, 101 okrętów podwodnych (w tym 38 niemieckich), 41 kutrów.