Bitwa pod Olszynką Grochowską – Warszawa obroniona przed Rosjanami

W początkach lutego 1831 roku w granice Królestwa Polskiego wkroczyła armia rosyjska. Stu tysiącom Rosjan przeciwstawić mogły się o połowę mniejsze siły polskie. Rosjanie maszerowali wprost na Warszawę, ich celem było krwawe stłumienie Powstania listopadowego.

Bitwa pod Grochowem i zdobycie Olszynki (pocztówka według obrazu W. Kossaka (1923)

Foto: Biblioteka Narodowa

Obchody stulecia Bitwy pod Grochowem - 1931 r. (NAC)

25 lutego 1831 roku Olszynka Grochowska w Warszawie stała się miejscem najbardziej zaciętej bitwy Powstania listopadowego, w której mniej liczna armia polska odparła rosyjski atak. Taktyczne zwycięstwo Polaków w Bitwie pod Grochowem utrwaliło się w narodowej tożsamości Polaków jako symbol honoru i odwagi – wykraczający poza fakt historyczny.

Podczas obchodów 188. rocznicy Bitwy pod Olszynką Grochowską, prezydent Andrzej Duda przypomniał, że: „Wieść o strategicznym sukcesie, jaki przyniosło to starcie rozniosła się po wszystkich ziemiach polskich. Odtąd historia męstwa i determinacji podkomendnych gen. Józefa Chłopickiego krzepiła serca naszych przodków. Po dziś dzień stanowi jeden z ważnych elementów patriotycznego wychowania kolejnych pokoleń Polaków. Sama nazwa Olszynka Grochowska wciąż budzi podziw i wdzięczność wobec uczestników tej batalii. Od prawie dwóch wieków honor, ofiarność i odwaga powstańców listopadowych są dla nas źródłem inspiracji oraz moralnym zobowiązaniem do działania na rzecz suwerenności, bezpieczeństwa, siły i prestiżu naszego państwa”.

Archiwum Polskiego Radia przedstawia dwie audycje historyczne poświęcone Bitwie, które w przystępny sposób rekonstruują jej przebieg i opisują znaczenie; są to – "Bitwa pod Grochowem", audycja z cyklu "Kronika polska" (2001) oraz "Powstanie Listopadowe" (1968), wspominający Bitwę odcinek audycji "Na warszawskiej fali". Drugie z nagrań to m.in. interesujące przedstawienie eksponatów związanych z Bitwą – w tym używanej przez Polaków broni, która została odnaleziona w miejscu starcia.  

Olszynka Grochowska - drewniany krzyż upamiętniający miejsce bitwy z 1831 r. (NAC)