Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Nowe Słońce, czas zimowego przesilenia

Ostatnia aktualizacja: 19.12.2020 11:30
Przesilenie zimowe i narodziny Nowego Słońca są czasem ważnym w wielu kulturach świata. W Persji, Egipcie odbywały się w tym czasie święta bóstw związanych ze słońcem. W starożytnym Rzymie obchodzono saturnalia – święto boga rolnictwa i płodności ziemi, a także tego, co podziemne i upływającego czasu.
Audio
  • Nowe Słońce - czas zimowego przesilenia (Dwójka/Miedzy światem a zaświatem)
zdjęcie ilustracyjne
zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock/Jozef Klopacka

W tym okresie głęboko w trzewiach ziemi rodzi się Nowe Słońce, a zaświaty otwierają szeroko, by mogło wyjść na powierzchnię. Ten wątek – narodziny Słońca w ziemskich czeluściach można znaleźć w różnych odsłonach, w odległych od siebie podaniach. Mitra – perskie bóstwo słoneczne – narodził się ze skały. Amaterasu – japońska bogini słońca – obrażona na swojego brata schowała się na długi czas głęboko w skale. A Jezus? Także narodził się w grocie.

W ludowej wyobraźni Słowian przetrwał obraz Słońca – króla nieboskłonu – mieszkającego wiele mil od ziemi w pałacu z kryształu i klejnotów, zajadającego się miodem. Wiejski lud traktował słonce w sposób pogański i osobisty, witano się z nim przy wschodzie, nazywano niekiedy „ojczulkiem”, starano się nie obrazić go.

Nie sposób nie wspomnieć o Rarogu – ognistym sokole – pomocniku, a może wręcz wcieleniu Swaroga. Od Raroga droga niedaleka do Feniksa czy Żar Ptaka. Katarzyna Jackowska Enemuo przeczytała kiedyś, że Raróg, w czasie zimowego przesilenia znikał w podziemiach, by ponownie odrodzić się ze złotego jajka. Postanowiła tę historię opowiedzieć na nowo. Można jej wysłuchać w naszej podcastowni. Do czego serdecznie zapraszamy!