Zofia Kossak-Szczucka
Była wnuczką malarza Juliusza Kossaka. Gorliwa katoliczka, pisarka, uczestniczka ruchu oporu, członkini organizacji "Żegota" w czasie II wojny światowej. W 1943 roku Zofia Kossak-Szczucka została aresztowana i uwięziona w niemieckim obozie śmierci Auschwitz-Birkenau. Przeżyła obóz Auschwitz-Birkenau i Pawiak. Dzięki staraniom polskich władz podziemnych została uwolniona w 1944 roku, na krótko przed wybuchem Powstania Warszawskiego, w którym wzięła czynny udział. Po wojnie ukrywała się też przed nową komunistyczną władzą. W końcu zmuszona do emigracji, wyjechała do Szwecji, a potem do Anglii. Do kraju wróciła w 1957 roku. Zmarła w 1968 w Bielsku-Białej Za ratowanie Żydów otrzymała medal "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
Hanna Sawicka
Prawdziwe nazwisko Szapiro. Działaczka komunistyczna, członkini Polskiej Partii Robotniczej. W 1942 roku Sawicka znalazła się w gronie przywódców, tworzonej na polecenie Stalina Polskiej Partii Robotniczej. Pracę w PPR łączyła z kierowaniem komunistycznym pismem "Walka Młodych" i działalnością w Związku Walki Młodych. W 1943 roku w Warszawie została ranna w czasie strzelaniny, oczekując na ściganego przez żandarmerię niemiecką członka PPR Jana Strzeszewskiego. Zmarła następnego dnia w więzieniu na Pawiaku.
Jak podaje Instytut Pamięci Narodowej, po wojnie ZWM stał się organizacją masową, aktywnie włączając się w budowę systemu stalinowskiego jako polski odpowiednik sowieckiego Komsomołu. W PRL Sawicka została wykreowana na "pierwszą przewodniczącą ZWM" i bohaterkę walk o niepodległość. Opisując jej działalność w konspiracji pomijano jej stalinowską ideologię komunistycznego podziemia oraz dążenia do utworzenia polskiej republiki sowieckiej w ramach ZSRR, a nie do odzyskania niepodległości. Uczyniono z niej jedną z propagandowych ikon komunistycznego ruchu młodzieżowego".
