У гэтую сераду, 9 ліпеня, пачынаецца 4-ы Летні кінаагляд «Пад агульным небам». У праграме агляду прадстаўлены кінематаграфіі краін, чые супольнасці актыўна суствараюць сучасную Варшаву. У праграме чатыры стужкі на беларускую тэматыку.
Варшава перажывае найвялікшую дэмаграфічную трансфармацыю з часоў Другой сусветнай вайны. З адносна культурна аднароднага горада Варшава ператвараецца ў сталіцу, дзе зноў сустракаюцца розныя традыцыі і культуры. Агляд фільмаў «Пад агульным небам», які ладзіць Цэнтр думкі Яна Паўла ІІ, нарадзіўся тры гады таму як мастацкі адказ на гэтыя змены. Ён вырас з пераканання, што мастацтва мае сілу будаваць масты там, дзе часам не хапае слоў, гаворыць каардынатар кінаагляду Матэвуш Тома:
- Наш агляд пачаўся ў 2022 годзе, і, шчыра кажучы, мы тады яшчэ не ўяўлялі, што трапім у час, калі міжнародная сітуацыя, на жаль, будзе настолькі складанай, што мы будзем дастаткова моцна ўпісвацца ў тэндэнцыю, каб забяспечыць найлепшую магчымую культурную падтрымку прадстаўнікам варшаўскіх мігранцкіх і бежанскіх груп. У 2022 годзе пасля расійскай агрэсіі пачалася трагічная вайна ва Украіне. Гэта быў таксама час павелічэння прытоку эмігрантаў з Беларусі ў Польшчу, у Варшаву, з-за ўзмацнення рэпрэсій з боку рэжыму Лукашэнкі. Наш агляд, спадзяюся, у пэўным сэнсе стаў адказам на культурныя патрэбы гэтых новых жыхароў Варшавы з аднаго боку, але і магчымасцю для польскай аўдыторыі лепш даведацца і зразумець сітуацыю, культуру і некаторыя сацыяльныя ўмовы, якія тычацца жыцця людзей з гэтых меншасцяў, колькасць якіх у Варшаве рэзка ўзрастала.
У гэтым годзе ў агульнай складанасці будзе паказана 15 фільмаў: мастацкія і дакументальныя фільмы з Беларусі, Украіны, Грузіі, В'етнама і Індыі.
Сёлетні агляд пачнецца з паказу ўкраінскага кіно. 9 ліпеня гледачы будуць мець магчымасць убачыць дзве стужкі 2024 года: «Рэдакцыя» рэжысёра Рамана Бандарчука і «Чыстае неба» Марціна Кундэры. Гэта супастаўленне вобраза даваеннай Украіны — украінскага грамадства, схільнага да маніпуляцый, фэйкавых навін і палітычных інтрыг, сатырычна паказанага ў «Рэдакцыі», — і краіны ў цені вайны, пяшчотна паказанай у «Чыстым небе», дзе моладзь патрабуе права на бесклапотнае дзяцінства.
4-га Летняга кінаагляду «Пад агульным небам» не магло быць без паказання беларускага грамадства і яго праблем. Гэта будуць тры дакументальныя фільмы і адзін мастацкі, расказвае Матэвуш Тома:
- Першы вечар беларускага кіно адбудзецца 30 ліпеня, і тады мы прадставім дакументальны фільм «Апошнія словы». Гэта вельмі цікавая, але таксама трагічная па сваім пасланні гісторыя пра апошнія гады жыцця выдатнага беларускага мастака Алеся Пушкіна. Другім фільмам вечара будзе фільм «Пад шэрым небам» Марыі Тамковіч. І гэта гісторыя, якая распавядае пра лёс журналісткі, якая таемна транслюе пратэсты, дэманстрацыі з 2020 года. Гэта гісторыя яе журналісцкай дзейнасці, але таксама і пазнейшага суда і асуджэння ў паказальным працэсе. Гэтым фільмам мы можам паказаць польскаму гледачу ўвесь драматычны пейзаж паўсядзённага жыцця ў Беларусі, якое, з аднаго боку, цяжкае, часта патрабуе вялікага гераізму ў імкненні да свабоды. І яшчэ адна вельмі важная рэч у сувязі з гэтым паказам. Наша запрашэнне прыняла рэжысёр гэтага фільма, спадарыня Мара Тамковіч. Пасля паказу мы запрашаем вас на сустрэчу з ёй, дзе нашы гледачы таксама змогуць задаць пытанні, расказаць пра тое, што мы ўсе перажылі хвілінай раней падчас паказу фільма.
Яшчэ адзін беларускі вечар запланаваны на 3 верасня. Тады будуць паказаныя два дакументальныя фільмы. Першы з іх — «Непажаданае сваяцтва» рэжысёра Паўла Мажара, які, між іншым, атрымаў узнагароду на Берлінскім фестывалі ў мінулым годзе. Гэта своеасаблівае кінаэсэ, створанае з пункту гледжання беларуса, які самааналізуе сетку сувязяў паміж беларускай і расійскай душамі. Гэта крыху гісторыя пачуцця віны і траўмы, таксама звязанае з тым, што беларускі рэжым падтрымлівае Расію ў яе агрэсіі ва Украіне.
Апошні фільм на беларускую тэматыку — гэта дакументальны фільм «Радзіма» беларускіх рэжысёраў Аляксандра Міхалковіча і Ганны Бадзякі. Гэта пункт гледжання дзвюх маці, чые сыны апынуліся ў беларускім войску. Першая аплаквае смерць свайго сына, які загінуў у войску пры загадкавых абставінах, а другая адпраўляе свайго сына ў войска.
Кінавечары будуць праходзіць з 9 ліпеня па 10 верасня, кожную сераду а 20:00
Чарговыя фільмы прысвечаныя народам Грузіі, В'етнама і Індыі.
- 20 жніўня мы пакажам «Дзяўчаты будуць дзяўчатамі» - гэта сапраўды незвычайная гісторыя, дзеянне якой адбываецца ў гімалайскай вёсцы, адасобленай ад свету. З аднаго боку, гэта гісторыя пра сталенне, пра першае каханне, гэта сацыяльная драма, якая паказвае, як у Індыі праяўляюцца праблемы, а менавіта пытанні сталення, пошуку ўласнай ідэнтычнасці, а таксама міжпакаленчыя канфлікты. А другім фільмам будзе фільм «Усе адценні святла», і мы пакажам гэты фільм 10 верасня. Гэта будзе наш фінал сёлетняга выдання «Пад агульным небам». Гэта стужка, якая атрымала шмат узнагарод, Гран-пры на Канскім фестывалі ў мінулым годзе. Гэта гісторыя трох жанчын, якія жывуць у Мумбаі. Яны прадстаўляюць розныя сацыяльныя класы і розныя ўзроставыя групы, і ў той жа час яны пастаянна шукаюць нейкага сэнсу ў жыцці і ў гэтых пошуках яны неяк злучаюцца адна з адной і пачынаюць сябраваць.
Арганізатары падкрэсліваюць, што надзвычай важным аспектам паказаў заўсёды з'яўляюцца размовы і дыскусіі альбо з запрошанымі кінематаграфістамі, альбо з экспертамі, журналістамі, якія прадстаўляюць некаторыя нюансы, кантэксты, прадстаўленыя ў фільмах.
Кінавечары будуць праходзіць з 9 ліпеня па 10 верасня, кожную сераду а 20:00, ва ўнутраным дворыку Цэнтра думкі Яна Паўла II па адрасе вул. Фоксал, 11 у Варшаве.
Уваход на ўсе паказы бясплатны.
ав