Беларуская Служба

Польшча вярнула страчаны артэфакт IV стагоддзя

16.10.2025 08:27
Артэфакт, дно старажытнай хрысціянскай пасудзіны з іўдаісцкімі матывамі, з'яўляецца часткай страчанай калекцыі Голухава.
.
.kropekk_pl/pixabay.com/CC0

У сераду ў Нью-Ёрку адбылася прэзентацыя і перадача Польшчы старажытнага прадмета — дна шкляной пасудзіны IV стагоддзя, знойдзенага дзякуючы рэстытуцыйным намаганням Міністэрства культуры ў супрацоўніцтве з акруговай пракуратурай Манхэтэна і Міністэрствам унутранай бяспекі ЗША. Абодва бакі падпісалі пагадненне па гэтым пытанні.

Падчас цырымоніі ў польскім консульстве ў Нью-Ёрку палкоўнік Мэцью Багданос сказаў, што яго святы гонар і абавязак як кіраўніка аддзела — адсочваць і вяртаць у краіну паходжання любыя старажытныя прадметы або прадметы культурнай спадчыны, якія апынуліся ў Нью-Ёрку.

Артэфакт, дно старажытнай хрысціянскай пасудзіны з іўдаісцкімі матывамі, з'яўляецца часткай страчанай калекцыі Голухава. Да Другой сусветнай вайны ён належаў сямейнай калекцыі Чартарыйскіх, але ў 1939 годзе частка калекцыі была спакаваная ў каля дзясятак скрынь, перавезена ў Варшаву і схавана ў падвале дома па адрасе вуліца Крэдытава, 12, які належаў Марыі Людвіцы Чартарыйскай. Пасля вайны артэфакт быў набыты калекцыянерам у Вене, а пазней перададзены ў Музей Ізраіля ў Іерусаліме.

Намеснік дырэктара Дэпартамента культурнай спадчыны Міністэрства культуры і нацыянальнай спадчыны (MKiD) Эльжбета Рагоўска сказала, што прадмет надзвычай каштоўны, і падзея ў сераду значная на многіх узроўнях.

«Гаворка ідзе не толькі пра матэрыяльную ці гістарычную каштоўнасць, хоць у гэтым выпадку значныя абодва. Перш за ўсё, гаворка ідзе пра прынцып рэстытуцыі, рэалізацыю прынцыпу, які патрабуе вяртання прадметаў, разрабаваных і незаконна вывезеных з краіны падчас вайны. Вельмі важна, каб дзякуючы вяртанню гэтага прадмета і іншых з калекцыі Голухава мы паступова запаўнялі прабел, створаны Другой сусветнай вайной, і, хоць і ў абмежаванай ступені, аднаўлялі даваенную калекцыю», — дадала Рагоўская.

ав