Нямецкія газеты выказваюць задавальненне вызваленнем палітычных зняволеных у Беларусі, задаючыся пытаннем, ці паспрыяе зняцце санкцый умацаванню рэжыму Аляксандра Лукашэнкі.
«Свабода ў абмен на здзелкі, людзі ў абмен на паслабленне санкцый – вось цынічная гульня, у якую гуляе Аляксандр Лукашэнка. Цяпер ён можа экспартаваць калійную соль у ЗША, а ўзамен вызвалілі 123 зняволеных», – піша Франк Нінхёйзен у панядзелкавым нумары Sueddeutsche Zeitung.
Каментатар падкрэсліў, што вызваленыя з турмы адчулі вялікае палягчэнне – яны падвяргаліся псіхалагічным катаванням, не атрымлівалі медыцынскай дапамогі і былі ізаляваныя ад знешняга свету.
«Іх вызваленне было дабраславеннем. Нягледзячы на гэта, гэта толькі частковая перамога. Вызваленыя не могуць проста вярнуцца ў свае кватэры і дамы. Рэжым прымусіў іх пакінуць краіну. Яны пачынаюць сваю свабоду на чужыне», – піша «SZ».
Вызваленне дзясяткаў праціўнікаў рэжыму ў другі раз за некалькі месяцаў, на думку каментатара, не з'яўляецца прыкметай змены пазіцыі або прыхільнасці. «Гэта прыкмета ўзрастаючай слабасці. Лукашэнку прымусілі да гэтага», – піша Нінхёйзен.
Ён падкрэсліў, што Беларусь «змагаецца за эканамічнае выжыванне». Сярод прычын ён назваў «дыктатарскую, часткова планавую сістэму, наступствы заходніх санкцый і слабасць свайго суседа, Расіі». Лукашэнка залежыць ад Уладзіміра Пуціна, які змагаецца з рэцэсіяй у сябе дома. Беларусь павінна прыняць любую дапамогу, прапанаваную, як гэта мае месца ў цяперашні час, ад Злучаных Штатаў. «Для больш чым 1000 зняволеных у Беларусі гэта азначае новую надзею на тое, што яны хутка будуць вызваленыя. Аднак гэта заахвочвае Лукашэнку пасадзіць больш зняволеных», – чытаем у артыкуле.
Вызваленне рэжымам Лукашэнкі 123 палітычных зняволеных кідае негатыўнае святло на еўрапейцаў, піша Томас Янсен у Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ён лічыць, што Еўропа абмяжоўваецца ўзнагароджаннем у галіне правоў чалавека арыштаваным праціўнікам дыктатур і апазіцыйных груп па ўсім свеце, не робячы для іх нічога канкрэтнага. У гэтай сітуацыі ўмяшаўся прэзідэнт ЗША Дональд Трамп і дазволіў сабе ўслаўляць вызваліцеля, піша FAZ.
Мы не ведаем, ці былі вызваленыя зняволеныя для таго, каб беларускія ўгнаенні маглі выкарыстоўвацца для ўгнаення амерыканскіх пасеваў пшаніцы, ці гэта была амерыканская ініцыятыва. Аднак нам было б цікава даведацца, чаму ўсе намаганні краін-членаў ЕС скончыліся няўдачай, піша Янсен.
Лукашэнка палічыў маналог Трампа больш перспектыўным, чым асабістую размову з прэзідэнтам Еўрапейскай камісіі Урсулай фон дэр Ляен. Амерыканская карта, магчыма, мае большы ўплыў у Крамлі, чым еўрапейская. «Аднак еўрапейцы не павінны хавацца за сваёй рэальнай ці ўяўнай слабасцю. Адказ на пытанне, ці еўрапейская палітыка ў галіне правоў чалавека з’яўляецца недасканалай, не павінна залежаць ад Трампа», – сцвярджае каментатар.
Ці гэта выпадковасць, што ў гэтыя выхадныя прэзідэнт Уладзімір Зеленскі абмяркоўваў не толькі будучыню Украіны, але і было прынята рашэнне адносна лёсу 123 зняволеных у Беларусі? – задаецца пытаннем Алцэ Бота ў Die Zeit. На яе думку, да такіх выпадкаў варта ставіцца з падазрэннем.
«Трамп не зацікаўлены ва Украіне і, вядома ж, не ў міры ва Украіне. Трамп імкнецца да збліжэння з Пуціным, бо ён пранік у інтарэсы Расіі і хоча наблізіцца да Нобелеўскай прэміі міру», – тлумачыць аглядальнік Die Zeit. Чакаецца, што беларускі дыктатар дапаможа яму ў гэтым. «Палітыка Трампа ў дачыненні да Усходняй Еўропы можа прывесці да кансалідацыі існуючых рэжымаў. Можа ўзнікнуць вось дыктатур, якая пачынаецца на ўсходняй мяжы Еўрапейскага Саюза і працягваецца аж да Паўднёвага Каўказа. Гэта было б у інтарэсах Трампа», – піша Бота.
Беларускае грамадства змянілася ў «чароўным 2020 годзе», хоць Лукашэнка пакуль можа быць упэўнены ў сваёй уладзе, піша Die Zeit.
Tageszeitung піша, што Беларусі вельмі трэба было вырвацца з эканамічнай ізаляцыі, бо папярэдняя роля краіны як «перасадачнай станцыі для абыходу санкцый супраць Расіі» скончылася.
Пасля ўвядзення заходнімі санкцыямі супраць Расіі ў сувязі з яе ўварваннем ва Украіну, беларуская эканоміка «жыла за кошт імпарту заходніх тавараў, іх перамаркіроўкі і продажу па больш высокай цане». У выніку ВУП Беларусі ў 2023 годзе вырас на 4%. У цяперашні час расійская эканоміка значна аслабла. Заводы па-за абаронным сектарам звальняюць работнікаў і спыняюць вытворчасць. Беларускія трактары, грузавікі і халадзільнікі страцілі кліентаў.
РАР/ав