У сакавіку генеральны дырэктар Shopify увёў правіла, што перад тым, як кіраўнікі зробяць запыт на дадатковыя пасады, яны павінны даказаць, што штучны інтэлект не заменіць людзей. Праз некалькі тыдняў генеральны дырэктар Duolingo пайшоў яшчэ далей, абвясціўшы аб паступовай адмове ад супрацоўніцтва з субпадрадчыкамі на карысць штучнага інтэлекту. Такія рашэнні пацвярджаюць словы працадаўцаў: з-за развіцця штучнага інтэлекту кампаніі наймаюць менш, чым раней, піша Onet.
Аўтарка артыкула піша, што калі яна пачала пісаць пра ўплыў ChatGPT на рынак працы, то яна думала, што рэальныя змены зоймуць гады. Тым часам усё часцей бачна, што рэвалюцыя штучнага інтэлекту адбываецца тут і цяпер. Каб высветліць гэта, аўтарка папрасіла Revelio Labs, кампанію, якая аналізуе велізарныя аб'ёмы дадзеных аб занятасці ў Інтэрнэце, вызначыць працоўныя месцы, якія штучны інтэлект ужо замяняе. Не ў будучыні, а прама зараз.
Эканамістка Revelio Labs Занеле Муньіква вывучыла апісанні пасад, шукаючы задачы, якія можа выконваць або ў якіх можа дапамагаць штучны інтэлект. Яна выявіла, што доля такіх задач у аб'явах аб вакансіях за апошнія тры гады знізілася на 19 працэнтаў. Пасля далейшага аналізу яна прыйшла да высновы, што гэта ў першую чаргу звязана са скарачэннем колькасці працоўных месцаў, якія можа запоўніць штучны інтэлект.
Муньіква падзяліла ўсе працоўныя месцы на тры групы: тыя, у якіх вялікую колькасць задач можа выконваць штучны інтэлект (высокая ступень уздзеяння), тыя, у якіх малая колькасць задач (нізкая ступень уздзеяння), і тыя, што знаходзяцца паміж імі. З моманту запуску ChatGPT у 2022 годзе колькасць прапаноў працы скарачаецца ва ўсіх групах, але найбольш у прафесіях, якія рызыкуюць быць замененымі штучным інтэлектам. У гэтым выпадку гэта 31%, а ў астатніх — на 25%. На практыцы гэта азначае, што прапановы па пасадах, якія можа замяніць штучны інтэлект, знікаюць хутчэй, чым тыя, якія нельга аўтаматызаваць.
Да прафесій, якія найбольш схільныя да рызыкі з боку штучнага інтэлекту, адносяцца тыя, што звязаны з тэхналогіямі: адміністратары баз дадзеных, ІТ-спецыялісты, эксперты па інфармацыйнай бяспецы і інжынеры дадзеных. У найменшай пагрозе апынуліся пасады, якія патрабуюць непасрэднай працы з людзьмі, такія як кіраўнікі рэстаранаў, брыгадзіры або механікі.
Гэта не першае даследаванне, якое паказвае ўплыў штучнага інтэлекту на занятасць. У 2023 годзе навукоўцы з Вашынгтонскага ўніверсітэта і Нью-Ёркскага ўніверсітэта звярнулі сваю ўвагу на фрылансераў, якія пішуць тэксты. Пасля з'яўлення ChatGPT іх праца ў Upwork знізілася на 2%, а заробкі — на 5,2%.
Муньіква з Revelio Labs асцярожна ставіцца да высноў адносна будучыні працы. Яна не ўпэўненая, ці зможа цяперашняя версія штучнага інтэлекту справіцца з усімі абавязкамі, якія даручаюць працадаўцы. Магчыма, што генеральныя дырэктары такіх кампаній, як Shopify і Duolingo, аднойчы вырашаць, што абмежаванне роляў, зручных для штучнага інтэлекту, было памылкай.
Некаторыя кампаніі ўжо адмаўляюцца ад свайго празмерна аптымізму адносна штучнага інтэлекту. У мінулым годзе фінтэх-кампанія Klarna пахвалілася, што штучны інтэлект дазволіў ёй замарозіць занятасць, і што віртуальны памочнік выканаў эквівалент 700 пасад на поўны працоўны дзень. Аднак нядаўна кампанія зноў пачала наймаць людзей, прызнаўшы, што скарачэнне выдаткаў, выкліканае штучным інтэлектам, пагоршыла якасць абслугоўвання. «Вельмі важна, каб кліент ведаў, што ён заўсёды будзе мець кантакт з чалавекам», — падкрэсліў генеральны дырэктар Себасцьян Семяткоўскі ў інтэрв'ю Bloomberg. «Інвестыцыі ў якасць падтрымкі людзей — гэта наша будучыня», — дадаў ён.
Ці пойдуць яшчэ кіраўнікі па прыкладзе Семяткоўскага ў бліжэйшыя месяцы і гады? Onet піша, што не. У тэхналагічнай галіне ўсё яшчэ існуе амаль рэлігійная вера ў тое, што можна наймаць менш людзей, тых, хто скардзіцца, губляе матывацыю і мае патрэбу ў перапынках, якіх не патрабуе штучны інтэлект. У той жа час інструменты штучнага інтэлекту пастаянна развіваюцца, што дазваляе кампаніям яшчэ больш скарачаць колькасць працоўных месцаў. Пакуль гэта працягваецца, будучыня работнікаў інтэлектуальнай працы не выглядае вясёлкавай.
Сам Семяткоўскі абвясціў, што на працягу наступнага года скароціць колькасць працоўных месцаў яшчэ на 500 чалавек за кошт натуральнага змяншэння колькасці. Калі тэхналогіі Klarna дасягнуць больш высокага ўзроўню, звальненні будуць адбывацца яшчэ хутчэй. На пытанне, калі гэта адбудзецца, ён адказаў: «Вельмі верагодна, што гэта адбудзецца на працягу 12 месяцаў».
Onet/ав