Polskie Radio

Indeks Odpowiedzialnego Rozwoju

Ostatnia aktualizacja: 06.03.2019 15:46
Indeks Odpowiedzialnego Rozwoju został opracowany przez Polski Instytut Ekonomiczny. Punktem wyjścia do przygotowania takiego narzędzia było przekonanie, że Produkt Krajowy Brutto jako miernik rozwoju nie obejmuje wielu istotnych zjawisk gospodarczych i społecznych. Wskazuje on przede wszystkim na podaż, a nie na dobrobyt.
Audio
  • Czym jest Indeks Odpowiedzialnego Rozwoju wyjaśnia Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego./Dariusz Kwiatkowski, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia/.

− Wprowadzając Indeks Odpowiedzialnego Rozwoju zastanawiamy się nad tym, jak włączyć pojęcie inkluzywnego wzrostu, czyli takiego wzrostu gospodarczego, który uwzględnia jak najszersze grono społeczne, przy korzystaniu z profitów związanych z rozwojem. Dlatego ten rozwój uważamy za odpowiedzialny, czyli taki, którym państwo powinno się kierować. I cieszymy się, że Polska zajęła w tej klasyfikacji 29 pozycję. Co więcej poprawiła ją w stosunku do roku 2015, kiedy była 31., podkreśla Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Indeks bazuje na 3 filarach, które mierzą obecny dobrobyt, zdolność do kreacji dobrobytu w przyszłości oraz dobrostan wynikający z czynników pozapłacowych. Opiera się na 8 wskaźnikach, będących obiektywnymi danymi, pochodzącymi z bazy Banku Światowego oraz Światowej Organizacji Zdrowia. Opracowano go na rzetelnych danych dla 162 gospodarek świata. Liderami zostały: Szwajcaria, Norwegia i Szwecja. Wysokie 29 miejsce Polska zawdzięcza niskiemu poziomowi nierówności społecznych oraz przewidywaniu długiego życia obywateli. W ocenie autorów Indeksu, odpowiedzialny rozwój, związany jest po pierwsze z dobrobytem dzisiejszym, czyli z możliwościami konsumpcji. Drugi czynnik to próba odpowiedzi na pytanie, czy zapewniamy możliwość tego rozwoju w przyszłości, czy przyszły dobrobyt będzie do zrealizowania poprzez między innymi prowadzone na odpowiednią skalę badania i rozwój, wydatkowanie środków na innowacje, patentowanie nowoczesnych produktów, wynalazków. Ważne jest też w tym kontekście zwiększanie udziału naukowców w liczbie zatrudnionych. Trzecia kwestia dotyczy jakości życia, jego długości, czystości powietrza i bezpieczeństwa publicznego.

− Od lat sześćdziesiątych, siedemdziesiątych, toczone są dyskusje i batalie intelektualne nad tym w jaki sposób można wprowadzić inne miary, alternatywne albo obok samego PKB, które mogą być lepszymi miernikami np. decyzji politycznych i programów rządowych. W latach 90-tych wprowadzono wskaźnik HDI  (Human Development Index), przygotowany przez ONZ. Nasza miara jest trochę podobna, a zarazem inna, ponieważ świat się zmienił przez te 30 lat. Chcemy zaproponować trochę inne rozwiązanie, o którym planujemy dyskutować z innymi ekonomistami w Polsce i za granicą i może ulepszyć to opracowanie obecnie prezentowane. Tak aby obok PKB postawić jakąś inną liczbę, która ma wartość nie tylko w złocie, pieniądzu, ale też w tych innych czynnikach, czyli w jakości życia, długości życia i w naszym szczęściu - zaznacza Piotr Arak - dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Marek Lachowicz, kierownik Zespołu Makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego, podkreśla, że tworzenie mierników zrównoważonego wzrostu to szansa na dyskusję o ścieżce rozwoju.

− Tematem inkluzywnego rozwoju zajmuje się wiele organizacji i zespołów, w tym Komisja Europejska i OECD. Pragniemy dołączyć do tego grona, ale nasz wkład w międzynarodową debatę nie może polegać wyłącznie na ocenie istniejących mierników. Stąd nasza propozycja Indeksu Odpowiedzialnego Rozwoju, to także zaproszenie do dalszej dyskusji naukowej – mówi gość Polskiego Radia.

Dariusz Kwiatkowski

Zobacz więcej na temat: NBP