Polskie Radio

Nagrody Nobla i "Historia żywa". Polskie Radio na poniedziałek

Ostatnia aktualizacja: 03.10.2021 21:00
Youtuber to najbardziej pożądany zawód wśród młodych ludzi. Zastanowimy się, jak na takie wyniki badań powinni zareagować rodzice. Rozpoczęcie Tygodnia Noblowskiego - pierwszy Nagrody Nobla przyznane zostały 120 lat temu. Z Dębinek opowiemy o powstającym tam Muzeum Norwida. Polska konserwatorka zabytków Felicja Lamprechtna pracuje przy renowacji kaplic katedry Nôtre-Dame - opowie, czym polegają prace, jak przebiegają i na jakim są etapie.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: shutterstock/Zapp2Photo
logo

09.00-12.00 - "Cztery pory roku" - zaprasza Daniel Wydrych

Czy Kowalski będzie jadł dalej schabowego? Europarlament chce zmiany stawek podatków co spowoduje gwałtowny wzrost cen mięsa w UE w tym i w Polsce. Co na to dietetycy? Co na to nasze portfele? Czy taka zmiana ma sens? Produkcja mięsa i "ślad węglowy". Youtuber to… najbardziej pożądany zawód wśród młodych ludzi! Co się stało z młodymi ludźmi i jak na takie wyniki badań powinni zareagować rodzice. W audycji również: konkursy "A to kto?" i "Od małego do dużego" oraz Turystyczna lista przebojów PL.

19.30 - "Eureka" / "Wieczór odkrywców" - zaprasza Krzysztof Michalski

W poniedziałek 4 października rozpoczyna się Tydzień Noblowski. Po raz pierwszy Nagrody Nobla przyznane zostały 120 lat temu. Jedną z trzech kategorii naukowych, w których przyznawane są Noble, jest Nagroda w dziedzinie fizjologii lub medycyny przyznawana przez Zgromadzenie Noblowskie Instytutu Karolińska. Pierwszym Laureatem tej nagrody w 1901 roku został urodzony w Hansdorfie (obecnie Ławice) niedaleko Iławy - niemiecki bakteriolog uważany za twórcę immunologii - Emil von Behring, za opracowanie surowic i szczepionek przeciwko błonicy i tężcowi. Komitet Noblowski w uzasadnieniu pokreślił, że dzięki pracom niemieckiego badacza lekarze otrzymali „ważną broń w walce przeciw chorobie i śmierci”. Przypomnienie tego uzasadnienia nabiera specjalnego znaczenia w czasach pandemii koronawirusa SARS-CoV-2.

W poniedziałek dowiemy się, jakie osiągnięcia zostały docenione w tym roku i kto został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. W Wieczorze Odkrywców przybliżymy dokonania Laureata w tej dziedzinie. W 2007 roku pokojową Nagrodę Nobla otrzymali: Al Gore i Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu - IPCC za sporządzenie raportu, w którym przedstawione zostały m.in. konsekwencje i wpływ zmian klimatu na układy biologiczne – ich reakcje na to, co z klimatem, się dzieje… Jednym z członków zespołu przygotowującego ten raport był profesor Piotr Tryjanowski – wówczas badacz Uniwersytetu Adama Mickiewicz, obecnie szef Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego Poznaniu - ekspert IPCC w latach 2006-2009, autor wielu prac na temat fenologii i morfologii zwierząt i roślin w kontekście zmian klimatycznych, które ukazywały się w prestiżowych pismach m.in. w Nature i Nature Communications. Profesor Piotr Tryjanowski opowie o kulisach tamtego Nobla i o wynikach prac, które zasłużyły na uznanie Norweskiego Komitetu Noblowskiego i o potrzebie badania wpływu zmian klimatu na środowisko przyrodnicze.

21.00-22.00 - Historia Żywa - zapraszają Dorota Truszczak i prof. Andrzej Nowak

Sejm Czteroletni i reakcja imperiów Europy

Polska, Rzeczpospolita, Ojczyzna, patriotyzm, naród – o znaczenie tych słów spierali się uczestnicy życia kulturowo-politycznego I Rzeczpospolitej także w ostatnich dekadach jej istnienia między pierwszym w 1772 i kolejnymi rozbiorami w 1793 i 1795 roku dokonanymi przez: Rosję, Austrię i Prusy. Czym był dla nich Sejm Czteroletni, zwany Wielkim w latach 1788-1792 i uchwalona na nim w 1791 roku Konstytucja 3 Maja?


W jakich okolicznościach doszło do tych wydarzeń - ostatnie z nich nazywane jest przełomem, ale też parlamentarnym zamachem stanu? O jakie wizje polskości i Polski toczyli boje bohaterowie tamtych czasów: Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj, Ignacy Potocki, w dwuznacznej roli król Stanisław August Poniatowski oraz  magnaci, przeciwnicy konstytucyjnych reform, po zawiązaniu konfederacji targowickiej , czy uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1792 roku w obronie Konstytucji, pokonani, mimo zwycięstw pod Zieleńcami i Dubienką , wreszcie insurekcji kościuszkowskiej 1794 roku , powstania narodowego zakończonego klęską  Naczelnika i jego żołnierzy pod Maciejowicami? Jak reagowała na te wydarzenia Europa, w której wybuchła rewolucja francuska? Czym była Polska dla trzech imperiów: Rosji, Austrii i Prus? Czy przedmurzem imperatorowej Katarzyny II czy niebezpiecznym przyczółkiem postępu w Europie manifestowanego przez insurekcję?


LITERATURA W JEDYNCE:

10.35 Maria Rodziewiczówna "Między ustami a brzegiem pucharu". Słuchowisko z roku 1983 w reżyserii Andrzeja Zakrzewskiego m.in. z Krzysztofem Kołbasiukiem, Joanna Sobieską, Zofią Rysiówną, Marcinem Sławińskim.

21.45 "Lalka" Bolesława Prusa, w interpretacji Jarosława Gajewskiego (Radiobook).

23.50 - "622 upadki Bunga" Witkacego w interpretacji Marcina Hycnara.

logo

07.00-10.00 - "Poranek Dwójki" - prowadzi Paweł Siwek

Tu Norwid przeżył swoją młodzieńczą miłość. Także w tym majątku przebywali artyści związani z Cyganeria Warszawską, np. Oscar Kolberg czy Teofil Lenartowicz. Jarosław Iwaszkiewicz bywał tu jako korepetytor. Losy rodziny Dybowskich, posiadaczy tego dworku stały się prawdopodobnie inspiracją do napisania książki "Panny z Wilka". W Poranku Dwójki przeniesiemy się do Dębinek, aby porozmawiać o powstającym tam Muzeum Norwida. Szczegóły po godz. 9.30, w rozmowie z prezesem Fundacji Museion Norwid, Jacentym Matysiakiem.

W Poranku Dwójki nie zabraknie również relacji z XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina.  Zajrzymy też do Krakowa, gdzie prof. Grzegorz Sztwiertnia wykonał portrety znanych krakowskich aktorów, a przy okazji wizyty w Łodzi na Festiwalu Kamera Akcja porozmawiamy z Piotrem Trojanem.

10.00-15.00 - Transmisja z Filharmonii Narodowej - przesłuchania I etapu XVIII  Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego - prowadzi Jacek Hawryluk, w studiu Ewa Szczecińska

15.15-17.00 - "Wybieram Dwójkę" - prowadzi Jakub Kukla

15 kwietnia 2019 roku oczy całego świata zwrócone były na paryską Katedrę Nôtre-Dame, którą przez kilka godzin trawił dramatyczny pożar. Kilka dni temu, ponad dwa lata później, zakończył się pierwszy tzw. zabezpieczający etap odbudowy świątyni. Katedra pierwszy raz została otwarta dla publiczności. Od roku trwa również renowacja katedralnych kaplic, które - choć nie dotknięte pożarem - wymagały gruntownego oczyszczenia. W 10-osobowym zespole, który przywraca im dawny blask, pracuje Felicja Lamprecht - polska konserwatorka zabytków, kopistka i malarka. Artystka opowie nam na czym polegają prace w kaplicach, jak przebiegają i na jakim są etapie. W audycji porozmawiamy też o Najpiękniejszej Książce Roku 2020, czyli o wyjątkowym albumie "Lublin Filmowy - Filmowy Lublin".
Ponadto opowiemy o 12. edycji Festiwalu Kamera Akcja w Łodzi oraz o 13. Festiwalu Piosenki Literackiej im. Łucji Prus w Białymstoku.

17.00-22.00 - Transmisja z Filharmonii Narodowej - przesłuchania I etapu XVIII  Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego - prowadzi Przemysław Psikuta, w studiu Joanna Grotkowska

22.00-23.00 - "Teraz jazz" - prowadzi Tomasz Szachowski

23.00-00.00 - "Nocna strefa" - prowadzi Krzysztof Dziuba


LITERATURA W DWÓJCE: 

15.00-15.15 - "Literacka sjesta" - Stanisław Lem "Solaris", czyta Piotr Fronczewski.


logo

00.00 - 01.00 Nocny przegląd myśli - Michał Kirmuć

01.00 - 03.00 Apteka nocna - Jędrzej Kodymowski 

03.00 - 04.00 Strefa rokendrola wolna od angola - Michał Owczarek

04.00 - 06.00 Trójka budzi: Klub Folkowy - Wojciech Ossowski 

06.00 - 08.45 Pora na Trójkę - Łukasz Ciechański

Dzień z Janis Joplin – najciekawsze wspomnienia o artystce

Parkowanie w miejscu do tego niewyznaczonym – to najczęstsze wykroczenie popełniane przez kierowców. Jakie jeszcze wykroczenia z łatwością popełniają Polacy za kółkiem?

08.45 - 09.00 Salon Polityczny Trójki - Beata Michniewicz

Gość: Michał Wójcik, minister w KPRM

09.00 - 11.00 Trójka przed południem – Katarzyna Cygler

"Życia Rysy - Agnieszka Osiecka". Trójka przygotowuje specjalny wieczór o artystce.

Gość: Marcin Januszkiewicz, jeden z muzyków, biorących udział w koncercie

10.30 Rozpoczęły się przesłuchania do II Ogólnopolskiego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Jopka, organizowanego przez Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze". Gość: Jacek Boniecki, dyr. Zespołu ”Mazowsze"

11.00 - 15.00 Trójka do trzeciej  Witold Lazar 

11.15 Powstała aplikacja do nauki matematyki. To inicjatywa mieszkańca Lubina. Wystarczy wpisać równanie, wykres etc. A program  pokazuje, jak w kolejnych krokach rozwiązać zadanie. Czy to oznacza, że nauczyciele matematyki nie będą już potrzebni? 

Studio XVIII Konkursu Chopinowskiego w Trójce - studio Paweł Turski

Wyrobić dobry chleb to sztuka. W Zielonej Górze cyklicznie, raz w miesiącu odbywa się nauka wypieku chleba. To inicjatywa jednej z mieszkanek, która pracę w korporacji zamieniła na domową piekarnię i warsztaty. Czy istnieje jedna receptura na zakwas chlebowy? I co jest najistotniejsze przy wypiekach?


 

13.15 –  Już nie tylko policja czy straż miejska dba o porządek w mieście. W Słupsku o ład na śródmiejskich ulicach dba również: Gospodarz Śródmieścia. To wyjątkowa praca na pół etatu. Pracownik ma pomagać służbom miejskim w doraźnych kontrolach i uczyć czystości przechodniów. Paweł Drożdż/ dźwięk – temat był zgłoszony, nie został wyemitowany

Po ponad 3 miesiącach pokazały się światu. Mowa o uchatkach, które od kilku dni możemy zobaczyć w basenie pokazowym w opolskim zoo. Młode na świat przyszły w czerwcu, ale dopiero teraz uczą się pływać pod czujnym okiem opiekunów. Jak wygląda szkolenie niesfornych, morskich ssaków? 

15.00 - 19.00 Zapraszamy do Trójki –Piotr Łodej /wyd. Jacek Kisielewski

Zamiast komputera i elektronicznych gier - trzepak, guma do skakania i zabawa w podchody!  W gminie Santok  pilotażowo  powstały "podwórkowe świetlice". Cel jest jeden - zachęcić najmłodszych do zabaw na świeżym powietrzu, z dala od komputera i telewizora.

Stowarzyszenie Międzynarodowy Motocyklowy Rajd Katyński pożegnało sezon na zlocie w Gietrzwałdzie. O przeszłości i przyszłości miłośników jednośladów Dorota Grzymska Radio Olsztyn.

Reportaż "Skazany na zapomnienie" - Agata Zielińska

125 lat temu urodził się ppłk. Wacław Lipiński (28 września 1896 r.) Jako szef propagandy Dowództwa Obrony Warszawy dodawał otuchy walczącej Warszawie w specjalnych komunikatach. Walczył z carską Rosją w Legionach, walczył z Rosją komunistyczną w wojnie polsko-bolszewickiej, walczył z Niemcami w 1939 roku a zabili go Polacy w więzieniu we Wronkach 4 kwietnia 1949 roku.

19.00 - 20.00 W Tonacji Trójki  Michał Kirmuć 

20.00 - 21.00 Trzy wymiary gitary – Piotr Baron 

21.00 - 22.00 Trzy kwadranse jazzu - Jan Ptaszyn-Wróblewski 

22.00 - 23.00 Klub Trójki - Elżbieta Korczyńska

Już po raz piąty październik upłynie pod znakiem Miesiąca Świadomości  Idei Dawstwa szpiku. Idei, która ratuje  życie ludziom na całym świecie. To również  miesiąc dawców szpiku, którzy już podarowali cząstkę siebie swojemu "bliźniakowi genetycznemu". Jaką Polacy mają  na ten  temat wiedzę? Jakie mity nadal krążą wokół dawstwa? 

Nasz polski rejestr Poltransplant znajduje się na 3 miejscu w Europie i 5 na świecie, natomiast w bazie Fundacji DKMS zarejestrowanych jest obecnie ponad 1 700 000 potencjalnych Dawców szpiku, z których 9552 zostało dawcą faktycznym. Każdego dnia polscy dawcy pokazują, że mają wielkie serca. Goście: Renata Rafa z Fundacji DKMS (OPP), dr Grzegorz Hensler, lekarz współpracujący z Fundacją DKMS.

23.00 - 00.00 Serdeczne dźwięki - Mateusz Krautwurst 

LITERATURA W TRÓJCE: 

12.45 - "Rowerem przez II RP. Niezwykła podróż po kraju, którego już nie ma. Reportaż z 1934 roku" Bernarda Newmana. Przekład - Ewa Kochanowska, czyta - Rafał Zawierucha, przygotowała - Barbara Marcinik.

logo

22.06 - "Towarzystwo niepokornych" - zapraszają Arkadiusz Gołębiewski, Paweł Nowacki i Jan Ruman​ 

Magazyn twórców największego polskiego festiwalu filmów historycznych "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci". Gośćmi audycji są niepokorni twórcy, historycy, zapomniani bohaterowie i świadkowie historii.


logo


Płyta Tygodnia - Magiera "FEAT"

Magiera - wrocławski producent, obecny na scenie muzycznej od wielu lat, w końcu wydaje pierwszy solowy album zatytułowany FEAT. Na krążku swoje zwrotki zostawiła czołówka polskiej sceny rapowej: Szczyl, Sarius, Hades, OSTR, Oki, Otsochodzi / Fisz / Pezet. Płyta do wygrania codziennie w Muzycznym Lunchu po godz. 13.00.

12.00-13.00 - "Stacja Nauka" - Weronika Puszkar

Przez cały tydzień relacjonujemy ogłaszanie tegorocznych laureatów Nagrody Nobla Z Centrum Współpracy i Dialogu UW. W poniedziałek poznamy laureata w dziedzinie medycyny lub fizjologii.

14.00-15.00 - "Dajesz radę" - Kacper Kowalczyk

Już wkrótce wejdzie w życie nowa ustawa o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych. Jak nowe przepisy wpłyną na los szczurów, myszy, królików, ryb, kur, czy nawet psów oraz kotów?

15.00-17.00 - "Czat Czwórki" - Piotr Firan

Czym zajmują się młodzi artyści, którzy będą reprezentować Polskę w XVIII​ Konkursie ​Chopinowskim, kiedy nie ćwiczą na fortepianie? Czy zdarza im się słuchać metalu albo hip-hopu? Czy wśród nich są tacy, którzy grali zanim jeszcze nauczyli się czytać? Czy wyobrażają sobie swoje życie bez fortepianu?

19.00-20.00 - "Wieczór Rezydentów" - Kuba Sojka

Autor ponownie zaserwuje nowości z kręgu polskiej muzyki elektronicznej. "Zabrzmi się muzyka formacji Fisherboyz, nowości od Łukasza Poleszaka, będzie także mała niespodzianka w stylu darkwave".

22.00-00.00 - "Strefa dread" - Mirosław Dzięciołowski

Premiera kolejnego odcinka podcastu "Słowem: muzyka" - tym razem Maken porozmawia z Filipem Bogaczykiem, autorem książki Polski Hardcore. Ta ponad 700 stronicowa praca obfituje w relacje osób tworzących polska scenę hardcore punk od początku lat 80.

LITERATURA W CZWÓRCE:

10.45 - "Lektura w Czwórce" - wybrane przez Teatr Polskiego Radia fragmenty "Bajek robotów" Stanisława Lema czyta Łukasz Borkowicz - aktor Teatru Narodowego, a także laureat nagrody ARETE za najlepszy debiut w Teatrze Polskiego Radia (2019).


logo

07.00-10.00 - "Poranek w PRD" - Światowy Dzień Zwierząt. Nie potrzebują cegieł ani betonu by zbudować dla siebie dom. W Poranku opowiemy o niezwykłych zwierzętach, które są jednymi z najlepszych architektów. Zajrzymy do domu wikłacza złotogłowego, garncarza rdzawego, tkacza towarzyskiego czy ogrodnika brunatnego.

11.00-12.00 - "Leszek i Miś Michaś" - Dlaczego ptaki odlatują na zimę, które dokładnie i dokąd odlatują. Czy wrócą i kiedy?

17.15 - "Skarbonka" - "Październik miesiącem oszczędzania" - w związku z tym październikowe Skarbonki poświęcimy tej tematyce. W odcinku cofniemy się do roku 1924 roku, do Włoch, a konkretniej do Mediolanu. Co to ma wspólnego z oszczędzaniem?

Dla rodziców:

23.00-01.00 - "Co nam w duszy gra?" - W plenerowym studiu PRD pojawi się Ornette, czyli Grzegorz Stępień, były gitarzysta m.in Oddziału Zamkniętego, który powraca nowym albumem. Podczas spotkania opowie o pracy nad swoim drugim solowym krążkiem, w tym wyborze kilku piosenek z repertuaru m.in grupy Dżem, o planach związanych z muzyką dla dzieci. Zdradzi również czego słucha jego 9-letnia córka i co najbardziej lubi, poza muzyką swojego taty. Poza tym w audycji zestaw nowości na czele z nowymi płytami od Natalii Imbruglii - znanej przede wszystkim z wielkiego przeboju sprzed 24 lat z tytułem "Torn". Jej nowy materiał, to następca krążka '"Male" wydanego w 2015 roku. Będzie też Sharon Corr, znana z występów z siostrami w grupie The Corrs, która siedem długich lat kazała czekać na swój trzeci solowy album, zespół Yes z 21 albumem w dyskografii czy "5" płyta zespołu Kombii.

LITERATURA W POLSKIM RADIU DZIECIOM: 

14.00 - Słuchowisko "Mała księżniczka" na podstawie książki France Hodgson Burnett, w adaptacji Doroty Kawęckiej, w reżyserii Andrzeja Jarskiego.

Teatr Polskiego Radia, 1994r. Wystąpili: Wizmur Joanna, Kożuchowska Małgorzata​, Tomaszewska Hanna, Rojewska Aleksandra, Głowacka Beata, Dubrawska Mirosława, Domańska Ewa, Bursztynowicz Barbara, Barycz Ryszard, Bajor Piotr.​


.
         
17.00 - "Linie i pięciolinie" - Jakub Beczek 

W swoim najnowszym paśmie Jakub Beczek - wybitny krytyk literacki, znany z publikowanej na naszym portalu autorskiej rubryki "Ut musica poesis", przybliżać Państwu będzie związki polskiej literatury i muzyki. Drugi odcinek audycji zatytułowany jest "Elektrokardiogram awangardy. Tadeusz Peiper". Program wypełni muzyka Fryderyka Chopina, Franza Schuberta, Feliksa Nowowiejskiego oraz Wolfganga Amadeusza Mozarta.

21.00 - "Chop-in-pop" - Mariusz Gradowski

Nieustanne... Takie... Białe... Trzeba do niego dwojga, chociaż pójść w nie można już samemu albo samej. Jest u Mrożka, jest u Saury - będzie i u nas. Czy skusiłoby Fryderyka Chopina rytmem, nastrojem, dynamiką? Nie wiadomo, ale wiadomo, że Chopin kusi tych, którzy je grają. W audycji Chop-in-pop - Chopin a la tango.

22.00 - "Studio PR Chopin - XVIII Konkurs Chopinowski" [NA ŻYWO]

Redaktorzy PR Chopin: Małgorzata Pęcińska, Kamila Stępień-Kutera, Jakub Puchalski oraz Marek Bracha będą komentowali przebieg XVIII Konkursu Chopinowskiego. W programie usłyszymy wybrane wykonania uczestników występujących podczas dwóch pierwszych dni przesłuchań.


Zapraszamy!

Zobacz więcej na temat: W POLSKIM RADIU