Nauka

Sukces lekarzy. Pierwszy taki przeszczep krzyżowy nerek w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 11.03.2017 09:10
Pomiędzy Warszawą i Szczecinem został po raz pierwszy w Polsce przeprowadzony u dwóch par przeszczep krzyżowy nerek od żywych dawców niespokrewnionych. Obie operacje się powiodły.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Africa Studio/shutterstock.com

Operacje wszczepienia nerek odbyły się we wtorek, równolegle w Warszawie i Szczecinie.

Czytaj więcej:
nauka 1200 free
Nauka w portalu PolskieRadio.pl

W stolicy przeprowadzili je specjaliści Instytutu Transplantologii oraz Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie (pod kierunkiem dyrektora instytutu prof. Artura Kwiatkowskiego oraz dr. Rafała Kieszka).

W Szczecinie wykonał je zespół pod kierunkiem ordynatora oddziału nefrologii i transplantacji nerek Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego prof. Marka Myślaka oraz dr. Tomasza Śluzara z oddziału chirurgii ogólnej i transplantacyjnej tego samego szpitala.

Narządy pobrane od dawców zostały bezpłatnie przewiezione samolotami rejsowymi LOT przez upoważnione do tego osoby.

- Przygotowaliśmy wersję awaryjną na wypadek, gdyby warunki pogodowe nie pozwalały na transport drogą lotniczą. Wtedy z obu miast miałyby być wysłane karetki, które spotkałyby się w połowie drogi między Warszawą oraz Szczecinem, i wymieniłyby się nerkami ofiarowanymi przez dawców - powiedział prof. Kwiatkowski.

Chodziło o to, żeby po usunięciu nerek ich transport do czasu wszczepienia nie trwał dłużej, niż sześć godzin.

Połączenie między miastami

Przygotowania do zabiegu trwały kilka miesięcy. Zaczęło się od tego, że do Instytutu Transplantologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zgłosiła się para z okolic Lublina.

Żona cierpiała na niewydolność nerek i była dializowana, a jej mąż zadeklarował, że odda jej swoją nerkę. Nie mógł być jednak dawcą dla żony z przyczyn immunologicznych (niezgodności grup krwi, przeciwciała anty HLA u biorcy).

Według prof. Kwiatkowskiego w bazie instytutu jest już ponad 30 par, które chcą się wymienić nerkami z powodu niezgodności immunologicznej. Tym razem najlepiej udało się dopasować pary z Lublina oraz tę, która została zgłoszona ze Szczecina.

- W przypadku pary szczecińskiej sytuacja była odwrotna: to mąż potrzebował nerki, a chciała mu ją ofiarować jego żona - wskazał specjalista.

Postanowiono, że tym razem przeszczep krzyżowy odbędzie się w dwóch miastach, a nie jak do tej pory - wszystkie operacje w Warszawie.

Obie operacje się udały

Prof. Kwiatkowski podkreślił, że obie operacje wszczepienia nerek w Warszawie i Szczecinie się powiodły. - U obu biorców, kobiety i mężczyzny, normalizują się parametry nerkowe - zapewnił.

Dawca z Lublina, od którego pobrano nerkę w Warszawie, ma opuścić szpital w piątek, a jego żona, która otrzymała nerkę od kobiety ze Szczecina - najpóźniej w najbliższy poniedziałek.

- Mieliśmy duże wątpliwości co do takiego przeszczepu, obawialiśmy się, że narządy mogą w jakiś sposób ucierpieć podczas transportu. Lekarze przekonali nas. Okazało się, że nasze nerki zaczęły od razu pracować, jeszcze na stołach operacyjnych - powiedziała Aurelia Miszczak, która przekazała swoją nerkę mężczyźnie z Lublina.

- Moja choroba ujawniła się cztery lata temu. Przez trzy lata miałem dializy, musiałem jeździć do szpitala w Choszcznie trzy razy w tygodniu. Dializa trwała cztery godziny. Przez ostatni rok czekałem na transplantację. Teraz otrzymałem drugie życie - stwierdził Adam Miszczak, biorca ze Szczecina.

"Mam nadzieję, że będzie ich więcej"

- W tej chwili na krajowej liście biorców jest około dwóch tysięcy chorych. Szacujemy, że rocznie we wszystkich 20 ośrodkach w Polsce przeszczepiamy około tysiąca nerek pobranych ze zwłok - wyjaśnił dr Tomasz Śluzar z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie. 

- W krajach rozwiniętych 50 proc. organów zyskuje się od dawców żywych. Jeśli zwiększymy o połowę nasze możliwości, wówczas zapewnimy organy wszystkim potrzebujących pacjentom - dodał.

- Mamy nadzieję, że podobnych przeszczepów będzie wkrótce więcej. Jesteśmy przygotowani do tego, żeby wymienić się nerkami z dowolnym miastem w kraju, a nawet w całej Europie, np. z Pragą, Paryżem czy Amsterdamem - zaznaczył prof. Kwiatkowski.

Przyznał, że Instytut Transplantologii WUM otrzymał już takie propozycje m.in. z Czech i Holandii, a nawet z Ohio w USA.

W Stanach Zjednoczonych przeszczepy krzyżowe wykonuje się jednocześnie nawet u kilkudziesięciu par, a nerki przewożone są często samolotami. Wymaga to jednak koordynacji wielu ośrodków transplantologicznych.

W Europie w tak dużej skali jeszcze nie przeprowadzono tych operacji. Największy ośrodek w tego rodzaju zabiegach jest w Rotterdamie.

Prawo w Polsce dopuszcza przeszczepy od żywych dawców niespokrewnionych. Według art. 13 Ustawy Transplantacyjnej musi być to jednak uzasadnione "szczególnymi względami osobistymi".

kk

Zobacz więcej na temat: NAUKA zdrowie medycyna
Czytaj także

Nefrolodzy biją na alarm: co 10. Polak choruje na nerki

Ostatnia aktualizacja: 09.03.2017 06:00
- Schorzenia nefrologiczne rozwijają się podstępnie, nawet 30 lat, długo nie dają objawów. Łatwo je wykryć przy pomocy prostych i tanich badań krwi i moczu - podkreślił prof. Ryszard Gellert, krajowy konsultant w dziedzinie nefrologii. 
rozwiń zwiń