"Melodie Ziemi Kujawskiej" to album prezentujący najstarsze nagrania muzyki tradycyjnej z Kujaw zrealizowane w latach 1952-1956 i zgromadzone w Zbiorach Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Na płycie usłyszymy 78 archiwalnych nagrań dźwiękowych - materiał o niezwykłej wartości dokumentalnej, zaprezentowany przez ostatnie pokolenia wykonawców grających i śpiewających w dawnym, niespotykanym już stylu muzycznym, ludzi, którzy uczestniczyli w dawnych zwyczajach i obrzędach i pamiętali repertuar najstarszy. Wśród wykonawców usłyszymy m.in. Marię Olejnik ur. w 1867 r. w Sędzinie, której śpiew nagrywano już w okresie międzywojennym oraz Łukasza Bylickiego ur. w 1868 r., prezentującego niezwykłe oracje weselne. Płyta zawiera także liczne nagrania muzyki instrumentalnej, zwłaszcza oryginalne, wiejskie kujawiaki grane przez najstarszą generację skrzypków, których grę zarejestrowano na taśmie archiwalnej.
Przygotowanie i wydanie płyty było częścią projektu Ochrona i popularyzacja najstarszych nagrań polskiej muzyki tradycyjnej realizowanego z udziałem środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jacek Jackowski
Lista utworów
- Kujawiak
- Nie było to chodzić bez bór – pieśń powszechna
- Jedzie kónik z miasta, cungle przydeptuje – pieśń o stracie wianka
- Przyśpiewki:
- - Świyci miesiąc daji świyci
- - Idziyma do dom chłopolek
- - Siedzi dudek na topoli
- - Na Murzynku rośnie merta
- - Z tamty stróny Radziejewa
- Z tamtej strony jęzioreczka malowany dwór – pieśń miłosna
- Oberek
- Nie wyganiaj uowczaryszku uowiec – Owczarek
- Melodia na dożynki
- Kujawiaczek
- Straciłem jo woły z ty piyrwszy uobuory – pieśń na zmówiny
- Kujawiaczek weselny
- Niech byndzie pochwolony Jezus Chrystus – kołysanka o Drewniosiu
- Kujawiak
- A czyż ja to nie pradziadek, a czyż ja to nie uroda – pieśń żartobliwa, komiczna
- uO ji, wyndruj, chłopoś, wyndruj, a Boże cie pobłoguosław – pieśń o stracie wianka
- A trzeba dać na podkoziołek trzeba dać – pieśń śpiewana przy podkoziołku
- Owczarek
- A niedługo nowy roczek - pieśń społeczna
- Kujawiak O nie bede pasła bydła kole miasta
- Oj, co Kujawy to Kujawy
- Pojade jo do Krakowa, kupie sukna woł - pieśń zalotna
- Pytam ci sie kalineczko - pieśń o stracie wianka
- Kujawiak
- A ma jeszcze a to da jeszcze - pieśń śpiewana przy podkoziołku
- Kujawiak
- Czymu nie uorzesz chłopolek - pieśń zalotna
- Oj, zielona muraweczka, wiatrek jóm podwiewa - pieśń sieroca
- Chmiel
- A wiernie ja Panu Bogu służyła - pieśń oczepinowa
- Posłuchajcie panineczki co wam zanuce - pieśń śpiewana po oczepinach
- uO ji, nie wyganiej, uo ji uowczareczku – Owczarek
- Kujawiak od Lubrańca
- Kujawiak
- A sama na sie płacz, dziewczyna - pieśń o stracie wianka
- uO ji, ide, uo ji, ide, uo ji, z rozkoszy na bide - pieśń oczepinowa
- Kujawiak
- Kujawiak od Kwiatkowa
- Kujawiak
- Kumoter sie na mnie gniwa, że mu świnia w marchwi bywa - przyśpiewka
- Marysia me tronca, bestyja goronca - przyśpiewka zalotna
- Kujawiak Chwaliła się przede mną, że ma dwadzieścia sukien
- Rozbujały się siwe łabyndzie po wodzie - pieśń rekrucka
- Kujawiak
- Pamiyntasz Jasinek, pamiyntam ja to - pieśń zalotna
- Mówiyłym ci, wstóń rano - pieśń zalotna
- Tyś mi miluśki, chłopolek, tyś mi miluśki - pieśń zalotna
- Mówiłaś Maniuchna, żem ci wianek ukrod - pieśń o stracie wianka
- uOj, góróm, góróm słóneczko jidzie - pieśń śpiewana przed wyjazdem do ślubu
- Siadała, płakała, na mamusie wołała - pieśń śpiewana przed wyjazdem do ślubu
- Rozrwórzcie nam, pani matko, z hoczyka - pieśń śpiewana po przyjeździe ze ślubu
- Kujawiak<
- Kumoterku, bój się Boga, uodprowadź mnie bo zło droga - przyśpiewka
- Mazurek starodawny
- Chodziła Maniusia pu uogródyszkowi - pieśń śpiewana przed oczepinami<
- Mój wianeczku z borwineczku, wiszałam cie na kołeczku - pieśń śpiewana przed oczepinami
- Przypatrzcie sie wszyscy ludzie, w czym Marysi ładnie bydzie - pieśń śpiewana po oczepinach
- Kujawiak
- Kujawiak I chodziła kole sadu kura
- A byndzima jedli a byndzima pili - rozmowa skrzypiec z basami
- W dzień Bożego Narodzenia weseli ludzie - Herody
- Pierszy numer uode dwora - przywoływki na dyngus
- Ty, Heniuchna, muoje rybie, cały roczek na cie dybie - przyśpiewka zalotna
- Na środku pola stoji topola - pieśń miłosna
- Potulne ja swój wianeczek po stole - pieśń śpiewana przed oczepinami
- Kujawiak
- Owczarek A za lasem moje wołki za lasem<
- Zielona wyrosła ji na świat wydana - pieśń o tabace
- Śliczna lelija, wykwita roku imienia pańskiego - przemowa weselna przy spraszaniu gości
- Wiatrak
- W imie uOjca ji Syna, ji Ducha Świentego. Amen - przemowa weselna przy wyjeździe do ślubu
- O ji, czopki moje, czopki, kto przegroł do gorzałki - śpiew do tańca zabawy Czapnik
- Na podwórzu kaczor bundzi; Szargulia sie uobszargała - przyśpiewki
- A nie pijałam ja chłopacy - przyśpiewka
- Tańcz chłopolek pókiś ładny - przyśpiewka
- A za wolóm moje wołki - przyśpiewka pasterska
- A ji, uod kómina do kómina - przyśpiewka
- Z tamty strony krzak zielony - przyśpiewka po oczepinach
- Chodzony; Kujawiak
***
Skład jury Fonogramu Źródeł Roku 2010:
- Małgorzata Małaszko-Stasiewicz: p.o. Dyrektora Programu 2 PR
- Anna Szewczuk - dziennikarz Programu 2 PR
- Anna Szotkowska - dziennikarz Programu 2 PR
- Piotr Kędziorek - kierownik RCKL, Program 2 PR
- Kuba Borysiak - dziennikarz Programu 2 PR
Jury przyznało tytuł Fonogramu Źródeł 2010 roku płycie „Franciszek Racis. Muzykant” wydanej przez Stowarzyszenie Krusznia;
Jury pragnie podkreślić, że ten album najpełniej realizuje ideę, która przyświecała organizatorom konkursu na Fonogram Źródeł, polegającą na zmotywowaniu lokalnych społeczności do ukazywania swoich tradycji i twórców, którzy są ich wyrazicielami.
Jury konkursu za kontynuację serii przyznało drugie miejsce albumowi „Melodie ziemi kujawskiej” wydanemu przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Stowarzyszenie Liber Pro Arte.
Oraz trzecie miejsce wydawnictwu Muzyka Odnaleziona, które w ubiegłym roku wydało dwie płyty: „Mazurki do wynajęcia” i „Mistrzowie harmonii. Triumf i porażka”;
Jury postanowiło przyznać wyróżnienia: za monograficzną dokumentację beskidzkich kapel kapeli Fickowo Pokusa za płytę „Ej, dudosku z dudami” i Instytutowi Europa Karpat za płytę „Kapela Byrtków z Pewli Wlk. w Beskidzie Żywieckim. Jak po niebie chmury…. Monografie Instrumentów Karpackich vol. II/2010”. Jury podkreśla, że wyróżnione płyty mają olbrzymią wartość dokumentu etnomuzycznego, jednak nie posiadają tak ważnego dla prezentacji lokalnych tradycji rzetelnego opisu i charakterystyki nagrań oraz informacji o wykonawcach i repertuarze, które są wymagane przez regulamin konkursu.
Wyróżnienie przyznano również Stowarzyszeniu Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach za płytę „Ohulki dla Hanulki. Pieśni wiosenne podlaskich i poleskich Białorusinów” dokumentującą reliktowy białorusko- i ukraińskojęzyczny repertuar mieszkańców Podlasia.
