Амаль 1,8 мільёна кватэр пустуюць, нягледзячы на высокія цэны на арэнду і шмат людзей, якія не могуць знайсці сабе кватэру. Адной з прычын з'яўляецца тое, што хаця 70% уладальнікаў памяшканняў адчувалі праблемы з арандатарамі, закон усё ж больш абараняе апошніх.
Нядаўна за арэндадаўцаў заступіўся амбудсмэн. У сваім выступе ў Міністэрстве развіцця і тэхналогій ён адзначыў, што Канстытуцыя абараняе правы як уласнікаў, так і арандатараў. І заканадавец абавязаны выбудаваць узаемаадносіны паміж уласнікамі і наймальнікамі такім чынам, каб гарантаваць абодвум бакам абарону іх правоў. Упаўнаважаны па правах чалавека звярнуў увагу на тое, што значная частка прыватнага жылога фонду не выкарыстоўваецца, што можа быць выклікана занадта шырокай заканадаўчай абаронай правоў наймальнікаў і больш слабой абаронай правоў уласніка кватэры.
«Уласнікі баяцца праблем, звязаных з нядобранадзейным арандатарам, які не заплаціць за памяшканне і не захоча яго пакідаць. Усе выдаткі бярэ на сябе ўладальнік. Разбіральніцтва, звязанае з спагнаннем дэбіторскай запазычанасці па гэтым пытанні і спагнаннем памяшкання, займае шмат часу і працягласць. Таму многія ўласнікі, баючыся злоўжывання з боку патэнцыйных нядобрасумленных наймальнікаў абаронай правоў наймальнікаў, на якія яны маюць права, не выдзяляюць свае кватэры ў арэнду.
Назіранні амбудсмэна пацвярджае даследаванне Rendin Polska для Асацыяцыі Mieszkanicznik, якая на працягу 10 гадоў падтрымлівае 22 000 чалавек у бяспечнай арэндзе.
Амаль 70 працэнтўа арэндадаўцаў сутыкнуліся з праблемамі з арандатарам. Часцей за ўсё гэта былі запазычанасці па арэндзе і псаванне памяшканняў.
– Мы не хочам, каб арэндадаўцы мелі больш правоў, чым арандатары. Мы б чакалі балансу паміж бакамі – кажа Яцэк Кусяк, кіраўнік асацыяцыі.
Чаго менавіта хочуць арэндадаўцы? – Больш хуткае выкананне дагавораў арэнды і магчымасць імгненнага скасавання ў першы месяц пратэрміноўкі плацяжоў. Больш эфектыўная праца судовых прыставаў. Упарадкаванне работы судоў, асабліва ў парадку высялення. А калі арандатар аказваецца ашуканцам і злодзеем, то прадугледжаная крымінальная адказнасць, – пералічвае прэзідэнт Яцэк Кусяк.
Абʼяднаныя арэндадаўцы – Ruch Obywatelski — таксама змагаюцца за змяненне заканадўства, якое рэгулюе ўзаемадачыненні паміж уласнікам жытла і арандатарамі. Восенню яны звярнуліся з адпаведнай петыяцыяй да прэмʼер-міністра Матэвуша Маравецкага.
У Польшчы арэнднымі кватэрамі карыстаюцца 13,2 працэнта жыхароў краіны. Польскі эканамічны інстытут, які падае гэтыя дадзеныя, адзначае, што ёсць краіны, напрыклад, Аўстрыя і Германія, дзе амаль палова насельніцтва здымае кватэры, часта адну на працягу ўсяго жыцця. На думку экспертаў PIE, гэта звязана, сярод іншага, з дзеючай у гэтых краінах прававой сістэмы, якая эфектыўна абараняе інтарэсы як арандатараў, так і арэндадаўцаў. Апошніх у Польшчы каля мільёна, піша Dziennik Gazeta Prawna.
вх