Нягледзячы на тое, што Украіна спрабуе каардынаваць дзеянні супраць рэжыму ў Мінску з ЕЗ, сектаральныя санкцыі ды іх маштабы небяспечныя для ўкраінскай эканомікі – кажа экспэрт Польскага інстытута міжнародных стасункаў Мацей Заневіч у гутарцы з партал BiznesAlert.pl.
- Ва Украіне ідзе дыскусія пра санкцыі супраць Беларусі. Раней, калі ЕЗ прыняў меры супраць перахопу Беларуссю самалёта Ryanair, Украіна адрэагавала вельмі хутка і закрыла сваю паветраную прастору для беларускіх самалётаў і прыпыніла злучэнне з Беларуссю. У выніку эканамічныя страты былі «праглынутыя». У цяперашні час справа выглядае некалькі інакш, паколькі, нягледзячы на складаную палітычную сітуацыю, Беларусь застаецца важным эканамічным партнёрам для Украіны. Гаворка ідзе нават не аб кошце гандлю (хоць у мінулым годзе ён склаў амаль 4,5 млрд долараў), а хутчэй аб структуры гандлю – Украіна імпартуе з Беларусі ў асноўным паліва і нафтапрадукты (на суму 1,5 млрд долараў) і ўгнаенні. Каля паловы нафтапрадуктаў ва Украіну паступае з Беларусі, а што тычыцца калійных угнаенняў, то гэта каля 90%. Але самае галоўнае – гэта паліва, у асноўным бензін і дызпаліва – 40% бензіну на ўкраінскім рынку паступае з Беларусі, для дызпаліва гэта 30%. Іх замена прадуктамі з іншых краін магчымая, але гэта запатрабуе поўнага змены лагістыкі. Украіна павінна была б выкарыстоўваць парты на поўдні, перавалачныя магчымасці якіх абмежаваныя – тлумачыць Мацей Заневіч, адказваючы на пытанні парталу BiznesAlert.pl.
Гэта будзе звязана з ростам цэн і, магчыма, нават з перабоямі ў пастаўках. Таму на гэты момант увядзенне санкцый, звязаных з палівам, было б для Украіны праславутым «стрэлам у нагу». Тое ж і ў дачыненні да ўгнаенняў, або бітуму, неабходнага для будаўніцтва асфальтавых дарог – тут таксама велізарная залежнасць Украіны ад Беларусі. Змена лагістыкі – задача нялёгка; увядзенне санкцый на беларускі бітум прывядзе да абмежаваннем дарожнага будаўніцтва, што ў гэты момант з'яўляецца вельмі важным элементам украінскай антыкрызіснай палітыкі. Вялікую праграму рамонту дарог давялося б скараціць, а частку праектаў наагул замяніць з асфальтавых дарог на бетонныя – тлумачыць эксперт.
Паводле Заневіча, наўрад ці Украіна далучыцца да сектаральных санкцый ЕЗ.
– Увядзенне санкцый супраць Беларусі запусціла б нейкі ланцужок падзей, якія былі б для Украіны вельмі дарагія. Нягледзячы на гэта, зʼяўляліся галасы, якія заклікалі далучыцца да санкцыяў ЕЗ. Журналісты пыталіся ў Рады нацыянальнай бяспекі і абароны Украіны, ці мае намер Кіеў увесці санкцыі. У нас пакуль няма адказу, і калі б я рызыкнуў, то шанцы на ўвядзенне санкцый, звязаных з нафтапрадуктамі, даволі нізкія, – кажа ён.
Таксама працягваецца дыскусія пра тое, якія наступствы гэта можа прынесці для самой Беларусі, бо экспарт нафтапрадуктаў ва Украіну жыццёва важны для беларускай эканомікі, і яго роля зара, наадварот істотна ўзрастае.
Ва Украіне раздаюцца галасы, што краіна не павінна ўводзіць санкцыі, бо гэта прывядзе да паглыблення эканамічнага крызісу ў Беларусі і яшчэ большага ўціскання Лукашэнкі ў абдымкі Пуціна. Гэтага Украіна асцерагаецца, бо павелічэнне ўплыву Расеі на Беларусь, асабліва ваеннага, негатыўна адабʼецца на ўкраінскай бяспецы. Акрамя таго, Украіна на працягу многіх гадоў праводзіла палітыку шчыльнага эканамічнага супрацоўніцтва з Беларуссю, каб дыверсіфікаваць сваю эканоміку. Сапраўды, сувязі паміж гэтымі краінамі актуальныя нават у ваеннай прамысловасці, таму цяперашняя сітуацыя для Кіева вельмі нязручная, – падсумоўвае Заневіч на старонках парталу BiznesAlert.pl.
эж