Гэта прывяло да першай адкрытай ваеннай аперацыі Расеі ў дачыненні да краінаў былога СССР ў ХХІ стагоддзі.
Хто вінаваты ў гэтай вайне?
Канфлікт стаў вынікам доўгіх непаразуменняў паміж грузінскім кіраўніцтвам і паўднёваасецінскім. Гісторыя канфлікту ідзе сваімі каранямі ў 1919 – 1920 гг., калі асеціны патрабавалі абвяшчэння незалежнай дзяржавы. Другі канфлікт – з пачатку 90-х, калі пасля таго, як Грузінская ССР абвесціла сваю незалежнасць, Паўднёвая Асеція заявіла аб выхадзе са складу Грузіі.
У 1992 годзе ў Паўднёвай Асеціі адбыўся рэферэндум па пытаннях незалежнасці і аб’яднання з Расіяй, які падтрымала 98 адсоткаў грамадзян, гэта і сталася прычынай канфлікту.
Пасля вайсковых канфліктаў паміж грузінамі і асетынамі на тэрыторыю Паўднёвай Асеціі быў уведзены кантынгент расійскіх міратворцаў, якія мелі мандат ААН.
З 90-х гадоў гэтая тэрыторыя існавала па-за палітычным і эканамічным кантролем Грузіі, і цалкам забяспечвалася з боку Расіі, мясцовай валютай быў расійскі рубель, выдаваліся расійскія пашпарты, «рэспубліка» не мела ніякіх абавязкаў перад Тбілісі.
З прыходам да ўлады ў Грузіі Міхаіла Саакашвілі сітуацыя ў рэгіёне зноў пачала быць напружанай
Саакашвілі пачаў праводзіць палітыку аб’яднання ўсіх тэрыторыяў Грузіі. Даволі паспяхова былі ліквідаваныя сепаратысцкія тэндэнцыі ў Аджарыі, на чарзе былі Паўднёвая Асеція і Абхазія.
Прызнанне Косава, яшчэ больш узмацніла сепаратысцкія тэндэнцыі ў Паўднёвай Асеціі.
Каб пазбегнуць адлучэння аддзялення, грузінскі бок пачаў вайсковую аперацыю з мэтай «усталявання канстытуцыйнага парадку». Перад гэтым бакі абвінавачвалі адзін аднаго ў правакацыях і абстрэлах мірных жыхароў.
Ваенныя дзеянні распачаліся ноччу з 7 на 8 жніўня 2008 году з масавага абстрэлу Цхінвалі ў Паўднёвай Асеціі
Ужо ранкам 8 жніўня грузінскія войскі занялі горад. У гэты ж дзень у вайну ўступілі расійскія войскі. 58-я расійская армія ўвайшла на тэрыторыю Паўднёвай Асеціі. Расійская ваеннае ўмяшальніцтва атрымала назву «аперацыя па прымушэнню грузінскага боку да міру». А на наступны дзень да вайсковых дзеянняў далучылася і іншая сэпаратысцкая рэспуліка Абхазія. Ваенна-тэхнічная перавага была на баку Расіі, агульная колькасць вайскоўцаў якія прынялі ўдзел у канфлікце каля 30 тыс. З боку Грузіі – 17 тыс.
Вайсковыя дзеяння працягваліся да 12 жніўня і скончыліся поўным разгромам грузінскіх войск і пагрозай захопу Тбілісі.
У выніку вайсковых дзеянняў, па розных дадзеных, загінула з усіх бакоў больш дзвюх тысяч чалавек. Большасць ахвяраў было сярод мірных грамадзян Паўночнай Асеціі. Пасля канфлікту, Паўднёвая Асеція і Абхазія аб’явілі аб выхадзе са складу Грузіі і абвясцілі сябе незалежнымі рэспублікамі, якія прызналі Расія, Нікарагуа, Венесуэла, мікрадзяржава Науру і Сірыя ў 2018.
Павал Усаў